همه چیز درباره قرارداد جعاله ملکی + نمونه قرارداد

آنچه در این مقاله می خوانید:

در قرارداد جعاله ملکی یکی از طرفین موظف است در قبال دریافت هزینه یا جُعل، امور مربوط به خرید و فروش ملک را انجام دهد. در واقع عقد جعاله یکی از انواع قرارداد های مدنی است که شرایط منحصر به خود را دارد. با املاک داران همراه شوید تا همه چیز درباره قرارداد جعاله ملکی را بدانید.

قرارداد جعاله ملکی چیست؟

گاهی ممکن است هنگام خرید، فروش یا اجاره ملک اطلاعات کافی نداشته باشید. در چنین وضعیتی نیاز به همکاری با یک فرد متخصص در زمینه خرید و فروش ملک پیدا خواهید کرد. در واقع عقد جعاله زمانی به کار می آید که شخصی در قبال انجام کاری متعهد به پرداخت دستمزد به دیگری شود. این قرادارد یکی از عقودی است که قانون مدنی ایران آن را به رسمیت می شناسد. بنابراین در محکمه های قانونی معتبر است.

برای مثال مالک یک ملک که قصد فروش و یا اجاره آن را دارد، احتمالا اطلاعات کافی درباره بازاریابی و شرایط بازار ندارد. در چنین شرایطی اگر از یک شخص دیگر کمک نگیرد، ممکن است سرمایه خود را هدر دهد. چرا که در رابطه با چگونگی جذب مشتری و یا اصطلاحات و قوانین مرتبط به ملک اطاعات کافی ندارد. بنابراین اگر می خواهید ملک خود را با بهترین قیمت اجاره دهید یا بفروشید، بهتر است از یک شخص کار بلد مثل مشاور املاک کمک بخواهید.

در این مثال، صاحب ملک را جاعل، و فرد واسطه یا همان مشاور املاک را عامل می خوانند. صاحب ملک به عنوان کارفرما موظف است دستمزدی برای مشاور املاک در نظر بگیرد که به آن حق الزحمه جُعل می گویند.

همانطور که گفتیم، با عقد قرارداد جعاله ملکی یک شخص از دیگری می خواهد که ملکی را برای او به فروش برساند یا اجاره بدهد. در واقع عامل موظف است مشتری مناسب را برای جاعل پیدا کند و او را پای میز قرارداد بکشاند. در صورتی که عامل موفق به انجام تعهدات خود شود، کمیسیون یا همان حق الزحمه ای دریافت خواهد کرد.

جعاله در لغت به معنای پاداش یا دستمزدی است که پس از فروش یا اجاره ملک توسط جاعل (صاحب ملک) به عامل (مشاور املاک) پرداخت می شود. از نظر فقهی، این یک قرارداد یا پیمان است که پاداشی در بر دارد. این پاداش همان هزینه ای است که بین طرفین قرارداد رد و بدل می گردد. میتوان میزان این حق الزحمه را قبل یا حتی بعد از قرارداد تعیین کرد. پس جعاله همان ملزم ساختنِ جاعل به پرداختِ جعل به عامل می باشد. در صورتی که عمل انجام‌شده شرعا و قانونا صحیح و اصولی صورت گیرد.

نمونه قرارداد فروش ملک و جعاله ملکی

قرارداد جعاله فروش ملک به قراردادی گفته می شود که ملکی توسط آن به فروش می رسد. در واقع عامل موظف است در قبال دریافت حق الزحمه یا جعل، ملکی را برای جاعل یا همان صاحب ملک بفروشد. با عقد قرارداد جعاله هر یک از طرفین ملزم به رعایت بندهای قوانین مندرج در قرارداد می گردند و بایستی به تعهدات خود پایبند باشند. طبق این توافق نامه عامل باید خریدار یا اجاره کننده مناسب را پیدا کرده و جاعل در ازای این کار به او جُعل پرداخت کند.

ویژگی های جاعل

طبق ماده 211 قانون مدنی، جاعل بایستی فردی عاقل، بالغ و رشید باشد. جاعل همان فردی است که در قبال پرداخت پول، کاری را از دیگری می خواهد. رشید بدین معنا که به سن قانونی رسیده‌باشد و در غیر این صورت قرارداد ارزشی نخواهدداشت.

یکی دیگر از ویژگی های جاعل که باید از آن برخوردار باشد، اختیار محض است. در واقع صاحب ملک بایستی با اختیار تام برای امضای قرارداد جعاله حاضر شود. اگر به هر دلیلی از اختیار کامل برای بستنِ چنین قراردادی برخوردار نباشد، قرارداد جعاله باطل است.

ویژگی های عامل

همانطور که پیش تر گفتیم، عامل به شخص یا اشخاصی گفته می شود که موظف به انجام کاری برای عامل هستند. آن ها در ازای انجام این مسئولیت حق الزحمه یا جُعل دریافت می نمایند. یکی از مهم ترین ویژگی هایی که عامل باید داشته باشد، این است که بایستی توانایی و صلاحیت انجام کار مورد نظر را داشته باشد.  بنابراین اگر شخص صغیری توانایی انجام کاری که جاعل می خواهد را داشته باشد، عامل به شمار می رود. در این صورت می تواند برای عقد قرارداد جعاله ملکی اقدام نماید. در قانون به چنین افرادی "صغار ممیز" گفته می شود که به معنای افراد کوچکی است که توانایی تشخیص خوب از بد را دارند.

یکی دیگر از ویژگی های عامل این است که میتواند یک نفر یا گروهی چند نفره باشد. چنانچه عاملین بیش از یک نفر باشند، باید حق الزحمه را بین خود تقسیم نمایند. در واقع بر اساس ماده 568 قانون مدنی، هر یک از عاملین به اندازه عمل خود میتوانند مستحق دریافت جُعل باشند.

قرارداد جعاله ملکی و قوانین مدنی

در این بخش می خواهیم به منظور توضیح شفاف تر قرارداد جعاله فروش ملک به قوانین مدنی مرتبط با آن اشاره کنیم. طبق ماده 561 قانون مدنی، جعاله به معنای ملزم ساختنِ جاعل به ادای اجرت معلوم در مقابل عملی که از قبل تعیین شده‌است. بدین معنا که بر اساس قرارداد جعاله، صاحب ملک موظف و متعهد می شود که در ازای انجام کاری به شخص دیگر حق الزحمه پرداخت کند.

و اما طبق ماده 562 قانون مدنی، به شخص ملتزم جاعل، به طرف قرارداد عامل و به اجرت جعل گفته می شود. اگر بخواهیم این ماده رو توضیح دهیم، به شخصی که از دیگری می خواهد عملی را انجام دهد، جاعل گفته می شود. شخصی که کاری را برای طرف مقابل انجام می دهد را نیز عامل می نامند. و مبلغی که بین طرفین قرارداد مبادله می گردد را جعل می گویند.

بر اساس ماده 563 قانون مدنی، لازم نیست مبلغ اجرت من جمیع الجهات معلوم باشد. پس چنانچه شخصی ملتزم گردد که هر کس گم شده او را پیدا کند، حصه مشاع ‌معینی از آن مال او خواهد بود و جعاله صحیح است. در واقع لزومی ندارد که مبلغ اجرت یا حق الزحمه پیش از قرارداد تعیین گردد. به طور مثال زمانی که فردی مال خود را گم می‌کند، از طرف مقابل می‌خواهد در صورت یافتنِ مال به او پاداشی پرداخت‌کند. اما این پاداش از پیش تعیین نمی شود.

طبق ماده 564 قانون مدنی، در جعاله لزومی به تعیین عامل نیست و همچنین می توان عمل را مردد و کیفیات آن را نامعلوم در نظر گرفت. بدین معنا که در قرارداد جعاله هم عامل، هم نوع عمل و هم کیفیت آن می تواند نامعلوم باشد. این موارد میتواند بعدا به قرارداد اضافه شود.

بر اساس ماده 565 قانون مدنی جعاله تعهدی جائز است و مادامی که عمل به اتمام نرسیده، طرفین قرارداد میتوانند رجوع کنند. ولی چنانچه جاعل در اثناء عمل رجوع کند، بایستی اجرت المثل عمل عامل را پرداخت نماید. بدین معنا که در قرارداد جعاله هر یک از طرفین قرارداد میتوانند قبل ا اتمام قرارداد، پیمان خود را بشکنند. اما اگر صاحب ملک در وسط کار از ادامه آن پشیمان شود، باید اجرت عامل یا مشاور املاک را تا آن زمان پرداخت نماید.

و اما طبق ماده 566 قانون مدنی، در صورتی که  در جعاله عمل دارای اجزا متعدد باشد و هر یک از اجزا مقصود بالاصاله جاعل باشند و جعاله فسخ گردد، عامل به نسبت عمل خود مستحق دریافت اجرت است. فرقی ندارد فسخ از طرف جاعل باشد یا از طرف خود عامل. بدین معنا که اگر قراداد جعاله فسخ گردد، عامل یا همان مشاور املاک از حق الزحمه خود برخودار می شود. فرقی ندارد که این فسخ قرارداد از طرف چه کسی صورت گرفته باشد.

همچنین طبق ماده 567 قانون مدنی، عامل تنها زمانی که متعلق جعاله را تسلیم کرده باشد، مستحق دریافت جعل است. این ماده بر این مسئله تاکید دارد که عامل تنها زمانی مستحق دریافت حق الزحمه است که کار خود را به اتمام رسانده باشد.

و بر اساس ماده 568 قانون مدنی، در صورتی که عاملین متعدد در قرارداد جعاله شرکت کنند، هر یک به نسبت عمل خود مستحق جعل است. یعنی در صورتی کع عامل در قرارداد جعاله بیش از یک نفر باشد، میتوان لفظ عاملین را به آن ها اطلاق نمود. در این شرایط هر یک از عاملین به اندازه کاری که انجام داده‌اند، حق الزحمه دریافت می کنند.

طبق ماده 569 قانون مدنی، مالی که جعاله برای آن واقع شده است، امانت در دست عامل است. در واقع با توجه به این ماده، مالی که از طرف جاعل به دست عامل می رسد، به عنوان امانت در نظر گرفته می شود.

و در ماده 570 قانون مدنی آمده است که جعاله بر عمل نامشروع و یا بر عمل غیر عقلائی باطل است. بدین معنا که اگر عملی غیر اخلاقی و غیر شرعی صورت گیرد، جعاله آن باطل خواهد بود.

نمونه قرارداد جعله ملکی

ماده 1- طرفین قرارداد

طرف اول قرارداد (جاعل یا همان صاحب ملک)
خانم/ آقای ……………………….. فرزند ………………. به شماره شناسنامه …………………….. کد ملی………………… صادره از …………….. تلفن ثابت ………………همراه.………………ساکن..…………………………………………………………………………………………………………

طرف دوم قرارداد (عامل یا شخص واسطه)
خانم/آقای ……………………….. فرزند ……………….. به شماره شناسنامه ……………………. کد ملی
………………… صادره از …………….. تلفن ثابت………………… همراه ..………………ساکن.…………………………………………………………………………………………………………

ماده 2- مورد جُعاله ( بر اساس این ماده، افراد در ارتباط با تعهدات خود توافق می کنند)
……………………………………………………………………………………………………

ماده 3- اجرت کار یا جعل و نحوه پرداخت آن
اجرت عامل در انجام مورد جعاله مبلغ …………………… ریال وجه رایج معادل ……........ تومان است که جاعل متعهد شده آن را تا پایان مدت ذکر شده نقداً به عامل بپردازد.

ماده 4- مدت قرارداد
از تاریخ …………………….. لغایت ……………………….. ماه/سال کامل شمسی

ماده 5- تعهدات طرفین
در این قسمت با توجه به مورد جعاله میتوان تعهداتی را برای طرفین قرارداد در نظر گرفت. این بند از قرارداد را میتوان با توجه به توافق طرفین به قرارداد اضافه کرد. بنابراین امکان اضافه کردن هر گونه تعهدی وجود دارد.

ماده 6- شرایط قرارداد

با توجه به این بند از قرارداد، طرفین قرارداد یعنی جاعل و عامل، میتوانند شرایطی را برای یکدیگر در نظر بگیرند و تحت این شرایط همکاری کنند. به طور مثال میتوان موارد زیر را به قرارداد اضافه نمود.
1 -کلیه هزینه های ناشی از خرید مواد اولیه، لوازم کار، دستمزد و مزایای کارگران و حق بیمه و غیره به عهده عامل است.
2 -هر یک از طرفین حق رجوع از این جعاله را مادامی که عمل به اتمام نرسیده و یا قبل از شروع به عمل دارد. ولی اگر جاعل در اثناء عمل رجوع نماید، باید اجرت المثل عمل عامل را به نسبت عملی که انجام داده بدهد. هرچند فسخ از طرف خود عامل نیز شده‌باشد.
3 -استحقاق عامل به در یافت تمامت جعل (عوض کار) موکول به انجام جعاله در موعد مقرر می باشد.

ماده 7- وجه التزام (جریمه تاخیر روزانه در انجام تعهد)
عامل متعهد و ملتزم است که در تحویل و انجام به موقع مورد جعاله طی مدت مرقوم اقدام نماید و در صورت تأخیر در انجام مورد جعاله عامل متعهد است روزانه مبلغ ………………… ریال معادل …………….. تومان به عنوان وجه التزام به جاعل بابت هر روز تأخیر بپردازد و جاعل حق دارد روزانه مبلغ ………………. ریال معادل ……………… تومان وجه التزام مذکور را در صورت تأخیر از اجرت کسر و باقی را بپردازد.

ماده 8- مرجع حل اختلاف
در صورت بروز هرگونه اختلاف فی مابین و نیز در رابطه با حسن انجام کار طبق مشخصات فنی مندرج در صورت وضعیت مزبور، طرفین داوری خانم/آقای……………….. فرزند………….. کد ملی / شماره شناسنامه ……………… ساکن ……………………………………….. شماره تلفن …..تلفن ثابت ….را پذیرفته و مورد را به داور مزبور ارجاع کرده و رأی آن داور برای طرفین در مورد ارجاعی قاطع و غیرقابل اعتراض بوده و لازم الاجراء است.

ماده 9- اقامتگاه طرفین
هرگونه اخطار، درخواست و مکاتبه در خصوص مفاد این قرارداد باید کتباً به نشانی طرفین که در این قرارداد نوشته شده و اقامتگاه قانونی آنان محسوب میشود ارسال گردد. در صورتی که این محل تغییر کند میباست محل جدید بلافاصله کتباً به طرف دیگر اطلاع داده شود و در صورت تخلف، ارسال اخطار، درخواست یا مکاتبه به اقامتگاه قانونی سابق وی، ابلاغ شده تلقی خواهد شد.

ماده 10- نُسَخِ قرارداد
این قرارداد مشتمل بر ده ماده در تا ریخ ………………. در … نسخه با اعتبار واحد تنظیم و بین طرفین مبادله گردید و مفاد و مندرجات آن مورد توافق کامل طرفین می باشد.

امضاء طرف اول قرارداد (جاعل)

امضاء طرف دوم قرارداد (عامل)

 اثر انگشت و امضا دو نفر شاهدان

جمع بندی

همانطور که گفتیم شما برای فروش یا اجاره ملک خود نیاز به کمک یک فرد متخصص در این زمینه دارید. در واقع صاحب خانه به عنوان جاعل و مشاور املاک به عنوان عامل می توانند قراردادی با یکدیگر تنظیم کنند که به آن قرارداد جعاله ملکی گفته می شود. در این مقاله به توضیح قراداد جعاله ملکی، ویژگی های آن، ارتباط آن با بندهای قانون مدنی و نمونه قرارداد جعاله ملکی پرداختیم.

برای استفاده از خدمات سایت املاک آنلاین املاکداران که شامل مشاوره حقوقی املاک تلفنی، تهاتر ملک، خرید آپارتمان در اصفهان، سفارش خرید ملک در اصفهان، خرید زمین و خانه کلنگی در اصفهان، خرید ملک اصفهان، مشارکت در ساخت و اجاره روزانه باغ و ویلا در اصفهان، رهن و اجاره آپارتمان در اصفهان، رهن و اجاره خانه ویلایی در اصفهان و غیره می شوند، می توانید به صفحه اصلی سایت مراجعه کرده و برای کسب اطلاعات بیشتر به برگه های مربوطه مراجعه فرمایید.