اقتصاد۲۴ ـ خرید طلا در ایران همیشه یکی از روش‌های محبوب برای سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول بوده است. بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند به جای سپرده‌گذاری در بانک یا ورود به بازار‌های پرریسک، سرمایه خود را به طلا تبدیل کنند. در این میان، طلای آب‌شده که طلای ذوب‌شده بدون اجرت و کارمزد ساخت است، به دلیل قیمت پایین‌تر در مقایسه با طلا‌های زینتی یا سکه، توجه برخی سرمایه‌گذاران را جلب کرده است. با این حال، کارشناسان معتقدند خرید طلای آب‌شده با ریسک‌ها و مشکلات خاصی همراه است و شاید برای بسیاری از افراد، گزینه‌ای مطمئن نباشد.

طلای آب‌شده چیست و چرا جذاب به نظر می‌رسد؟

طلای آب‌شده در واقع طلایی است که از ذوب‌کردن طلا‌های شکسته، کهنه یا حتی مصنوعات قدیمی به دست می‌آید. این نوع طلا دیگر شکل و شمایل زینتی ندارد و معمولاً به‌صورت شمش یا قطعات کوچک ارائه می‌شود. قیمت پایین‌تر طلای آب‌شده در مقایسه با طلا‌های ساخته‌شده اصلی‌ترین دلیلی است که برخی افراد به سمت آن می‌روند. چون اجرت ساخت و مالیات بر ارزش‌افزوده در این نوع طلا حذف شده است، سرمایه‌گذاران فکر می‌کنند می‌توانند با خرید طلای آب‌شده سود بیشتری کسب کنند. اما این جذابیت ظاهری گاهی افراد را از ریسک‌های جدی این نوع سرمایه‌گذاری غافل می‌کند.

معایب خرید طلای آب‌شده از نظر قانونی

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات خرید طلای آب‌شده، مسائل قانونی و نظارتی آن است. در بازار رسمی طلا، مصنوعات طلا دارای کد رهگیری و فاکتور رسمی هستند و این موضوع باعث می‌شود در صورت بروز مشکل، خریدار بتواند از حقوق خود دفاع کند. اما طلای آب‌شده در بسیاری از موارد فاقد چنین مستندات قانونی است و همین موضوع ریسک خرید را بالا می‌برد.

علاوه بر این، امکان تقلب در عیار طلای آب‌شده وجود دارد. برخی افراد سودجو ممکن است طلای آب‌شده با عیار پایین‌تر را به‌عنوان طلای ۱۸ عیار بفروشند و خریدار بدون آگاهی، متضرر شود. در بازار طلا، حتی اختلاف اندک در عیار می‌تواند خسارت مالی قابل‌توجهی ایجاد کند و ازآنجاکه طلای آب‌شده اغلب بدون نظارت دقیق فروخته می‌شود، این خطر همواره وجود دارد.

دشواری در فروش مجدد طلای آب‌شده

مشکل دیگر خرید طلای آب‌شده به زمان فروش آن برمی‌گردد. بسیاری از طلافروشان و صرافی‌ها حاضر نیستند این نوع طلا را به‌راحتی از مشتری بخرند، مگر آنکه اطمینان کامل از خلوص و عیار آن داشته باشند. خریداران شخصی هم به‌دلیل همین نگرانی‌ها معمولاً از خرید طلای آب‌شده اجتناب می‌کنند؛ بنابراین ممکن است در زمانی که نیاز فوری به نقد کردن سرمایه دارید، فروش طلای آب‌شده با مشکل جدی مواجه شود یا مجبور شوید آن را با قیمتی پایین‌تر از ارزش واقعی بفروشید.

نبود فاکتور رسمی و خطرات مالیاتی

در خرید طلای زینتی یا سکه، معمولاً فاکتور رسمی صادر می‌شود که هم برای اطمینان خریدار و هم برای مسائل مالیاتی اهمیت دارد. اما در خرید طلای آب‌شده، صدور فاکتور رسمی چندان رایج نیست و همین موضوع می‌تواند در آینده دردسرساز شود. اگر در معاملات بزرگ طلا فاکتور نداشته باشید، ممکن است با مشکلات قانونی یا مالیاتی مواجه شوید. این مسئله برای افرادی که قصد سرمایه‌گذاری‌های کلان در بازار طلا را دارند، اهمیت دوچندان پیدا می‌کند.

ریسک‌های مرتبط با تقلب و جعل در طلای آب‌شده

بازار طلا همیشه هدفی برای کلاهبرداران بوده است. در مورد طلای آب‌شده، امکان تقلب و جعل بیشتر از انواع دیگر طلا وجود دارد. برخی افراد سودجو ممکن است فلزات دیگر را با طلا مخلوط کنند تا وزن قطعه افزایش یابد و آن را به‌عنوان طلای خالص بفروشند. تشخیص چنین تقلب‌هایی برای افراد عادی تقریباً غیرممکن است و حتی برخی طلافروشان هم بدون استفاده از ابزار‌های تخصصی نمی‌توانند خلوص واقعی طلا را تأیید کنند. همین موضوع باعث می‌شود خریدار طلای آب‌شده در معرض خطر جدی ضرر مالی قرار بگیرد.

مشکلات امنیتی و نگهداری طلای آب‌شده

طلای آب‌شده به‌صورت قطعات شمش‌مانند یا تکه‌های ذوب‌شده ارائه می‌شود و ارزش مالی آن معمولاً بالاست؛ بنابراین نگهداری از آن در منزل یا حتی جابه‌جایی آن ریسک‌های امنیتی زیادی دارد. در حالی‌که مصنوعات طلا را می‌توان به‌صورت زینتی استفاده کرد و در نتیجه امنیت نگهداری از آنها کمتر به خطر می‌افتد، طلای آب‌شده صرفاً جنبه سرمایه‌گذاری دارد و به همین دلیل بیشتر در معرض خطر سرقت قرار می‌گیرد.

نوسانات قیمت و تأثیر بر سرمایه‌گذاری در طلای آب‌شده

بازار طلا به‌شدت تحت‌تأثیر نوسانات اقتصادی و سیاسی قرار دارد. قیمت جهانی طلا، نرخ ارز و حتی سیاست‌های داخلی می‌توانند ارزش طلا را در کوتاه‌مدت تغییر دهند. در مورد طلای آب‌شده، این نوسانات می‌تواند اثر بیشتری بگذارد، چون خریدار باید علاوه بر تغییرات قیمت، ریسک عیار، مشکلات فروش و نبود فاکتور رسمی را هم بپذیرد. در نتیجه، خرید طلای آب‌شده ممکن است در زمان رکود بازار یا افت ناگهانی قیمت طلا به زیان بزرگی برای سرمایه‌گذار تبدیل شود.

توصیه کارشناسان درباره طلای آب‌شده

بسیاری از کارشناسان بازار طلا معتقدند خرید طلای آب‌شده تنها برای افرادی مناسب است که تجربه کافی در این حوزه دارند و می‌توانند عیار و اصالت طلا را با روش‌های تخصصی تأیید کنند. برای سرمایه‌گذاران عادی، گزینه‌هایی مانند سکه یا طلای ساخته‌شده با فاکتور رسمی بسیار امن‌تر است. آنها تأکید می‌کنند که در سرمایه‌گذاری، حفظ سرمایه مهم‌تر از سود احتمالی است و نباید فریب ظاهر کم‌هزینه طلای آب‌شده را خورد.