اقتصاد۲۴- برای درک دلایل تفاوت قیمت تتر و دلار، نخست باید به ماهیت این دو دارایی نگاه کنیم. دلار یک ارز فیات است که توسط بانک مرکزی ایالات متحده چاپ و عرضه می‌شود و ارزش آن به اقتصاد آمریکا و سیاست‌های پولی این کشور وابسته است. در عینحال، تتر یک استیبل‌کوین دیجیتالی است که در بستر بلاکچین فعالیت می‌کند و ارزش آن به طور نظری باید معادل یک دلار آمریکا باشد. با این حال، تتر به صورت مستقیم تحت کنترل دولت آمریکا یا فدرال رزرو نیست، بلکه توسط یک شرکت خصوصی به نام Tether Limited مدیریت می‌شود. همین تفاوت بنیادی باعث می‌شود ارزش دلاری تتر در بازار‌های مختلف دستخوش تغییراتی شود که در ظاهر ساده، اما در عمل پیچیده است.

نقش عرضه و تقاضا در قیمت تتر نسبت به دلار

یکی از اصلی‌ترین عوامل تفاوت قیمت تتر و دلار، موضوع عرضه و تقاضا در بازار‌های مختلف است. در بسیاری از کشورها، خرید و فروش دلار محدودیت‌های قانونی دارد و همین موضوع باعث می‌شود تقاضا برای تتر به عنوان جایگزینی ساده‌تر و در دسترس‌تر افزایش یابد. وقتی حجم تقاضا بالا می‌رود، قیمت تتر در برابر دلار در بازار‌های محلی رشد می‌کند. از سوی دیگر، در زمان‌هایی که عرضه تتر بیش از حد نیاز بازار باشد یا تمایل معامله‌گران به نقد کردن دارایی‌های دیجیتال افزایش یابد، قیمت تتر نسبت به دلار کاهش پیدا می‌کند. این نوسان‌ها کوچک به نظر می‌رسند، اما در عمل می‌توانند فاصله‌ای چند درصدی میان قیمت رسمی دلار و قیمت معاملاتی تتر ایجاد کنند.

محدودیت‌های قانونی و اثر آنها بر تفاوت قیمت

در بسیاری از کشورها، به ویژه ایران، قوانین سختگیرانه‌ای بر معاملات ارزی حاکم است و دسترسی مستقیم به دلار آزاد برای عموم مردم دشوار است. در چنین شرایطی، تتر به عنوان ابزاری برای دور زدن محدودیت‌های ارزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. معامله‌گران برای خرید کالا یا خدمات بین‌المللی به راحتی می‌توانند از تتر استفاده کنند، در حالی که خرید دلار نقدی یا حواله‌ای نیازمند عبور از موانع قانونی است. همین موضوع باعث می‌شود که در بازار‌های غیررسمی، تقاضا برای تتر بیشتر از دلار باشد و به تبع آن، قیمت تتر بالاتر برود؛ بنابراین بخشی از تفاوت قیمت میان این دو دارایی، ناشی از محدودیت‌ها و مقررات مالی کشورهاست.

کارمزد‌ها و هزینه‌های تبدیل در تفاوت قیمت تتر و دلار

عامل دیگری که موجب اختلاف قیمت تتر و دلار می‌شود، کارمزد‌ها و هزینه‌های تراکنش است. انتقال تتر بر بستر بلاکچین‌ها مانند اتریوم، ترون یا بایننس اسمارت چین نیازمند پرداخت کارمزد شبکه است. همچنین صرافی‌های ارز دیجیتال داخلی و خارجی برای خرید و فروش تتر، کارمزدی جداگانه از کاربران دریافت می‌کنند. این هزینه‌ها در مجموع باعث می‌شود قیمت نهایی تتر برای خریدار بالاتر از ارزش واقعی یک دلار تمام شود. از سوی دیگر، اگر فردی بخواهد تتر خود را به دلار نقدی تبدیل کند، مجبور است درصدی از ارزش آن را به عنوان کارمزد به صرافی بپردازد. همین موضوع فاصله میان قیمت تتر و دلار را بیشتر می‌کند.

اثر تحریم‌ها و محدودیت‌های بانکی بر تتر و دلار

در کشور‌هایی که با تحریم‌های بین‌المللی روبه‌رو هستند، مبادله دلار از طریق شبکه بانکی جهانی به شدت دشوار یا حتی غیرممکن است. در چنین فضایی، تتر به ابزاری برای تسهیل مبادلات تبدیل می‌شود. کاربران می‌توانند بدون نیاز به بانک‌های خارجی، تراکنش‌های مالی خود را تنها با استفاده از کیف‌پول‌های دیجیتال انجام دهند. با این حال، این مزیت باعث افزایش تقاضا برای تتر و در نتیجه بالا رفتن قیمت آن در بازار‌های محلی می‌شود. در مقابل، دلار نقدی که دسترسی به آن محدودتر است، ممکن است در برخی بازار‌ها گران‌تر از تتر معامله شود. به همین دلیل، بسته به شرایط اقتصادی و سیاسی هر کشور، جهت این تفاوت قیمت می‌تواند متغیر باشد.

روانشناسی بازار و انتظارات معامله‌گران

یکی از عوامل پنهان، اما تأثیرگذار در تفاوت قیمت تتر و دلار، روانشناسی بازار است. معامله‌گران همیشه به دنبال دارایی‌هایی هستند که نقدشوندگی بالایی داشته باشند. تتر با توجه به حجم معاملات بسیار زیاد در بازار جهانی، اعتماد نسبی معامله‌گران را به خود جلب کرده است. با این حال، هرگونه خبر منفی درباره شرکت Tether Limited یا وضعیت ذخایر دلاری آن می‌تواند باعث کاهش اعتماد و در نتیجه افت قیمت تتر شود. از سوی دیگر، انتشار اخبار مثبت یا افزایش استفاده جهانی از استیبل‌کوین‌ها، قیمت تتر را در بازار‌های محلی افزایش می‌دهد؛ بنابراین ذهنیت و انتظارات فعالان بازار نیز در شکل‌گیری فاصله قیمتی میان تتر و دلار نقشی اساسی ایفا می‌کند.

تفاوت بازار‌های داخلی و خارجی در قیمت‌گذاری

یکی دیگر از نکات مهم درباره تفاوت قیمت تتر و دلار، اختلاف میان بازار‌های داخلی و خارجی است. در بازار‌های جهانی، تتر تقریباً همیشه در محدوده ۱ دلار معامله می‌شود و تغییرات آن اغلب ناچیز است. اما در کشور‌هایی مانند ایران که نرخ دلار چندگانه است، تتر بر اساس نرخ ارز آزاد قیمت‌گذاری می‌شود. این مسئله باعث می‌شود ارزش تتر در بازار داخلی با نرخ رسمی دلار تفاوت فاحشی داشته باشد. در واقع، تتر بیشتر به عنوان معیاری برای دلار آزاد شناخته می‌شود و همین موضوع منجر به اختلاف قیمت میان تتر و دلار بانکی می‌گردد.

آینده تفاوت قیمت تتر و دلار

تفاوت قیمت میان تتر و دلار به عوامل متعددی بستگی دارد؛ از جمله سیاست‌های اقتصادی کشورها، وضعیت بازار رمزارزها، میزان پذیرش استیبل‌کوین‌ها و قوانین مرتبط با آنها. اگر دسترسی به دلار نقدی یا حواله‌ای در کشور‌ها آسان‌تر شود، احتمال کاهش فاصله میان قیمت تتر و دلار وجود دارد. اما در صورتی که محدودیت‌ها و تحریم‌ها ادامه یابند یا حتی گسترده‌تر شوند، تقاضا برای تتر همچنان بالا خواهد ماند و این دارایی دیجیتال در برخی بازار‌ها با قیمتی بالاتر از دلار معامله خواهد شد.