آنچه در این مقاله میخوانید:
اتباع خارجی در ایران هر چند دارای حقوق مدنی هستند اما در حوزه خرید املاک، اصل بر ممنوعیت مالکیت آنهاست؛ مگر در شرایطی که قانون تعیین کرده است. در ادامه به قانون ممنوعیت اتباع خارجی از خرید ملک در ایران و شرایط آن خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید.
به دلیل ممنوع بودن خرید ملک توسط اتباع خارجی، ممکن است برخی از آنها که برای تحصیل، اشتغال یا خدمات پزشکی به ایران آمده اند، نیاز به خرید ملک داشته باشند. در این شرایط ملک را به صورت قولنامهای خریده یا به نام یک ایرانی که مورد اعتماشان است، می زنند.
گذشته از اینکه قولنامه سند رسمی محسوب نشده و مشکلات خاص خودش را دارد، این شیوه کار چالشهای زیادی را برای آنها به وجود میآورد.
خرید ملک توسط اتباع خارجی صراحتا در چندین قانون ذکر شده است:
بر اساس قانون تملک اموال غیرمنقول اتباع خارجی مصوب 1310، ضمن تقسیم بندی املاک به مسکونی، زراعی، صنعتی و تجاری، خرید این املاک توسط اتباع خارجی را به طور کلی ممنوع کرده است.
در تبصره ماده 2 این قانون که در سال 1380 تصویب شده، اتباع خارجی نمیتوانند هر نوع زمینی به هر میزانی را به نام سرمایه گذاری خارجی خریداری کنند.
طبق تبصره 1 از ماده 42 این قانون، اتباع خارجی می توانند زمین را اجاره کنند، اما اجازه خرید آن را ندارند و فروش زمین به آنها مطلقا ممنوع است.
ماده 961 قانون مدنی ایران، تمامی حقوق مدنی را به جز موارد خاصی که در قانون ذکر شده، به اتباع خارجی داده است. یعنی از حقوقی که قانون منحصرا به اتباع ایران داده یا صراحتا از اتباع خارجی سلب کرده، محروم هستند. یکی از مهمترین این حقوقها، خرید املاک است که اصل بر ممنوعیت آن است و اتباع خارجی حق خرید ملک را ندارند. البته قانون شرایطی را تعیین کرده که در چارچوب آن میتوانند این کار را انجام دهند.
جهت مشاوره حقوقی، سرمایه گذاری و تنظیم انواع قرارداد با کارشناسان املاک داران در ارتباط باشید.
اتباع خارجی یا مجوز اقامت دائمی دارند یا ندارند. شرایط خرید ملک توسط هر کدام از آنها کمی متفاوت است.
خارجیان بدون مجوز اقامت دائم که قصد خرید ملک در ایران را دارند، باید ابتدا مدارک خود را طی اظهارنامهای به یکی از سفارت خانههای ایران در خارج یا استانداری محل قرار گرفتن ملک، بفرستند.
آن دسته از اتباع خارجی که در ایران ساکنند و اقامت دائم دارند و قصد خرید ملک مسکونی، صنعتی یا تجاری دارند، باید اظهارنامهای که اطلاعات و مشخصات زیر دارد را پر کرده و به اداره ثبت محل قرارگرفتن ملک مورد نظر، ارسال کنند.
علاوه بر این، فرد مذکور باید تعهد بدهد که در صورت تغییر محل اقامت دائمی از ایران به جایی دیگر، ملک مورد نظر را حداکثر تا 6 ماه بعد از خروج به یک فرد ایرانی یا خارجی که حق خرید ملک را دارد، انتقال دهد. در غیر این صورت اداره ثبت با اجازه اداره کل ثبت، ملک را بر اساس مقررات به مزایده املاک بیع شرطی گذاشته و به فروش میرساند. قیمت آن نیز بعد از کسر هزینهها و عوارض قانونی، به مالک داده میشود.
نکات مهمی برای تنظیم سند رسمی برای اتباع خارجه وجود دارد که دفاتر اسناد رسمی باید حتما به آن توجه داشته باشند: