آنچه در این مقاله می‌خوانید:
مالیات مهمترین روش مشارکت شهروندان در هزینه‌های عمومی کشور است. مالیات‌ها معمولا شامل دو نوع مستقیم و غیرمستقیم می‌شوند. یکی از مهمترین انواع مالیات‌های مستقیم، مالیات بر اجاره مغازه است. از آنجایی که اجاره مغازه یک فعالیت اقتصادی پرسود است، دولت برای آن مالیات تعیین کرده است. این مالیات البته معافیت‌هایی دارد و نحوه محاسبه آن نیز بر اساس میزان درآمد تعیین شده است. در ادامه به قانون مالیات بر اجاره، شرایط معافیت، قوانین و نحوه محاسبه آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
مالیات مستقیم، مهمترین منبع درآمد دولت برای بخش عمومی محسوب می‌شود. در قانون ایران، مالیات انواع و اقسام مختلفی دارد، که یکی از آنها مالیات بر درآمد است. مالیات بر درآمد نیز خود 5 نوع مختلف دارد که عبارتند از: مالیات بر حقوق، مالیات بر درآمد مشاغل، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد اتفاقی و مالیات بر درآمد املاک و مستغلات مثل مالیات بر خانه های خالی.
مالیات بر اجاره مغازه نیز زیر مجموعه مالیات بر درآمد املاک و مستغلات می‌شود. همچنین اگر ساختمانی با کاربری مسکونی، استفاده تجاری و اداری شود، شامل مالیات بر اجاره خواهد شد. زیرا مالک با اجاره دادن املاک تجاری و مغازه خود، کسب درآمد می‌کند و شبیه یک حقوق به نظر می‌رسد. به همین جهت اگر مالک، مغازه را اجاره نداده باشد و خود نیز در آن فعالیت نکند، مشمول مالیات نخواهد شد. زیرا مالیات بر اجاره مغازه، در واقع مالیات بر حقوق و درآمد اجاره است.
همانطور که در ماده 52 قانون مالیات‌های مستقیم آمده است: «درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذاری حقوق خود نسبت به املاک واقع در ایران پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درآمد املاک می‌باشد.»
سپس قانونگذار در ماده 53 همین قانون به تشریح مالیات بر اجاره املاک و مغازه پرداخته و می‌گوید: «درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می‌گردد عبارت است از کل مال الاجاره، اعم از نقدی و غیرنقدی، پس از کسر بیست و پنج درصد (25%) بابت هزینه‌ها و استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره.
درآمد مشمول مالیات در مورد اجاره دست اول املاک مورد وقف یا حبس بر اساس این ماده محاسبه خواهد شد.
در رهن تصرف، رهن طبق مقررات این فصل مشمول مالیات خواهد بود».
در واقع اصل بر آن است که همه مغازه‌ها و املاک تجاری مشمول این قانون می‌شوند. مثلا اگر پسری مغازه پدرش را اجاره کرده باشد، باز هم مشمول مالیات می‌شود. یا اگر مغازه خالی باشد و نه مالک و نه کس دیگری در آن مشغول به کار باشد، معاف از مالیات خواهد بود.
در قانون موارد متعددی ذکر شده که به موجب آن مغازه‌ها معاف از مالیات هستند. مثلا قانون مالیات‌های مستقیم، اشخاص حقیقی که تنها منبع درآمد آنها اجاره ملک ( اجاره مغازه در اصفهان) است را از مالیات معاف کرده است. از دیگر مواردی که بر اساس قانون معاف از مالیات هستند عبارتند از:
املاکی که به صورت مجانی در اختیار وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی، شهرداری‌ها، دهیاری‌ها قرار دارد غیراجاری محسوب می‌شوند.
اگر مالکی ملک خودش را بفروشد و تا 6 ماه بعد همچنان در اختیار خودش باشد، در این مدت مشمول مالیات بر اجاره مغازه نخواهد شد.
مالکان مجتمع های مسکونی دارای بیش از سه واحد استیجاری که با رعایت الگوی مصرف مسکن بنا به اعلام وزارت مسکن و شهرسازی ساخته شده یا می‌شوند در طول مدت اجاره از صد در صد (100%) مالیات بر درآمد املاک اجاری معاف می‌باشد در غیر این صورت درآمد هر شخص ناشی از اجاره واحد یا واحدهای مسکونی در تهران تا مجموع یکصد و پنجاه متر مربع زیر بنای مفید و در سایر نقاط تا مجموع دویست متر مربع زیر بنای مفید از مالیات بر درآمد ناشی از اجاره املاک معاف می‌باشد.
همچنین اگر از یک ملک مسکونی استفاده تجاری و اداری شود، مشمول این مالیات بوده و از معافیت برخوردار نخواهد بود.
ضمنا استفاده از این معافیت‌ها نیازمند پرکردن اظهارنامه مالیاتی و تایید اداره مالیات است. این معافیت‌ها نیز هر ساله و بر اساس قانون بودجه سنواتی مشخص می‌شوند.
همانطور که در ماده 53 قانون مالیات‌های مستقیم آمده است «درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می‌گردد عبارت است از کل مال الاجاره، اعم از نقدی و غیرنقدی، پس از کسر بیست و پنج درصد (25%) بابت هزینه‌ها و استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره».
بنابراین مالیات بر اجاره مغازه شامل تمام درآمد مغازه نمی‌شود بلکه صرفا حدود 75 درصد آن مشمول این مالیات خواهد بود. بنابراین مالک می‌تواند 25 درصد از درآمد سالیانه مغازه را کسر کرده و مابقی ار طریق سامانه امور مالیاتی کشور به آدرس tax.gov.ir پرداخت نماید.
نحوه محاسبه آن نیز به این شکل است که ابتدا باید میزان اجاره به ازای هر ماه تعیین شده و در 12 ماه سال ضرب شود تا مبلغ کل اجاره سالانه به دست بیاید. البته باید توجه داشته باشید که اگر از مستاجر ودیعه هم گرفته باشید و در قرارداد ذکر شده باشد، 18 درصد از مبلغ ودیعه نیز مشمول مالیات خواهد شد و باید به مبلغ نهایی اجاره اضافه شود. تا بر اساس آن میزان مالیات محاسبه گردد.
در نهایت 75 درصد از مجموع این مبلغ، مشمول مالیات می‌شود. مثلا اگر مجموعه اجاره سالانه و 18 درصد ودیعه 100 میلیون شود، به 75 میلیون آن مالیات تعلق می‌گیرد. این میزان نیز با احتساب درصدهای زیر و به صورت پلکانی تعیین می‌شود. بنابراین هرچقدر درآمد مالک بیشتر باشد، میزان مالیاتش نیز بیشتر خواهد بود.
محاسبه مالیات بر اجاره مغازه به شرح زیر است:
همانطور که در قانون ذکر شده، پرداخت مالیات بر اجاره مغازه به عهده موجر و مالک ملک است. اما در تبصره 9 ماده 53 قانون مالیات‌های مستقیم، یک استثنا بر این مورد وجود دارد. در این تبصره آمده است: «تبصره 9- وزارتخانه‌ها، موسسات و شرکت‌های دولتی و دستگاه‌هایی که تمام یا قسمتی از بودجه آنها به وسیله دولت تامین می‌شود. نهادهای انقلاب اسلامی. شهرداری‌ها و شرکت‌ها و موسسات وابسته به آنها و همچنین سایر اشخاص حقوقی مکلفند مالیات موضوع این فصل را از مال الاجاره‌هایی که پرداخت می‌کنند کسر و تا پایان ماه بعد به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک پرداخت و رسید آن را به موجر تسلیم نمایند».
بنابراین شخصیت‌های حقوقی دولتی که مستاجر هستند، باید مالیات بر اجاره مغازه را بپردازند. همچنین برای اطلاع از مالیات بر ارث املاک بر روی لینک کورد نظر کلیک کنید و مجله مربوط به آن را مطالعه نمایید.
.jpg)
تمام اشخاص حقیقی می‌بایست در تیرماه هر سال اظهارنامه مالیاتی را پر کرده و برای پرداخت مالیات بر اجاره اقدام کنند. همچنین موجر می‌تواند با مراجعه به سامانه tax.gov.ir مالیات خود را بپردازد. اگر در مهلت مقرر شده مالیات تعیین شده پرداخت نشود، مالک مشمول جریمه 10 درصدی مالیات متعلقه خواهد شد که جزو مالیات‌های غیرقابل بخشودگی به شمار می‌آید.
چنانچه مستاجر شخصیت حقوقی دولتی باشد که مشمول مالیات بر اجاره شده است، باید همزمان با اظهارنامه مالیات عملکرد، درآمد اجاره املاک را نیز وارد کند و مالیات مربوطه را به سازمان امور مالیاتی بپردازد.
همچنین دست بردن در اظهارنامه برای کاهش میزان مالیات، جرم بوده و جریمه‌های سنگینی به همراه دارد.
با توجه به مطالب گفته شده، مالیات بر اجاره مغازه به طور کلی شامل تمامی مغازه‌ها، املاک تجاری و املاک مسکونی که برای کارهای اداری و تجاری استفاده می‌شود، خواهد شد. مگر اینکه جزو موارد مشمول از مالیات باشد که در این صورت باید از طریق اظهارنامه مالیاتی مشخص شود.
مالیات بر اجاره مغازه بر روی 75 درصد از درآمد اجاره و 18 درصد از ودیعه خانه اعمال می‌شود، نحوه محاسبه آن نیز با توجه به درآمد مالک و به صورت پلکانی خواهد بود.
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
