آنچه در این مقاله می خوانید:
همیشه انسان های بزرگ و خیر اندیش در طول تاریخ حضور داشتند و به مردم خدمت کرده اند. میرزا حسن مستوفی نیز از جمله چنین انسان های شریف است که اکثرا آن را به خاطر عمارتش در شهر تهران می شناسند. میرزا حسن مستوفی الممالک نخست وزیر مشهور پس از مشروطیت بوده که همواره به فکر مردم و برای برطرف کردن نیازهای آنان تلاش کرده است. اگر دوست دارید در مورد این شخصیت تاریخی و بزرگ بیشتر بدانید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
میرزا حسن مستوفی معروف به مستوفی الممالک فرزند شکر خانم و میرزا یوسف در ۱۳ مهر ۱۲۵۴ در آشتیان چشم به جهان گشود. آقا محسن آشتیانی جد بزرگ میرزا حسن مستوفی، در دوران زندیه کمک های زیادی به کریم خان زند می کرد. همین کمک ها باعث شده بود که همیشه مورد توجه خاندان زندیه باشد. همچنین به همین خاطر آقا محسن توانست سه فرزند خود با نام های کاظم، هاشم و آقاسی را وارد دستگاه دیوانی خود کند. میرزا حسن مستوفی قسمت بزرگی از اموال پدری اش را وقف باغاتی در ونک کرد که امروزه دانشگاه الزهرا (ع) در آن جا قرار دارد.
او بعد از وارد شدن به دیوان لقب مستوفی الممالک را از آن خود کرد و بعد در دوران فتحعلی شاه قاجار اقوام و خویشان خود را به دستگاه حکومتی و مالی قاجار وارد کرد. پسر او میرزا حسن در جایگاه میرزا حسن مستوفی خدمات زیادی به محمد شاه و حکومت قاجار انجام داد و زمانی که میرزا حسن دار فانی را وداع گفت پسرش یعنی میرزا یوسف به جای او نشست.
در مورد میرزا یوسف چنین گفته می شود که او چنان اعتباری پیش اعلیحضرت داشته که هر چه را می نوشته فوراً اعلیحضرت سلطانی امضاء می کرده و می گفته هر چه آقا گفته و داده و کرده است، صـحیح و درست است. میرزا یوسف بسیار ثروتمند بود او در 76 سالگی دار فانی را وداع گفت و شاه قاجار تمام اموالی که از او به جا مانده بود را به پسرش بخشید.
مستوفی الممالک تحصیلات ابتدایی را زیر نظر یک معلم در خانه شروع کرد. علاوه بر درس های عامیانه و روزانه عربی، ادبیات و بخشی از شرعیات را با کمک محمود خان ملک الشعراء یاد گرفت. او برای شاعرهای ملی و مذهبی احترام بسیار زیادی قائل بود.
حسن مستوفی در سن ۷ سالگی پدر خود را از دست داد. در همین حین ناصر الدین شاه برای او نامه ای فرستاد که در آن نامه تمام مشاغل پدرش به او می رسید. اما در زمان ناصرالدین شاه میرزا حسن مستوفی مورد کم لطفی شاه قرار گرفت. همین دلیل باعث شد که از کار کناره گیری کرده و به اروپا سفر کند.
بعد از گذشت سال ها حسن مستوفی به میرزا حسن میرزا حسن مستوفی مشهور شد. وی در سال 1286 از اروپا به ایران برگشت زمانی که به ایران رسید به عنوان وزیر جنگ وارد کابینه امین السلطان شد. بعد از آن در کابینه های احمدخان مشیرالسلطنه و نـاصرالملک قراگزلو این سمت مهم را داشت.
بعد از سقوط محمد علی شاه میرزا حسن مستوفی ریاست وزرای چند کابینه را بر عهده گرفت. در زمان سقوط کابینه، محمد ولی خان مستوفی 38 سال داشت که به عنوان مامور کابیه انتخاب شد. وی در سوم مرداد سال 1289 اولین کابینه اش را به مجلس معرفی کرد. این کابینه از افراد بسیار جوان و مشتاقی همچون احمد قوام السلطنه و شهاب الدوله تشکیل شده بود.
میرزا حسن مستوفی تلاش بسیاری در راستای اصلاح ساختارهای از قبل تعیین شده انجام داد و برای ایجاد ساختاری جدید مستشار خارجی استخدام کرد. در آن برهه زمانی فضای سیاسی ایران بسیار آشفته بود و تمام نیروهای داخلی برای خنثی کردن فعالیت های دولت تلاش کردند. همین امر باعث سقوط دولت مستوفی در مدت یک سال شد.
همزمان با شروع پادشاهی احمد شاه و نخست وزیری مستوفی، جنگ جهانی شروع شد. در این جنگ مستوفی از طرف ایران اعلام بی طرفی کرد. اما در این حین دخالت نیروهای روس، انگلیسی و آلمانی در ایران شروع و باعث سقوط کابینه مستوفی شد.
بعد از این همه اتفاق در سال های ۱۲۹۳ و ۱۲۹۶ مستوفی دوباره مسئولیت نخست وزیری را به دست گرفت. اما در این دوران ها هم ایران وضع خوبی نداشت. به طوری که مستوفی از درآمد خودش حقوق وزرای کابینه را می پرداخت.
بار دیگر در سال 1301 این فرد به قدرت رسید و کابینه خود را به مجلس معرفی کرد. مجلسیان سعی بر این داشتند که از وجه ملی مستوفی استفاده کنند و رضاخان را از قدرت پایین بکشند. این دلایل باعث استعفای مستوفی از قدرت شد.
در بهمن ماه سال 1305 میرزا حسن مستوفی آخرین کابینه خود را اداره کرد. از اقداماتی که در این کابینه انجام می شد می توانیم به همدردی با مسلمانان جهان در اعتراض به اقدامات وهابیان در عربستان، ایجاد کتابخانه وزارت معارف، القای کاپیتولاسیون و ارائه طرح راه آهن سراسری اشاره کنیم. ایرادهای پی در پی مستوفی باعث سقوط دولت وی شد. اگر بخواهیم تعدادی از این ایرادات را بگوییم می توانیم افزایش اختیارات رضاخان در امور وزارت جنگ، ابلاغ نامه دولت به کمپانی نفت جنوب که به پرسش فراکسیون های اتحاد و آزاد منجر شد و... را نام ببریم.
با کمک سوسیالیست ها مستوفی نخست وزیر شد. ولی افراد زیادی قوام السلطنه را از میرزا حسن مستوفی مناسب تر می دانستند. در سال 1302 مدرس دولت را به دست گرفت. مدرس می گفت همانند شمشیر مرصع است و باید در عیدها و خوشی ها از آن استفاده شود. مستوفی پاسخ مدرس را به این صورت داد: آگاه هستم که امروزه وضعیت به گونه ای است که افرادی همانند من دخالتشان در امور مملکت پیشرفت چندانی به وجود نمی آورد و متاسفانه افرادی در این مملکت می خواهند دولت را به دست بگیرند که برعکس من هم آجیل هایی می گیرند و هم آجیل هایی می دهند، من اسراری برای ماندن در این دولت ندارم؛ میرزا حسن مستوفی بعد از این سخن رانی از مجلس خارج شد.
برای استفاده از خدمات سایت املاک آنلاین املاکداران که شامل مشاوره حقوقی املاک تلفنی، تهاتر ملک، خرید آپارتمان در اصفهان، سفارش خرید ملک در اصفهان، خرید زمین و خانه کلنگی در اصفهان، خرید ملک اصفهان، مشارکت در ساخت و اجاره روزانه باغ و ویلا در اصفهان، رهن و اجاره آپارتمان در اصفهان، رهن و اجاره خانه ویلایی در اصفهان و غیره می شوند، می توانید به صفحه اصلی سایت مراجعه کرده و برای کسب اطلاعات بیشتر به برگه های مربوطه مراجعه فرمایید.
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
