تفاوت عقد بیع و معاوضه، تمام مواردی که باید با آنها اشنا شوید

آنچه در این مقاله می خوانید:

عقدها و قراردادها در قانون مدنی و ماده های مختلف، هر کدام قالب های مخصوص به خود را دارند و افراد می‌ توانند با توجه به نیازشان از آنها استفاده کنند و در نتیجه با استفاده از این عقدها می توان به نیازهای و خواسته های خود رسید. در ادامه به تفاوت عقد بیع و معاوضه به طور کامل آشنا خواهیم شد.  تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

عقد معاوضه و بیع چیست؟

طبق ماده ۱۰ قانون مدنی افراد می‌ توانند با توجه به پشتکار خود در یک عقد به توافق برسند یا خواسته های خود را از دید یک فرد حقوقی بررسی کنند. در قانون صورت کلی از عقد معاوضه صحبت شده است و طبق ماده ۴۶۴ قانون مدنی یک فرد می تواند کالایی را به کالای دیگر تبادل کند. به عنوان مثال در قدیم یک شخص می توانست یک کالای با ارزش و قیمتی را به فرد دیگر که نیازمند بود بدهد.

عقد معاوضه و بیع

شبیه به این موضوع این روزها نیز در جامعه وجود دارد و در قانون مدنی در مورد این موضوع توضیح داده است؛ مثلاً یک فرد می تواند یکی از وسایل خود را با وسایل شخص دیگر که دارای ارزش است مبادله و معاوضه کند که می‌گوییم بین طرفین عقد معاوضه صورت گرفته است. بنابراین عقد معاوضه یک عقد مورد نیاز است که ذاتاً رایگان نیست؛ زیرا فرد وقتی می خواهد چیزی را معاوضه کنند باید آن وسیله دارای ارزش و قیمت باشد. یک عقد معین دیگری در ماده ۳۳۸ قانون مدنی وجود دارد که به آن عقد بیع گفته می شود؛ در این عقد یک مال معین، مقرر می‌ شود و فرد در مقابل آن پول، مال و خدمات می گیرد.

از جمله شرایط و قواعد عقد بیع می توان به موارد زیر اشاره کرد:

پذیرفتن و قبول کردن: برای شروع کار ابتدا بهتر است که فروشنده معامله را بپذیرد و در مقابل آن خریدار معامله رو قبول کند. متعاملین: هر دو طرفه معامله باید یک سری شرایط را بپذیرند و از آن پیروی کنند. ثمن و بیع: ثمن در واقع همان بهای و پولی است که برای فروش یک وسیله یا هر چیزی به دست می آورید. اما مبیع به وسیله و مالی که در عقد بیع به فروش می رسد می گویند.

تفاوت عقد معاوضه و بیع

این دو تا عقد دارای مورد های هستند از جمله موردهای عقد بیع می توان به مبیع و ثمن اشاره کرد؛ همچنین عقد معاوضه دارای دو مورد به اسم های عوض و معوض می باشد. کالایی که در ابتدا مورد معامله قرار می‌ گیرد را معوض و همچنین به کالایی که در مقابل معوض قرار داده می شود عوض می گویند. جهت تعیین تفاوت عقد معاوضه و عقد بیع تنها به قصد و اراده دو طرف قرارداد بستگی دارد. در ادامه تفاوت‌ های انها را بررسی خواهیم کرد:

  • در عقد معاوضه باید حتماً یک سند رسمی تهیه کنید. لذا طبق ماده ۲۱ قانون ثبت اسناد باید دارای یک سند برای اموال باشید ولی در عقد بیع نیاز به سند رسمی نیست.
  • عقد بیع نسبت به عقد معاوضه دارای توسعه بیشتری است؛ زیرا در عقد بیع می توان در مقابل کالا، خدمت یا پول از طرف مقابل گرفت ولی در صورتی که عقد معاوضه به این صورت نیست.
  • اگر میان دو طرف قرارداد عقد بیع رخ دهد طبق قانون می توانند اختیاراتی برای فسخ عقد بیع در نظر بگیرند این اختیارات شامل خیار حیوان، خیار تغییر ثمن و خیار مجلس است. که این ۳ خیار تنها برای عقد بیع بوده و عقد معاوضه دارای چنین اختیاراتی نیست.
  • از دیگر تفاوت های عقد بیع و معاوضه می توان به انواع آنها اشاره کرد. به عنوان مثال مبیع در عقد بیع می تواند عین باشد اما عوض در عقد معاوضه نمی تواند عین باشد و باید حتماً منفعت یا حقوق یک مال باشد.
  • آخرین موردی که در تفاوت عقد بیع و معاوضه وجود دارد حق شفعه است که این حق تنها برای عقد بیع وجود دارد. به عنوان مثال دو فرد می خواهند که به صورت اشتراکی مال غیر قبولی را در عقد بیع دایر کنند. در این حالت برای شریک دیگر، حق شفعه ایجاد شده و می تواند استفاده کند ولی در عقد معاوضه حق شفعه برای شریک مقابل وجود ندارد.

تفاوت عقد معاوضه و بیع

شباهت های عقد بیع و معاوضه

با وجود تفاوت هایی که بین عقد بیع و معاوضه وجود دارد این دو نیز می توانند دارای شباهت هایی نیز باشند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:

حق حبس

حق حبس این گونه است، تا وقتی که یک عوض به فرد تعلق نگرفته است فرد دیگری این حق را دارد که عوض دیگری را تحویل ندهد.

روش پیمان معاوضی

این قانون هم برای عقد بیع و برای عقد معاوضه برقرار است؛ به عنوان مثال اگر قبل از اینکه یکی از عوضین به فرد دیگری تسلیم شود عقد بین طرفین باطل می شود. همچنین در این دو تا عقد خیار غبن وجود دارد و در صورتی سودآور است که بین دو طرف قرارداد رد و بدل شود. زمانی خیار غبن بکار برده می شود یکی از طرفین در هنگام مبادله کالاها سود نکرده باشند. عقد بیمه عقد معاوضه می تواند دارای تملیک و تملک باشد و در عقد بیع در مقابل پول و در عقد معاوضه در مقابل مال می باشد که می توان گفت هر دو دارای این ویژگی هستند.

شباهت های عقد بیع و معاوضه

امیدواریم با خواندن مقاله بالا اطلاعات مفیدی را کسب کرده باشید. اگر نظر یا پیشنهادی در رابطه عقد بیع و معاوضه دارید، می ‌توانید در بخش نظرات بنویسید. همچنین با راهنمایی کارشناسان مجموعه املاک داران می ‌توانید ضمن خرید و فروش خانه و ویلا در اصفهان، در عقد بیع و معاوضه نیز استفاده نمایید. اما شما تا به حال از عقد بیع و معاوضه استفاده کرده اید؟ آیا تفاوت آنها را می دانید؟ خوشحال می شویم نظرات و تجربیات خود را در ابن زمینه با ما و دیگر خوانندگان در میان بگذارید.