آشنایی با قوانین
حکم ساخت و ساز در زمین زراعی
تمایل مردم به زندگی در اماکن خوش آب و هوا مانند شمال کشور، سبب شده تا برخی افراد اقدام به ساخت و ساز در زمینهای زراعی و کشاورزی کنند. شهرداری و سازمانهای مربوطه انواع کاربری ساختمان و هر زمینی را مشخص میکنند و بر اساس قانون موجود، ساخت خانه در زمین کشاورزی ممنوع است یا با شرایط خاص و محدود ممکن است برای آن مجوز صادر شود.
تغییر کاربری زمین از کشاورزی و به مسکونی از مهمترین مشکلات شهری است که این روزها رو به افزایش بوده است. چنانچه فردی به صورت غیرقانونی اقدام به تغییر کاربری زمین کشاوری کرده و در آن ساخت و ساز کند، بر اساس قانون با وی برخورد خواهد شد. برای آشنایی با شرایط ساخت خانه در زمین کشاورزی با املاک داران همراه باشید.
اقدام به ساخت خانه در زمین کشاورزی
ممکن است این سوال برای افراد پیش بیاید که آیا امکان تغییر کاربری برای زمین وجود دارد و میتوان اقدام به ساخته خانه یا ویلا در زمین کشاورزی نمود یا نه؟
در جواب باید گفت که امکان تغییر کاربری برای زمین وجود دارد اما هدف و نوع تغییر در دریافت مجوز مهم است.
برخی زمینها برای کشت چای، میوه، حبوبات، برنج و غیر استفاده میشوند یا اینکه از اراضی جنگلی محسوب میشوند. مسلما تغییر کاربری این نوع زمینها منجر به ضرر رساندن به چرخه تولید و ضربه زدن به منافع کشور میشود. این گونه زمینها غیرقابل تغییر هستند و بر اساس قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغات مصوب سال ۱۳۷۴، تغییر این اراضی ممنوع است.
البته برای تشخیص ضروری بودن با نبود زمین، کمیسیونی در وزارت جهاد کشاوری تاسیس شده که اعضای آن رئیس جهاد کشاورزی، رئیس سازمان مسکن و شهرسازی، مدیر امور اراضی، مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان و نماینده استاندار هستند.
آیا ساخت خانه در زمین کشاورزی غیرقانونی است؟
همانطور که گفته شد، ساخت و ساز غیرمجاز در زمینهای کشاورزی به طور کلی ممنوع است و بدون تغییر کاربری امکان ساخت وجود ندارد. در صورت ساخت، بنا تخریب شده و شخص محکوم به پرداخت جزای نقدی معادل یک تا سه برابر ارزش زمین کشاورزی و باغها براساس قیمت روز میشود. چنانچه فرد جرمش را تکرار کند، به حبس از یک تا شش ماه نیز مجازات خواهد شد.
پروندههای مربوط به تغییر غیر مجاز کاربری زمین، در کمیسیون ماده ۹۹ قانون رسیدگی میشوند و در صورت لزوم فرد متخلف تحت پیگرد قانونی و کیفری قرار خواهد گرفت.
برای اطلاع از تمامی موارد حقوقی مربوط به ملک میتوانید با مشاوران حقوقی املاک در املاک داران در ارتباط باشید.
شرایط ساخت بنا و تغییر کاربری زمین کشاورزی
بالا بودن قیمت زمینهای مسکونی و مناسب برای ساخت و ساز، سبب شده تا این روزها افراد زیادی اقدام به تغییر کاربری زمین کشاورزی کنند. هرچند نهادهای مربوط در این مورد سختگیرانه عمل میکنند اما کار محالی نیست و انجام آن نیاز به صبر و تحمل دارد.
برای تغییر کاربری زمین کشاوری باید مراحل زیر را طی نمود:
۱- ابتدا متفاضی باید مدارک مورد نیاز را به جهاد کشاورزی تحویل دهد. این مدارک شامل مدارک مالکیت زمین و درخواست تغییر کاربری و دریافت مجوز است. همچنین باید نقشه عرصه مورد نظر به همراه نظریه اداره کل محیط زیست استان و پاسخ دستگاههای مربوطه را ارائه داد.
۲- مدیریت جهاد کشاورزی بعد از اتمام بررسی درخواست، کروکی را به همراه گزارش و مدارک مورد نیاز باغ ویلا تهیه کرده و به مدیریت امور زمینهای استان بفرستد.
۳- در این مرحله گزارش مدیریت جهاد کشاورزی و درخواست متقاضی در دبیرخانه کمیسیون مستقر در سازمان امور اراضی کشور ثبت میشود.
۴- اگر زمین باغ یا زمین کشاورزی نباشد، پس از تایید ریاست سازمان، پاسخ لازم به متقاضی داده میشود. چنانچه مدارک متقاضی کامل نباشد، یک ماه بعد از ثبت درخواست، پرونده از دستور کار کمیسیون خارج میشود.
۵- اگر فرد مدارک را کامل کرد و اگر زمین مورد نظر کشاورزی باشد، تقاضای وی دوباره در دستور کار کمیسیون قرار میگیرد.
۶- پس از بازدید اعضا کمیته کار از اراضی و اعلام نظر کارشناسی، پرونده در کمیته کار کمیسیون مطرح میشود.
۷- سپس پرونده در کمیسیون تبصره ۱ ماده ۱ قانون حفظ کاربری زمینهای کشاورزی و باغها مطرح شده و نظر خود درباره تغییر کاربری ملک را مطرح میکند.
۸- در صورت مخالفت کمیسیون، نتیجه به متقاضی اعلام میشود.
۹- در صورت موافقت کمیسیون اگر طرح مشمول پرداخت عوارض نشود، مجوز لازم صادر میشود.
۱۰- در صورت موافقت کمیسیون، اگر طرح مشمول پرداخت عوارض باشد، پرونده برای تعیین قیمت اراضی به وسیله کمیسیون تقویم مستقر در شهرستان، به مدیریت جهاد کشاورزی استان فرستاده میشود.
۱۱- کمیسیون تقویم، قیمت اراضی را تعیین کرده و مقدار آن به متقاضی اعلام میشود تا آن را واریز کند.
۱۲- متقاضی مبلغ را به خزانه واریز کرده و مدیریت جهاد کشاورزی فیش را به دبیرخانه کمیسیون مدیریت امور زمینها ارسال میکند.
۱۳- سپس مجوز تغییر کاربری برای مساحت مورد مصوب صادر میشود و نتیجه نیز به مدیریت جهاد کشاوری اعلام میگردد.
۱۴- مدیریت جهاد کشاوری برای اجرای درست طرح نظارت کرده و هرگونه تخلفی را به مراجع قضائی اعلام میکند.
خانههای پیش ساخته در زمین کشاورزی
منظور از اجرای خانه پیش ساخته، خانههای پیش ساخته قابل حمل یا غیرقابل حمل است. از آنجایی که خانههای پیش ساخته قابل حمل و نقل نیازی به گودبرداری یا تخریب زمین ندارند، استفاده از آنها نیز مستلزم دریافت مجوز نیست.
اما خانههای پیش ساخته غیرقابل حمل میتواند قوانین مختلفی در شهرها داشته باشد و قبل از نصب باید حتما درباره آن کسب تکلیف کرده و در صورت نیاز، مجوز لازم را دریافت کرد.
متراژ مجاز ساخت در زمین کشاورزی چقدر است؟
زمانی که فرد تقاضای دریافت مجوز برای ساخت خانه در زمین کشاورزی را میدهد، ممکن است نهاد مربوطه مقداری را به عنوان حد مجاز ساخت بنا در زمین کشاورزی تعیین کند. اما متراژ مجاز ساخت در زمین کشاورزی چقدر است؟
با توجه به ماده ۲ قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغات، صاحب زمین میتواند حدود ۵۰۰ متر مربع از زمین کشاورزی خود را برای ساخت خانه استفاده کند، اما نباید یکدفعه این کار را انجام دهد.
البته باید توجه داشت که با توجه به مواد قوانی، هر زمین فقط یک بار از پرداخت عوارض دولتی برای تغییر کاربری معاف است. چنانچه فرد بخواهد مجددا درخواست دهد، باید عوارض جداگانهای بپردازد.
حرف آخر
ساخت خانه یا ویلا در باغ و ساخت در زمین زراعی یکی از مواردی است که این روزها در حال افزایش است. در قانون برای هر نوع زمین یک کاربری تعریف شده که فقط برای همان موضوع باید استفاده شود. چنانچه برخلاف این باشد، قانون با متخلف برخورد میکند. ساخت خانه در زمین کشاورزی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اگر فردی بدون دریافت مجوز اقدام به ساخت در زمین کشاورزی کند، علاوه بر تخریب ملک، جریمه نقدی نیز خواهد شد. بنابراین قبل از هر اقدامی برای تغییر کاربری زمین و دریافت مجوز ساخت و ساز اقدام نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان املاک داران در تماس باشید.