آنچه در این مقاله می خوانید:
حریم راه چیست؟ این پرسش ممکن است ذهن شما را نیز به خود مشغول کرده باشد. حریم جاده و راه اهداف خاصی را شامل می شود و اشاره به زمین ها و اراضی مشخصی دارد که در اطراف جاده ها هستند. این زمین ها عمدتا برای ایجاد امنیت جاده ها، جاده سازی و عریض کردن آن ها مورد استفاده قرار می گیرند.
قوانین و مقررات خاصی برای حریم های راه وجود دارند و دارای دسته بندی مشخصی هستند. از انواع حریم راه می توان حریم آزادراه، حریم درجه یک، حریم درجه دو، حریم درجه سه و حریم درجه چهار را نام برد. هرکدام از این حریم ها مشخصات خاص خود را دارند. در ادامه این نوشتار به بررسی دقیق تر حریم جاده و راه خواهیم پرداخت. جهت کسب اطلاعات بیشتر تا انتها ما را همراهی نمایید.
همه ما ممکن است اطلاعات چندانی درباره حریم راه نداشته باشیم و یا حتی اسم آن را نیز نشنیده باشیم. این حریم اشاره به تمام زمین های طولی و عرضی دارد که عمدتا برای تعریض، ایمن سازی جاده ها و جاده سازی مورد استفاده قرار می گیرند. نکته ای که لازم است درباره این اراضی بدانید این است که بایستی براساس قوانین و مقررات خاصی مورد استفاده قرار گیرند. این حریم شامل حریم تملک، حریم مصوب و حریم حفاظتی می شود.
حریم تملک در واقع زمین هایی را شامل می شود که تحت مالکیت راه است و متعلق به صاحب آن می باشد. در مقابل حریم مصوب زمین ها و محدوده هایی را در بر می گیرد که تمامی قوانین مربوط به ساخت و ساز در این اراضی اجرا شده و کنترل می شوند. اگر بخواهیم اشاره ای اجمالی به حریم های حفاظتی داشته باشیم می توان گفت که این نوع حریم راه زمینی است که تحت تصرف راه نمی باشد. چنین زمین هایی در اختیار و یا مالکیت راه نبوده و برای اجرای حقوق عمومی و رعایت منافع مردم کاربرد دارند.
در این بخش از نوشتار خود قصد داریم تا به بررسی روش ها و راهکارهای مناسب برای محافظت از حریم راه پرداخته و در این باره اطلاعات مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. این روش ها شامل موارد زیر می شوند و هرکدام اهمیت بسیار زیادی دارند.
کاشت درخت در طرفین راه مزیت های قابل توجه ای به همراه دارد. با کاشت درخت در حریم جاده ها و راه ها می توان به پاکسازی هوای اطراف کمک های شایانی کرد. این امر تنها مزیت درختکاری نیست و درختکاری این قابلیت را دارد تا نوعی امنیت روانی را در رانندگان و سرنشینان ایجاد کند. این امنیت روانی برای افزایش امنیت و کاهش استرس هنگام رانندگی الزامی بوده و نباید به سادگی از کنار آن عبور کرد.
حفاری کردن کانال ها را می توان روش دیگری برای محافظت از حریم راه دانست. این روش مانع از تجاوز کشاورزان به جاده ها و آزادراه ها خواهد شد. نکته ای که لازم است بدانید این است که این روش محافظتی نسبت به حصارکشی جاده ها مفیدتر می باشد؛ چراکه میانگین هزینه های لازم برای این امر کمتر بوده و شرایطی ایده آل را برای شما به همراه دارد.
اگر با حصارکشی جاده ها آشنایی داشته باشید قطعا می دانید که راه حلی بسیار عالی برای جلوگیری از ورود حیوانات، اشیاء، وسایل نقلیه و ماشین ها به حریم راه می باشد. در حال حاضر به طور گسترده ای از این روش محافظتی استفاده می گردد و این امر نشان دهنده کاربرد بسیار زیاد آن است.
اگر به دنبال راهی برای جلوگیری از تجاوز کشاورزان به حدود حریم می باشید لازم است بدانید که تسطیح زمین های نسبتا هموار راهی بسیار عالی است. به واسطه این روش می توان مانع از کشت و زرع کشاورزان در حدود راه ها و جاده ها شد.
این روزها در بسیار از شهرها و استان ها می توان شاهد فعالیت گشت های راهداری بود. پرسشی که مطرح می گردد این است که این گشت ها چه وظیفه ای برعهده دارند؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت به واسطه فعالیت گشت های راهداری می توان از تجاوز به حریم راه ها جلوگیری نموده و به این طریق از آن ها محافظت کرد.
راه ها انواع مختلفی دارند و میزان درجه حریم هرکدام از آن ها نیز با یک دیگر متفاوت است. به طور کلی راه ها به 8 دسته تقسیم می شوند و برای تعدادی از آن ها نیز می توان زیرمجموعه های خاصی را شاهد بود. این 8 گروه شامل موارد زیر می شوند.
به عنوان اولین دسته از انواع راه می توان به آزادراه ها اشاره کرد. آزادراه ها در واقع معابری را در بر می گیرند که برای رفت و برگشت کاربرد داشته و دارای نوعی طراحی کاملا مجزا هستند. در آزادراه ها نمی توان تقاطع های مسطح را دید. از دیگر ویژگی های بارز آزادراه ها می توان ورودی ها و خروجی هایی را دید که در نقاط و محدوده های معینی قرار داده می شوند.
راه های اصلی را می توان جزء دیگری از حریم راه دانست که طبقه بندی خاص خود را دارد. به طور کلی راه ها به دو دسته درجه 1 و درجه 2 تقسیم می شوند که هرکدام ویژگی های خاص خود را دارند. راه های درجه یک عریض بوده و راه هایی که به عنوان درجه دو شناخته می شوند معمولی هستند.
مشخصاتی که می توان برای راه های اصلی چهارخطه و یا بزرگراه ها شاهد بود کاملا یکسان و همسو با راه های اصلی است. بزرگراه ها را می توان نتیجه عریض شدن راه های اصلی دانست.
حریم راه مربوط به راه های فرعی حدود 17.5 متر از آکس تا طرفین جاده است که برای این نوع راه نیز می توان زیرمجموعه خاصی را نام برد. طبقه بندی راه های فرعی شامل راه فرعی درجه یک معمولی، راه فرعی درجه یک عریض، فرعی عریض و راه فرعی درجه دو می شود.
حریم راه برای راه های روستایی نیز میزان خاص خود را دارد و این میزان 12.5 متر از آکس تا طرفین جاده می باشد. این راه ها به دو دسته راه روستایی درجه یک و راه روستایی درجه دو تقسیم می شوند. راه هایی که از نوع درجه یک هستند دارای قوانین خاصی هستند.
راه دسترسی آسفالته راهی را شامل می شود که در ابتدا خاکی و یا شنی بوده سپس با توجه به عملیات های راهداری صورت گرفته و به راه های اصلی و فرعی تبدیل شده است.
در تعریف راه های دسترسی خاکی می توان گفت که این راه ها نتیجه عملیات های مختلف راهداری همچون گریدرزنی و شن ریزی است.
به عنوان آخرین راه از مجموعه راه ها می توان راه های متروکه را نام برد که حریم راه برای آن ها 15 متر از آکس تا طرفین جاده می باشد. نکته قابل توجه این است که امکان دارد حریم آن ها به میزان 4 درجه کاهش یابد.
حریم راه براساس اهداف خاصی مورد استفاده قرار می گیرد و قوانین مرتبط با آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. از مهم ترین اهداف این حریم می توان موارد زیر را تشریح کرد:
با توجه به مطالبی که در بخش های قبل بیان شد می توان به این نتیجه دست یافت که حریم راه دارای انواع مختلفی است. هرکدام از دسته بندی هایی که برای این حریم وجود دارند مشخصات فنی خاصی را شامل می شوند. از انواع حریم جاده و راه می توان موارد زیر را نام برد.
حریم آزاد راه شامل اراضی می شود که در فاصله 38 متری از حد نهایی بدنه راه است.
در این نوع حریم راه، زمین ها و اراضی موردنظر در حدنهایی بدنه راه تا فاصله 22.5 متر از محور راه قرار دارند. براین اساس بایستی مجموعه عرضی جاده و حریم آن به 45 متر برسد.
حریم درجه دو اشاره به زمین هایی دارد که بین حد نهایی بدنه تا فاصله 17.5 متر واقع شده اند. مجموع عرضی در این نوع حریم راه 35 متر می باشد.
این نوع حریم به زمین هایی گفته می شود که بین حدنهایی راه تا فاصله 12.5 متر قرار گرفته اند و مجموع عرضی آن ها 25 متر می باشد.
این دسته از مجموعه حریم های راه شامل زمین هایی می شود که میان حد نهایی بدنه راه تا فاصله 17.5 متر قرار گرفته اند. در این حریم مجموعه عرضی 15 متر است. شما با دریافت مشاوره حقوقی از املاک داران می توانید به اطلاعات مفیدی در این باره دست یابید.
در آیین نامه اجرایی می توان مفادی را دید که با توجه به این مفاد هرگونه احداث ساختمان، دیوار و تاسیسات بایستی براساس قوانین مرتبط با حریم راه در جاده ها صورت پذیرد. با توجه به این آیین نامه استان هایی همچون مازندران، گیلان و گلستان بایستی برای احداث نوارتاسیسات 15 متر از جاده فاصله داشته باشند. این امر برای دیگر استان ها 30 متر از حریم قانونی است. نوارهای تاسیسات اشاره به شبکه های مخابرات، برق، خطوط نفت و گاز، خطوط آب و فاضلاب دارند.
با توجه به مطالبی که بیان شد می توان به این نتیجه دست یافت حریم راه اشاره به زمین ها و اراضی خاصی دارد که عمدتا برای جاده سازی و انجام عملیات های راهداری کاربرد دارند. این حریم ها براساس اهداف خاصی مورد استفاده قرار می گیرند و رعایت آن ها برای انواع راه ها الزامی است. طبقه بندی حریم نشان دهنده سطح اهمیت آن است و نباید به سادگی از کنار آن عبور نمود.
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
