آنچه در این مقاله می‌خوانید:
یکی از مهم ترین مراحل طراحی داخلی ساختمان، نازک کاری است. برای نازک کاری معمولا یا از گچ وخاک و یا ملات سیمان استفاده می شود. برای این که تفاوت گچ و خاک با ملات سیمان را بدانید با املاک داران همراه شوید.
ملات دارای انواع مختلفی است، که هر یک برای بخش خاصی از ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. به طور کلی ملات به دو گروه زود خشک و دیر خشک تقسیم می شوند که در اینجا به توضیح هر یک می پردازیم:
ملات زود خشک به ملاتی گفته می شود که بسیار سریع سفت می شوند. از این رو بایستی قبل از خشک شدن استفاده شوند. در غیر این صورت ملات غیر قابل استفاده خواهد شد. البته می توان برخی از ملات ها را پس از خشک شدن با افزودن کمی آب به حالت اولیه باز گرداند. اما اغلب ملات های زود خشک بعد از 3 تا 5 دقیقه خشک شده و کیفیت خود را از دست می دهند.
ملات دیر خشک، به ملاتی می گویند که زمان سفت شدن آن طولانی یا اصطلاحا دیرگیرتر است. این نوع ملات‌ها به زمان 2 تا 72 ساعت برای خشک شدن نیاز دارند. نکته قابل توجهی که در مورد ملات دیر خشک وجود دارد این است که در زمان ثابت شدن و چسباندن آن امکان تغییر شکل و تخریب سازه وجود دارد.
ملات سیمان معمولا از مواد سیمانی، سنگدانه های ریز، ماسه و مقداری آب تشکیل می شود. انبوه سازان از این ملات برای مصارف مختلفی مثل دیوار چینی، پلاستر زدن روی آجر، کف سازی و غیره استفاده می‌کنند.
زمانی‌که به این ملات سنگدانه‌های درشت افزوده شود، می توان به عنوان بتن پیش ساخته استفاده کرد. همچنین ملات سیمانی به عنوان مصالحی برای پوشش دادن دیوار آجری، دیواره های سنگی، به وجود آوردن اشکال هندسی مثل سنگ تراشی مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به برخی از مزایای ملات سیمان اشاره می کنیم:
از مهم ترین مزایای سیمان در نازک کاری، می توان به مقاومت بالای آن در برابر شرایط محیطی اشاره کرد.
یکی دیگر از مزایای ملات سیمان، ایجاد سطحی صاف و غیر قابل نفوذ است.
ملات سیمانی بسیار مقرون به صرفه و اقتصادی محسوب می شود.
زمانی که آب به مخلوط سیمان و ماسه افزوده می شود، سیمان هیدراته می گردد و قدرت چسبندگی خوبی با سطوح پیدا می کند.
برای اعمال ملات سیمان روی سطح مورد نظر، نیازی به آماده سازی وجود ندارد.
کارگر ساختمانی می تواند هم با کمک ابزارهایی مثل کمچه، ماله، کاردک و غیره، و هم با استفاده از دستگاه پاشش، این ملات را بکار ببرد. معمولا روش پاششی برای حفره ها و سوراخ های عمیق بیشتر کاربرد دارد.
بعد از افزودن آب به مخلوط سیمان و ماسه، تنها نیم ساعت برای استفاده از ملات فرصت دارید. چرا که ملات سیمانی بلافاصله پس از اضافه کردن آب، قدرت چسبندگی پیدا می کند و این خاصیت به مرور زمان کاهش می یابد. در واقع سیمان برای هیدراتاسیون نیاز به مقدار معینی آب دارد. اگر واحد های سازه‌ای یا مصالح ساختمانی خشک روی ملات قرار بگیرد، سریعا آب ملات را جذب می کند، این مسئله باعث کاهش استحکام سازه می شود.
در هر بخشی از سازه که ملات سیمان بکار رود، باید حداقل تا هفت روز مرطوب نگه داشته شود. اگر ملات سیمان به صورت 1 به 3 ترکیب شود، مستعد جمع شدگی خواهد بود. به طور کلی استحکام ملات به نسبت سیمان و ماسه بستگی دارد.
یکی دیگر از مصالح ساختمانی رایج در طراحی داخلی ساختمان، گچ و خاک است. خاکی که در این ترکیب بکار می رود، خاک رس است و پس از ترکیب با گچ به رنگ قهوه ای در می آید، معمولا در گچ و خاک از گچ سرخ استفاده می‌شود. نیمی از این ترکیب بایستی خاک و نیمی دیگر گچ باشد. مخلوط گچ و خاک با هم یک ترکیب نرم و یکدست بوجود می آورد. در ادامه به توضیح مزایا و معایب ملات گچ و خاک اشاره می کنیم:
مهندسین ساختمان معمولا از ملات گچ و خاک برای سفید کاری و همچنین تیغه های پنج سانتی استفاده می کنند.
مخلوط گچ و خاک و آب نسبت به ملات گچ خالی با آب دیر گیرتر است و به همین دلیل دیرتر سفت می شود. منظور از زمان گیرایی در مصالح گچی 1 تا 5 دقیقه است.
از آنجایی که قیمت خاک رس نسبت به گچ کم تر است، استفاده از اندود گچ و خاک بسیار اقتصادی تر از ملات گچ به تنهایی خواهد بود.
نکته: منظور از اندود گچ و خاک مخلوط گچ و خاک بعلاوه‌ی آب است.
یکی از نقاط ضعف ملات گچ و خاک، عدم شکل پذیری طولانی مدت آن است.
استفاده‌ی ملات گچ و خاک در ضخامت های بیش از دو سانت دچار ترک خوردگی می شود.
اندود گچ و خاک در برابر رطوبت و آب از مقاومت بالایی برخوردار نیست.
یکی دیگر از معایب ملات گچ و خاک، احتمال خوردگی فلزات است. در واقع گچ باعث خوردگی فلزاتی مثل مس و آهن می شود.
همانطور که می دانید ملات ها به طور کلی به دو دسته زودگیر و دیرگیر تقسیم می شوند. ملات گچ و خاک در دسته ملات زودگیر قرار می گیرد. برای استفاده از ملات گچ و خاک بر روی دیوار باید پس از شمشه کاری دیوار، سریعا فواصل بین شمشه گیری ها را با گچ و خاک پر شود.
ملات گچ و خاک برای شرایط آب و هوایی مرطوب کاربردی ندارد و اغلب در مناطق گرم و خشک استفاده می شود. برای انتخاب نوع ملات باید از مهندسین یا پیمانکار ساختمانی با تجربه مشورت بخواهید.
همانطور که پیش تر گفتیم، سیمان سفید و گچ دو متریال پر کاربرد در صنعت ساخت و ساز به شمار می روند. گاهی این دو ماده به دلیل هم رنگ بودن با هم اشتباه گرفته می شود. یکی از مهم ترین تفاوت های بین سیمان و گچ، ترکیبات این دو ماده است. در واقع گچ از کلسیم سولفات و آب تشکیل شده، اما سیمان سفید از آهک و خاک رس به دست می آید.
دیگر تفاوت بین سیمان سفید و گچ، مربوط به زمان سفت شدن ملات آن ها است. ملات گچ زودگیر است و در مدت زمان ده دقیقه سفت می شود. در حالی که ملات سیمان دیرگیر است و زمان بیشتری طول می کشد تا سفت شود. از طرف دیگر سیمان سفید نسبت به گچ از مقاومت بیشتری در برابر حرارت، فشار و هوازدگی برخوردار است.
یکی دیگر از تفاوت‌های سیمان و گچ، نحوه‌ی سفت شدن یا گیرایی است. گچ پس از استفاده خشک و محکم می‌شود، در حالی که سیمان باید به مدت چند روز مرطوب بماند، شاید سیمان در روز اول محکم شود ولی با رطوبت مقاوم تر می‌شود.
مقاومت در برابر رطوبت یکی دیگر از تفاوت های گچ و سیمان به شمار می رود. گچ مقاومت کمی در برابر رطوبت و آب دارد و بنابراین در محیط های مرطوب مثل آشپزخانه و سرویس بهداشتی به کار نمی رود. به همین دلیل در موقعیت های جغرافیایی مانند شمال کشور معمولا از گچ استفاده نمی شود. در عوض سیمان سفید از مقاومت خوبی در برابر رطوبت و آب برخوردار است. از این رو در مناطق شمالی کشور برای سفید کاری استفاده می گردد.
اولین نکته ای که باید برای انتخاب نوع ملات مخصوص نازک کاری به آن توجه کنید، نوع پروژه است. هر یک از ملات ها دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند. به طور مثال ملات گچ و خاک برای هموار کردن سطح دیوار‌ها بکار می رود. بنابراین شما باید با توجه نوع پروژه یکی از دو ملات گچ و خاک یا سیمان را انتخاب کنید. در این مقاله به توضیح تفاوت بین ملات سیمان و ملات گچ و خاک پرداختیم.
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
