نازک کاری ساختمان چیست و شامل چه مراحلی است؟

آنچه در این مقاله مطالعه می کنید:

 

نازک کاری ساختمان آخرین مرحله ساخت وساز به شمار می رود. در واقع بعد از اتمام مراحل سفت کاری ساختمان و ایجاد شکل و فرم اولیه، نوبت به زیبا سازی آن می رسد. عملیاتی که منجر به قابل سکونت شدن و زیبا تر شدن بنا می انجامد.

به طور کلی، ساخت یک بنا دارای مراحل مختلفی از جمله سفت کاری، تاسیسات و نازک کاری می شود. سفت کاری ساختمان شامل عملیاتی نظیر پی ریزی، اسکلت بندی و غیره می شود. بعد از آن نوبت به تاسیسات و انجام امور مربوط به لوله کشی، برق کشی و غیره می رسد. و در آخر نازک کاری انجام می شود. با املاک داران همراه شوید تا بدانید نازک کاری ساختمان چیست و چه مراحلی دارد.

تفاوت نازک کاری و سفت کاری ساختمان

همانطور که گفتیم سفت کاری شامل عملیاتی است که منجر به ایجاد اسکلت بندی اولیه سازه می شود. دیوارهای برشی و پارتیشن ها، دال ها، تیر و ستون، سقف و کف، فوندانسیون و غیره در این مرحله ساخته می شوند.

اما نازک کاری به عملیاتی گفته می شود که به منظور پوشاندن اسکلت ساختمان صورت می گیرد. عایق کاری، سنگ کاری، کاشی کاری، برق کاری، سرامیک کاری کف، تاسیسات، نصب در و پنجره و غیره از جمله کارهایی است که در مرحله نازک کاری انجام می شود.

اهداف نازک کاری سازه

قبل از هر چیز باید بدانیم چرا به نازک کاری ساختمان می پردازیم؟ هدف از اجرای عملیات نازک کاری چیست؟ در واقع زمانی که سفت کاری ساختمان به پایان می رسد، شما تنها یک اسکلت بندی کلی دارید که هنوز قابل سکونت نیست. دیوار چینی ها یکدست نیستند و ظاهر مناسبی ندارند. نمای بیرونی و داخلی چندان جذاب نیست و نیاز به ریزه کاری دارد.

بنابراین با استفاده از نازک کاری به زیبا سازی بخش های داخلی و خارجی ساختمان می پردازند و تمامی نا هماهنگی ها را برطرف می نمایند. همچنین بسیاری از ایراد های جزئی سازه را با کمک مصالح ساختمانی ویژه نازک کاری پوشش می دهند.

نازک کاری بنا شامل مراحلی از جمله ماله کشی، کف سازی، اجرای نما، زیر سازی با گچ و خاک و آب، کاشی کاری، سرامیک کاری، نقاشی و غیره می شود. هر یک از این مراحل نیاز به دقت و مهارت خاص خود را دارد و در صورتی که به بهترین نحو انجام شود، می تواند به جذابیت ظاهر بنا بیافزاید.

مراحل نازک کاری ساختمان

از نظر املاک سازان یکی از مهم ترین بخش های ساخت و ساز بنا، مرحله نازک کاری است. در این مرحله، فضای ساختمان برای کاربر قابل سکونت می شود. همچنین بسیاری از نواقص اولیه که در مرحله سفت کاری رخ داده برطرف می شوند. در ادامه به توضیح مراحل نازک کاری ساختمان می پردازیم:

دیوار چینی ساختمان

در این مرحله از نازک کاری سازه، با استفاده از آجر یا سنگ آمیخته با مصالح ساختمانی مثل ملات باتارد، سیمان یا ماسه آهک یک دیوار چیده می شود. با توجه به نوع کاربری سازه، مهندس ساختمان به تعیین ضخامت و مقاومت دیوارمی پردازد.

می توان پس از اجرای هر ردیف آجر، نماسازی بیرونی را انجام داد و بخش پنهان آن را با مصالح محکم کرد. معمولا از بلوک های سفالی حفره دار برای آجرچینی استفاده می شود. چرا که هم وزن سبکی دارند و عایق حرارتی مناسبی به شمار می روند. یکی از مزایای دیوار چینی با بلوک های سفالی، تراز بودن و شاقول بودن آن برشمرده می شود.

شمشه گیری ساختمان

بعد از دیوار چینی، لازم است که دیوارها هم سطح و یکدست شوند. در واقع قسمت های ناصاف و یا خالی دیوار با کمک ملات پر می شوند.

هنگام شمشه گیری، با چشم بلند ترین نقطه سطح دیوار را تعیین می کنند. سپس نقطه ای در آن محل با استفاده از گچ و ماله به وجود می آورند و آن را پخش می کنند.

در واقع به کمک شمشه های فلزی یا چوبی، ناهمواری های سطح دیوار برطرف می شود. این شمشه ها در فاصله یک متری از یکدیگر قرار داده می شوند و در خاک محکم می گردند. فواصل بین نقاط با ملات پر شده و سپس صاف و یکدست می شوند. در نهایت با ایجاد سطح صاف و یکدست، زیر سازی به اتمام می رسد. حالا می توان به سادگی پلاسترها را روی سطح اجرا کرد.

مراحل نازک کاری ساختمان

اجرای گچ و خاک دیوار

در این مرحله از نازک کاری، گچ و خاک را مخلوط کرده و سطح یکنواخت به دست آمده را با آن می پوشانند. ابتدا مقداری خاک رس را الک نموده و با گچ به میزان معین 50/50 مخلوط می کنند. البته این میزان به زودگیری (قدرت گچ) و نوع گچ بستگی دارد. در صورتی که گچ به اصطلاح زودگیر تر باشد، میزان خاک رس بیشتری نیاز است.

این پلاستر به منظور زیبا سازی نهایی نیست و فقط به عنوان زیر سازی مورد نیاز برای سفید کاری انجام می شود. به این نکته توجه کنید که در صورت استفاده از بلوک دیگر نیازی به گچ و خاک نیست. کافیست مقداری چسب بلوک استفاده کنید تا بلوک ها به هم بچسبند.

نکته مهمی که باید به آن هنگام استفاده از گچ دقت داشته باشید، نوع گچ است. در صورتی که برای زیر سازی از گچ استفاده می شود، گچ ناخالص گزینه مناسبی به شمار می رود. اما برای سطوح نهایی و آخرین زیر سازی ها بهتر است از گچ خالص و دانه ریز استفاده شود.

سفیدکاری دیوارها

پس از اجرای گچ و خاک بر روی دیوار ها باید مدتی منتظر بمانید تا خشک شود. سپس نوبت به سفید کاری دیوارها با ملات گچ و آب می رسد. ابتدا گچ را در آب داخل استامبولی به گونه ای بریزید که ذرات آن در آب پخش و خیس شوند. سپس آن را با ماله روی کاه گل بکشید تا سطحی یکنواخت به وجود آید.

از آنجایی که این مرحله باعث رفع عیب و ایراد زیر سازی می شود، یکی از مهم ترین مراحل نازک کاری ساختمان به شمار می رود.

کش کشی و سفیدکاری ساختمان

کشته کشی دیوارها

کشته یک نوع ملات گچی به شمار می رود. برای ساخت آن کافیست پودر گچ سفید دانه ریز را به خوبی الک کنید و آن را داخل آب بپاشید و قبل از این که سفت شود خوب مخلوط کنید. پس از 10 تا 15 دقیقه مخلوط کردن گچ و آب به طور منظم، ملات کشته آماده است.

از آن جایی که گچ خاصیت زودگیری دارد، امکان پرداخت و یکنواخت کردن سطح آن وجود ندارد. بنابراین بالافاصله پس ازاتمام سفید کاری و قبل از خشک شدن گچ، بایستی یک ورقه کشته با ضخامت چند دهم میلیمتری روی آن کشیده شود.

در نهایت آن را با ماله صاف کرده و سطحی یکنواخت و مناسب برای نقاشی کاری ایجاد می شود. . این ملات کاملا یکنواخت است و تنها پس از تبخیر سطحی خشک می شود. به عبارتی نسبت به سفید کاری دیر گیر تر است و نیاز به زمان بیشتری برای اتصال به سطح نیاز دارد. روی سقف و دیوار ها می توان با استفاده از گچ طرح های جذابی خلق نمود که به آن هنر گچ بری گفته می شود.

رنگ آمیزی دیوارها

پس از اتمام زیر سازی دیوار، زمان نقاشی یا رنگ آمیزی دیوارها می رسد. همچنین می توان برای پوشاندن دیوار از کاغذ دیواری، کاشی دیواری، سنگ آنتیک، پوستر های سه بعدی و غیره استفاده کنید.

قرنیز دور دیوار

از آنجایی که گچ در برابر رطوبت از مقاومت کافی برخوردار نیست، به منظور جلوگیری از آسیب دیدن گچ دیوار، دور تا دور دیوار را قرنیز یا سنگ پلاک می کشند. این عملیات که به قرنیز کشی دور دیوارها معروف است، معمولا با استفاده از متریالی مثل سنگ مرمر، تراورتن و غیره انجام می شود.

این مرحله از نازک کاری که معمولا بسیار مورد توجه مهندس سازه ساختمان قرار می گیرد، از اهمیت بالایی برخوردار است. معمولا یک لایه ام دی اف، پلاستیک، سرامیک یا سایر متریال را به عنوان قرنیز دور دیوار می کشند. این لایه علاوه بر ویژگی محافظتی، به زیبایی دیوار و بنا نیز می افزاید.

قرنیز دور دیوار

کف سازی ساختمان

کف سازی که معمولا برای کف اتاق ها، سالن ها، انبار، سرویس و غیره کاربرد دارد، با استفاده از مصالح ساختمانی متنوعی ساخته می شود. برای کف سازی مکان های مسکونی، مصالحی نظیر سرامیک، موزاییک، انواع سنگ و کاشی، کفپوش های مختلف و یا پارکت بکار می رود.

به منظور پهن کردن ملات در کف ساختمان، در چهار گوشه یک قطعه موزاییک به صورت تراز قرار می دهند. بعد از آن به کمک ریسمانی نازک اضلاع را به هم متصل می کنند. این ریسمان ها به طور مرتب جابجا می شوند. سپس ملات را در کف سازه پخش  نموده و به اصطلاح کف را فرش می کنند.

هر گونه اهمال کاری در این مرحله، می تواند منجر به مشکلات زیاد در ساخت و ساز شود. به طور مثال اگر عایق سازی کف به درستی صورت نگیرد، منجر به نفوذ رطوبت به طبقات زیرین خواهد شد. از طرف دیگر، عدم رعایت اعمال شیب کنترل شده در آشپزخانه و سرویس بهداشتی باعث جمع شدن آب حین شست و شو می شود. بنابراین بایستی از استاد کار خدمات ساختمانی کمک گرفته شود تا با رعایت استانداردها مانع از بروز مشکلات شوید.

کف کاری و سرامیک و سنگ

اجرای سقف ساختمان

یکی دیگر از عملیات مربوط به نازک کاری، اجرای سقف سازه است. شما باید با توجه به نظر مهندس ساختمان یکی از انواع سقف کاذب، کناف یا گچی را برای بنا انتخاب نمایید. در واقع برای تهیه مصالح مناسب و دریافت انواع خدمات ساختمانی همیشه سعی کنید از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.

عایق کردن سازه

یکی دیگر از مراحل مهم در نازک کاری ساختمان، عایق کردن سازه است. متخصصین با در نظر گرفتن متریال مناسب برای هر بخش، به عایق سازی آن می پردازند و مانع نفوذ رطوبت به سایر قسمت ها خواهند شد. هر چقدر این مرحله با دقت بیشتری انجام شود، طول عمر بنا افزایش می یابد.

معمولا برای عایق سازی بخش های داخلی از بلوک های سبک استفاده می شود. چرا که این گونه بلوک ها در برابر رطوبت، صدا و حرارت عایق هستند. برای اطمینان از انتخاب صحیح برای عایق سازی، بایستی از فروشنده مصالح ساختمانی و کارشناسان مشاوره بگیرید.

عایق کاری شامل دو مرحله اولیه و ثانویه می باشد. عایق کاری ثانویه شامل قیر اندود کردن بخش های بیرونی و پشت بام ساختمان می شود. در اینجا به نکاتی که هنگام قیرگونی باید به آن توجه شود، اشاره می کنیم:

  • دمای قیر نباید بیش از 177 درجه سلسیوس باشد.

  • نباید برای محکم ساختن لایه های عایق کاری از میخ استفاده کرد.

  • به هنگام بارندگی و یا بالا بودن رطوبت نباید عایق کاری انجام شود.

  • قبل از عایق کاری، بایستی زیر سازی اولیه انجام گیرد.

  • پس از اتمام عایق کاری، از یک لایه محافظ برای پوشاندن آن استفاده شود.

  • لایه های عایق کاری باید به صورت عمود بر هم قرار گیرند.

عایق کاری ساختمان

اجرای نکای ساختمان

و اما یکی از آخرین مراحل نازک کاری ساختمان، اجرای نمای داخلی و بیرونی است. کاربر با توجه به بودجه و البته سلیقه شخصی خود می تواند برای انتخاب مصالح ساختمانی مورد نیاز در این مرحله تصمیم بگیرد.

در واقع نمای بنا هم از نظر قیمت گذاری ساختمان و از نظر زیبایی اهمیت زیادی دارد. بنابراین باید سعی شود نمای زیبا تری برای ساختمان در نظر گرفته شود. در ادامه به نکات مهم که هنگام اجرای نما باید در نظر گرفته شود اشاره می کنیم:

  •  باید هنگام نصب نما به این نکته توجه شود که نمای داخلی و یا بیرونی باید با زیر کار اتصال کافی داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است در حین زلزله و غیره فرو بریزد و خطر ساز شود.

  •  همچنین بایستی بر اساس شرایط آب و هوایی هر منطقه برای انتخاب نما تصمیم گیری شود. به طور مثال در مناطقی با آب و هوای مرطوب نیاز به نوع خاصی از مصالح است و در صورت عدم توجه به این مسئله ممکن است خسارت جدی به کاربر واد شود.

  • هرگز نباید قبل از اجرای کامل زیر کار، از نماهای آماده و مجزا استفاده نمود.

  • در نمای داخلی یا بیرونی نباید از قطعات سنگین استفاده شود.

  • باید مطمئن شوید که در صورت آسیب یا ترک خوردگی مصالح نما، قسمت زیر کار دچار آسیب نمی شود.

جمع بندی:

همانطور که گفتیم به منظور ساخت یک بنا، ابتدا مراحل سفت کاری (ساخت پیکره اصلی سازه) و سپس مراحل نازک کاری ( زیبا سازی و قابل سکونت شدن) انجام می شود. در واقع مقاومت و پایداری لازم برای ساختمان را ایجاد کرده و سپس به سراغ جزئیات آن می رویم. نازک کاری دارای مراحل مختلفی است که با توجه به نوع فضا و کاربری سازه متفاوت است. در این مقاله به توضیح مفهوم نازک کاری و مراحل کلی آن پرداختیم.