فن کویل چیست؟ سرویس و تعمیر انواع فن کویل سقفی زمینی و دیواری

آنچه در این مقاله می خوانید:

 

فن کویل دستگاهی است که با استفاده از یک فن و کویل، اتاق را گرم یا خنک می کند. با املاک داران همراه باشید تا بدانید فن کویل چیست؟ چگونه می کند و سرویس و تعمیر انواع فن کویل سقفی زمینی و دیواری چگونه انجام می شود؟

فن کویل چیست و چگونه کار می کند؟

فن کویل یکی از انواع سیستم تهویه مطبوع است که در فضاهای مختلف تجاری، صنعتی و مسکونی نصب می شود. هیچ محدودیتی برای نصب فن کویل وجود ندارد و می توان از آن در منازل، کارخانجات، فضای پزشکی یا آموزشی و غیره برای کنترل شرایط محیطی استفاده نمود.

این کنترل شرایطی محیطی به معنای تنظیم دما و رطوبت و همچنین تصفیه هوا است. در واقع در هر مکانی ما نیاز به ایجاد جریان هوا و حفظ تعادل دما داریم و فن کوئل این وظیفه را بر عهده دارد. ساختار ساده این نوع سیستم تهویه مطبوع، امکان نصب آن در فضاهای مختلف با زوایای متغیر مثل کف، روی کابینت، داخل دیوار و سقف را فراهم می کند.

فن کویل ها دارای انواع مختلف روکار و توکار هستند که به صورت زمینی، سقفی یا دیواری نصب می شوند. برخی از آن دارای کانال کشی و برخی به صورتی کاستی هستند. اما فن کویل چگونه کار می کند؟ در ابتدا یک فن هوا را به داخل دستگاه می کشد، سپس فن، هوا را روی کویل گرمایشی یا سرمایشی می دمد. کویل ها نیز با آب سرد خنک و با آب گرم، داغ می شوند. سپس هوای سرد یا گرم ایجاد شده از دریچه به بیرون می وزد. البته با توجه به نوع فن کویل و دو لوله یا چهار لوله بودن آن، این فرایند کمی متفاوت است.

فن کویل

اجزای فن کویل

فن کویل از دو قسمت اصلی فن و کویل تشکیل شده و البته دارای موتور، فیلتر و ترموستات نیز است. فن وظیفه گردش هوا در این مجموعه را دارد که با گردش خود این کار را انجام می دهد. فن می تواند فلزی یا غیر فلزی باشد.

کویل

کویل نیز از لوله ها یا سیم های مسی یا آلومینیومی تشکیل شده که امکان عبور سیال در داخل دستگاه را فراهم می کند. تعداد لوله ها به نوع و کیفیت فن کویل بستگی دارد و ظرفیت آب سرد و گرم را تعیین می کند. اگر لوله های کویل مسی باشند، انتقال حرارت بهتر انجام می شود.

فن دک

فن دک یک مجموعه شامل موتور، هوزینگ، سینی تخلیه آب و فن می شود. موتور فن کویل نیز که انرژی اصلی حرکتی در داخل سیستم را تامین می کند، ساختار خاص خود را دارد و به تنهایی یک سیستم محسوب می شود. این موتور می تواند تک شفت، دو شفت یا با شفت کوتاه باشد.

همانطور که می دانید فن وظیفه به جریان انداختن هوا را دارد و معمولا از جنس پلاستیک یا آلومینیوم است. هوزینگ نیز به بخشی گفته می شود که فن در آن قرار می گیرد. این بخش از فن دک نیز پلاستیکی یا آلومینیومی است. و اما سینی تخلیه آب که قطرات ناشی از رطوبت روی کویل را جمع و به توسط لوله ای به بیرون انتقال می دهد.

فیلتر، موتور و ترموستات

فیلترها به عنوان مانعی در برابر گرد و غبار و ذرات معلق در هوا عمل می کنند و اجازه نمی دهند عملکرد کلی سیستم مختل شود. و اما ترموستات وسیله ای است که دمای کلی فن کویل را ثابت نگه می دارد.

و در آخر باید بدانید منبع آبی در داخل فن کویل وجود ندارد و این آب با دمای مشخص و مطلوب از طریق پکیج یا آبگرمکن به فن کویل ارسال می شود. بنابراین نمی توان گفت که فن کویل ها به تنهایی سرما یا گرما تولید می کنند.

مزایا و معایب فن کویل

فن کویل یکی از مناسب ترین سیستم های گرمایشی و سرمایشی برای محیط هایی مثل ادارات و منازل به شمار می رود. چرا که نسبت به سیستم های سنتی، در مدت زمان کوتاه تری اتاق ها را گرم یا سرد می کند. علاوه بر این باعث صرفه جویی در مصرف انرژی نیز می شود. از دیگر مزایای فن کویل می توان به هزینه نصب پایین و عدم انتشار آلایندگی آن اشاره کرد.

اما مانند هر دستگاه دیگری، یک سری معایب نیز وجود دارد. از آنجایی که این دستگاه دارای فن است، سر و صدای هم ایجاد می کند. همچنین معمولا یک فضایی را چه در داخل و چه در بیرون ساختمان اشغال می نماید. از طرف دیگر هوای خشک ایجاد شده توسط این فن کویل ها، گاهی برای برخی افراد ناخوشایند است. همچنین هزینه نگهداری و تعمیر فن کویل از دیگر معایب آن به شمار می رود. در ضمن، اگر در مناطق مرطوب رطوبت زدایی توسط فن کویل به درستی صورت نگیرد، می تواند در کنترل رطوبت و جریان هوای تازه در محیط موثر باشد.

چگونه فن کویل مناسب انتخاب کنیم؟

فن کوئل معمولا بر اساس میزان نیاز سرمایش و گرمایش، بزرگی فضای مورد نظر و محل نصب انتخاب می شود. البته علاوه بر شرایط محیطی، فن کویل ها هم دارای ویژگی های متفاوتی هستند که باید در نظر گرفته شود. به طور مثال، ظرفیت، قدرت موتور و ظاهر آن می تواند بر خرید فن کویل تاثیر گذار باشد. ظرفیت فن کویل به توانایی آن در رفع نیازهای ساختمان های بزرگ اشاره دارد.

یکی دیگر از فاکتورهای موثر در خرید فن کویل، محل نصب آن است. در واقع سیستم تهویه و محل تاسیسات تعیین می کند که چه نوع فن کویلی باید خریداری شود. فن کویل ها دارای انواع مختلفی هستند که در ادامه به معرفی آن های می پردازیم:

انواع فن کویل

این دستگاه بر اساس تعداد لوله کشی، محل نصب، شکل ظاهری و غیره دارای انواع مختلفی است. انبوه سازان معمولا با توجه به سلیقه و نیاز محل مورد نظر، فن کویل را انتخاب می کنند. در ادامه به توضیح انواع فن کویل می پردازیم:

فن کویل سقفی

به طور کلی می توان گفت که فن کوئل به دو صورت افقی و عمودی نصب می شود. فن کویل سقفی یکی از انواع فن کویل هایی است که به صورت عمودی نصب می گردند. در واقع یکی از ساده ترین انواع فن کویل به شمار می رود و پرتاب هوا با قدرت بالا در آن امکان پذیر نیست.

این نوع فن کویل را می توان روی سقف معمولی یا سقف کاذب راه اندازی کرد. باید بدانید که فن کوئل سقفی معمولا داخل سقف یا جلوی دیوار قرار می گیرد و به جز پنجره مشبک چیزی معلوم نیست. مکش در این نوع فن کویل ها از زیر یا پشت صورت می گیرد.

بنابراین می توان گفت فن کویل های سقفی به دو صورت توکار و روکار نصب می شوند. فن کویل سقفی توکار: همانطور که گفتیم، فن کویل توکار زیر سقف نصب می شود. از ویژگی های آن می توان به عدم تولید سر و صدای زیاد و عدم اشغال فضای محیط اشاره کرد. فن کویل سقفی روکار: و اما فن کویل روکار معمولا روی سقف قرار و در معرض دید قرار دارد. اما انواع فن کویل سقفی کدامند؟

فن کویل

فن کویل کاستی

فن کویل های کاستی نیز به صورت عمودی نصب می شوند. این مدل فن کویل کاملا روی سقف و بالای سر افراد قرار می گیرد. ظاهر این نوع فن کویل از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که کاملا روی سقف و در معرض دید قرار دارد. به همین دلیل بخش بیرونی و دریچه این دستگاه کاملا تزئینی است.

فن کوئل کاستی یکی از لاکچری ترین انواع فن کویل به شمار می رود و به ظاهر آن توجه زیادی شده است. این فن جریان هوا را از بالا به پایین هدایت می کند.

ساختار فن کویل تعیین می کند که هوا در چند جهت جریان داشته باشد. معمولا تعداد ورودی و خروجی های فن کویل ها با هم فرق می کند. به طور کلی دو نوع فن کویل کاستی در بازار موجود است:

  • فن کویل کاستی یک طرفه: فن کویل یک طرفه، پرتاب باد را از یک سمت انجام می دهد و معمولا در گوشه سقف قرار می گیرد. این نوع فن کویل مناسب فضاهای کوچک تر است.

  • فن کویل کاستی چهار طرفه: فن کویل چهار طرفه، پرتاب باد سرد و گرم را از چهار سمت انجام می دهد و به همین دلیل معمولا در وسط سقف نصب می شود. در محیط های بزرگ تر، این نوع فن کویل بکار می رود.

فن کویل کانالی

فن کویل های کانالی ظرفیت بیشتری نسبت به دو مدل قبلی دارند. بنابراین بیشتر مناسب فضاهای بزرگ تر و پر رفت و آمد هستند. می توان این نوع فن کویل را نوع پیشرفته تری از فن کویل سقفی دانست. باید بدانید که نصب فن کویل کانالی نیز به صورت عمودی انجام می شود. نام دیگر آن، داکت فن کویل است، چرا که ورود و خروج هوا از طریق داکت ها یا کانال ها انجام می شود.

فن کویل دیواری

گاهی افراد فن کویل دیواری را با اسپیلت ها اشتباه می گیرند. در صورتی که هر یک از آن ها عملکرد خاص خود را دارد. نصب و راه اندازه این نوع فن کویل به سادگی انجام می شود. اما نسبتا قیمت بالایی دارد. از آنجایی که فن کویل دیواری فضای کمی اشغال می کنند و ظرفیت کمی هم دارند، معمولا برای خانه های کوچک تر مناسب هستند. اما در مقایسه با انواع فن کویل از ظاهر شکیل تری برخوردار است و نسبت به اسپیلت، لوله های قطور تر با عملکرد متفاوتی دارد.

فن کویل زمینی

فن کویل زمینی یکی دیگر از انواع فن کویل به شمار می رود که بیشتر در گذشته مورد استفاده قرار می گرفت. اما امروزه نوع مدرن و اتوماتیک آن به بازار آمده‌است. این نوع فن کویل که روی زمین قرار می گیرد، فضای مشخصی از خانه را اشغال می کند. همین مسئله یکی از معایب آن به شمار می رود و کم تر بین مشتری ها طرفدار دارد.

این فن کویل در دو نوع بالا زن و روبرو زن تولید می شود که در هر یک، جهت پرتاب باد متفاوت است. هزینه تعمیر و سرویس این نوع فن کویل نسبتا پایین است و به سادگی نصب می شود. سر و صدای کمی هم ایجاد می کند و همین باعث شده بیشتر در بانک ها و اداره جات مورد استفاده قرار گیرد.

فن کویل ایستاده

فن کویل ایستاده که مشابه اسپیلت یا پرتابل است، از ظرفیت بالایی برخوردار است. این نوع فن کویل به دلیل ظرفیت بالا و البته سایز بزرگ، بیشتر در فضاهایی با متراژ و رفت و آمد بالا مثل اداره جات استفاده می شود.

فن کویل

نگهداری و تعمیر فن کویل

  • همیشه دستگاه را بررسی کرده و هر گونه گرد و غباری را از آن بزدایید. مطمئن شوید که موتور و تیغه های فن کویل را گرد و غبار نپوشانده باشد. چرا که می تواند باعث اختلال در عملکرد دستگاه شود.

  • در هر بار بررسی و تعمیر فن کویل، فیلتر آن را تعویض کنید.

  • لوله های فن کویل باید روغن کاری شود تا قطعات متحرک آزادانه حرکت کنند. برای این کار ابتدا به دفترچه راهنمای فن کویل مراجعه نموده و مطمئن شوید که لوله روغن دارد یا خیر!

  • تسمه خشک، ترک خورده و فرسوده را تعویض کنید.

  • اگر کویل نیاز به تمیز کردن دارد، موتور را بیرون بیاورید و بین باله ها را برس بزنید. می توانید این کار را با جارو برقی انجام دهید.

  • اگر موتور فن کویل صدای عجیب و غریب تولید می کند، می لرزد یا اصلا کار نمی کند، بایستی با یک استادکار تاسیسات و تعمیرات تماس بگیرید.

فن کویل

نکات مهم درباره فن کویل

  • چیزی که فن کویل ها را از یکدیگر متمایز می کند، این است که باید کجا و چگونه نصب شوند؟ آیا قرار است زیر سقف یا داخل کابینت قرار گیرند؟ یا شاید باید جایی در معرض دید نصب شوند؟ آیا دارای یک سری کانال برای انتقال هوای تازه به محیط است؟ یا فقط از فضایی که در آن قرار می گیرد، وظیفه خود را انجام می دهد؟ این ها مواردی هستند که نوع و پیکربندی فن کویل ها را مشخص می کنند. اما باید بدانید تمامی فن کویل ها دارای سه ویژگی مشترک هستند: کویل، فن، و گاهی اوقات یک فیلتر.

  • برخی از فن کویل ها دارای دو کویل هستند. یکی برای گرمایش و دیگری برای سرمایش. طبیعتا برای هر کویل لوله برگشتِ جداگانه و منبع جداگانه وجود دارد و به آن ها، فن کویل چهار لوله ای گفته می شود. اما فن کویل ها به صورت معمولی تنها دارای یک کویل هستند و با نام فن کویل دو لوله ای شناخته می شوند.

  • فن کویل ها با توجه به جهت و جریان هوا می توانند به صورت عمودی یا افق نصب شوند. یک فن کویل معمولی در اتاق هتل به صورت معمولی هوا را به جریان می اندازد. هوا از پایین دستگاه وارد و از طریق فن دستگاه به سمت بالا کشیده می شود. در فن کویل های افقی، هوا از پشت دستگاه وارد شده و به صوت افقی در دستگاه حرکت می کند.

  • تقریبا همه فن کویل ها توسط کنترل از راه دور روی سه سرعته یا سرعت بی نهایت تنظیم می شوند. اما هر چه سرعت بالا تر باشد، نویز بیشتری از دستگاه تولید می شود. البته با کاهش سرعت، عملکرد دستگاه نیز کاهش می یابد.

  • نصب فن کویل یکی از خدمات ساختمانی است که بایستی به متخصص سپرده شود. در این صورت می توانید در رابطه به چگونگی تنظیم و تعمیرات دوره ای فن کویل نیز از او مشورت بخواهید.

جمع بندی

همانطور که گفتیم، فن کویل بخشی از سیستم تهویه به شمار می رود که در انواع مختلفی تولید و عرضه می شود. شما باید با توجه به نیاز، متراژ ملک و سلیقه خود آن را انتخاب و خریداری نمایید. در این مقاله به توضیح مفهوم فن کویل، چگونگی عملکرد فن کویل، انواع و تعمیر و بررسی آن پرداختیم.