عمومی

کاربردهای جعبه آتش نشانی در ساختمان!

آتش سوزی یکی از بدترین اتفاقاتی است که ممکن است برای هر ساختمانی رخ دهد. امروزه تمامی ساختمان ها مجهز به جعبه های آتش نشانی یا فایر باکس هستند. این جعبه ها با توجه به کاربرد و محل نصب دارای انواع مختلفی هستند و محتویات و کاربرد متفاوتی نیز دارند. استاندارد بودن جعبه های آتش نشانی از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر جعبه فایرباکس فاقد استانداردهای لازم باشد، عملا کارایی نداشته و نمی تواند از آتش سوزی جلوگیری کند. با املاک داران همراه باشید تا با انواع جعبه های آتش نشانی و استانداردهای آن آشنا شوید.

فایرباکس یا جعبه آتش نشانی چیست؟

جعبه آتش نشانی یا فایرباکس یکی از مهم ترین تجهیزات ایمنی است که مالکین موظفند آن را در ساختمان نصب کنند. جعبه آتش نشانی محفظه ای توخالی است که برای نصب تجهیزات اطفاء حریق ساختمان ها استفاده می شود. درون این جعبه ها تجهیراتی مانند کپسول، قرقره، شیلنگ آتش نشانی و سایر وسایل امدادی وجود دارد. این جعبه ها از آهن، فولاد، فایبرگلاس، کروم و استیل ساخته می شوند. جعبه های آتش نشانی انواع مختلفی دارند که با توجه به محل نصب و چگونگی استفاده از آن دسته بندی می شوند. در حال حاضر جعبه های آتش نشانی جزو حیاتی ترین امکانات مقابله با آتش سوزی است که بر اساس قانون وجود آن در ساختمان ها ضروری است.

جعبه آتش نشانی

کاربردهای جعبه آتش نشانی در ساختمان

در سال های اخیر سازمان‌هایی که وظیفه صادر کردن جواز ساخت و ساز پس از گذراندن ده گام تا مجوز ساخت و ساز را دارند، با همکاری و نظارت آتش نشانی اقدام به نصب جعبه های آتش نشانی در ساختمان ها کرده اند. این جعبه های برای ساختمان های مسکونی پنج طبقه یا هفت طبقه به بالاتر استفاده می شود.

تجهیزات و محتویات درون جعبه آتش نشانی

در جعبه آتش نشانی تمام وسایلی که برای اطفاء حریق نیاز است، وجود دارد. این تجهیزات عبارتند از: کپسول آتش نشانی، قرقره، شیلنگ آتش نشانی، شیرآلات و نازل.

چگونگی عملکرد جعبه های آتش نشانی

جعبه های آتش نشانی یا فایرباکس به دو روش کار می کنند.

روش اسپرینکلر

در این روش، جعبه آتش نشانی در سقف نصب شده و هنگام اطفاء حریق به صورت اتوماتیک و با شکستن کپسول آب را به محل آتش سوزی اسپری می کند.

روش جعبه آتش نشانی

در این روش جعبه های آتش نشانی در محل های مناسبی از ساختمان نصب شده و انواع مختلفی از شیلنگ و قرقره درون آن گذاشته می شود. جعبه های آتش نشانی را به دو صورت توکار و روکار نصب می کنند.

جعبه آتش نشانی توکار همان طور که از اسمش پیداست درون دیوار ساختمان قرار داد و هنگام سنگ کاری و ساخت ساختمان طراحی می شود. به این صورت تنه اصلی جعبه داخل دیوار بوده و فقط درب آن از دیوار بیرون است. این روش فضایی را در محل ورودی اشغال نمی کند و جلوه زیباتری نیز دارد. استفاده از روش روکار برای ساختمان هایی است که قبلا ساخته شده و می خواهند به لوله کشی آتش نشانی مجهز شوند. اگر در این ساختمان ها امکان نصب جعبه آتش نشانی به صورت توکار وجود نداشته باشد، در روی دیوار اصلی نصب می شود.

جعبه فایرباکس روکار مثل یک تابلو برق ساده به دیوار نصب می شود. البته گاهی در ساختمان های جدید هم به دلیل عبور پل و ستون یا نبود فضای کافی در جدار دیوارها، از روش روکار استفاده می شود.

انواع جعبه آتش نشانی از نظر نوع کاربرد

جعبه آتش نشانی بسته به نوع کاربرد و محل نصب به دو گروه تقسیم می شوند:

جعبه فایرباکس

جعبه فایرباکس به دو روش روکار و توکار در محل های عمومی ساختمان ها مانند پارکینگ و مشاعات نصب می شود. نوع شیلنگ داخل جعبه فایرباکس با انواع دیگر فرق دارد. در این جعبه شیلنگ های سایز بزرگ و پارچه ای وجود دارد. طراحی جعبه های فایرباکس طوری است که مسئول تاسیسات ساختمان یا پرسنل آتش نشانی بتوانند با استفاده از شلنگ های داخل آن، آب را با حجم بالا به محل آتش سوزی برسانند. جعبه فایرفاکس شامل یک قرقره و ۱۷ الی ۲۰ متر شیلنگ برزنتی سایز ۵ آتش نشانی و یک شیر فلکه ۴۵ درجه با سایز ۵ است. شیر فلکه به وسیله هیدارنت به شیلنگ متصل می شود. هیدرانت سر دیگر شیلنگ آتش نشانی است که قابلیت اتصال به شیلنگ اضافه یا شیلنگ ماشین آتش نشانی را دارد.

بیشتر بدانید: مسئولیت مهندس ناظر در حوادث گاز گرفتگی!

جعبه آتش نشانی

جعبه فایر هوزریل

جعبه فایر هوزریل یک جعبه آتش نشانی است که تفاوت هایی با جعبه فایرباکس دارد و نباید این دو را با هم اشتباه کرد. در واقع جعبه هوزریل برای افراد غیرمتخصص و جلوی واحدها طراحی شده است. این جعبه آتش نشانی شیلنگ ساده تری دارد تا همه افراد ساختمان بتوانند در هنگام آتش سوزی از آن استفاده کنند. درون جعبه فایر هوزریل یک قرقره و شیلنگ دو و نیم لاستیکی قرار دارد که بسیار شبیه شیلنگ های معمولی آب است. این شیلنگ اغلب ۱۷ الی ۲۰ است و به وسیله یک شیر ربع گرد غیر گاز به شبکه لوله کشی متصل می شود.

نحوه کار این جعبه به این شکل است که لوله کشی آتش نشانی توسط یک لوله ۳/۴ وارد باکس شده و به وسیله یک شیلنگ دوسر مهره به شیر ربع گرد گازی و سپس به قرقره شلنگ متصل می شود. در هنگام آتش سوزی با باز شدن شیر ربع گرد، آب در شلنگ جاری شده و می توان از آن استفاده کرد.

تفاوت جعبه فایر باکس و جعبه فایر هوزریل

هر چند هر دو این جعبه ها مخصوص اطفاء حریق هستند اما در محتویات و محل نصب خود تفاوت هایی دارند. جعبه فایر باکس در مشاعات نصب می شود، در حالی که جعبه هوزریل در جلوی واحدهای ساختمان قرار می گیرند. شیلنگ درون جعبه فایرباکس برزنتی بوده و تنها افراد متخصص می توانند با آن کار کنند. اما شیلنگ جعبه فایر هوزریل از جنس لاستیک نخ دار معمولی است و همه افراد غیر متخصص می توانند از آن استفاده کنند.

انواع قرقره های موجود در جعبه آتش نشانی

در هر یک از جعبه های فایرباکس و هورزیل، قرقره های متفاوتی وجود دارد. قرقره فایرباکس معمولا در سایزهای ۱ اینچ الی ۱.۵ اینچی و ۲ الی ۲.۵ اینچی هستند. قرقره های هوزریل ۳.۴ اینچ هستند که با سهولت بیشتری باز و بسته می شوند.

تفاوت شیلنگ هوزریلی و شیلنگ فایرباکس

همان طور که گفته شد شیلنگ جعبه فایرباکس از جنس برزنت بوده و شیلنگ جعبه هوزریلی با لاستیک نخ دار ساخته شده است. این مسئله سبب شده تا تفاوت هایی در عملکرد خود داشته باشند:

  • خروجی آب شیلنگ های برزنتی به دلیل داشتن قطر بزرگ تر، نسبت به شیلنگ های لاستیکی بیشتر است.
  • هنگام استفاده از شیلنگ های برزنتی باید شیلنگ را کاملا باز کرد تا آب در آن جریان یابد. از همین رو نیاز به تخصص دارد و در جعبه های آتش نشانی عمومی استفاده نمی شود.
  • در صورتی که شیلنگ های هوزریلی مستقیم به شبکه آب رسانی وصل هستند و نیازی نیست به طور کامل باز شوند. در نتیجه این شیلنگ ها سرعت عمل بیشتری دارند.
  • شیلنگ های هوزریلی به راحتی جمع می شوند اما شیلنگ های برزنتی به زمان بیشتری احتیاج دارند و قبل از جمع کردن باید از خشک بودن آن مطمئن شد.

انواع جعبه آتش نشانی برا اساس جنس

در حال حاضر جعبه های آتش نشانی از مواد مختلفی ساخته می شود. مهم ترین آن ها عبارتند از:

  • جعبه ساخته شده از استیل نگیر و استیل بگیر
  • جعبه ساخته شده از فایبر گلاس
  • جعبه آتش نشانی ساخته شده از فولاد و آهن

انواع جعبه آتش نشانی بر اساس شکل ظاهر

جعبه های آتش نشانی شکل های مختلفی دارند مانند:

  • جعبه آتش نشانی تک درب
  • جعبه آتش نشانی دو درب
  • جعبه آتش نشانی دو قلو
  • جعبه آتش نشانی نور تاب
  • جعبه آتش نشانی کرکره ای
  • جعبه دکوراتیو

جعبه آتش نشانی

ابعاد استاندارد جعبه آتش نشانی

جعبه های آتش نشانی در سایزهای متفاوتی تولید و عرضه می شوند. اما ابعاد استانداری برای این جعبه ها وجود دارد که می توانند شیلنگ و کپسول آتش نشانی را در خود جای دهند. این ابعاد به شرح زیر است:

  • طول ۱۰۰، عرض ۸۵ و عمق ۱۸ سانتی متر
  • طول ۸۵، عرض ۸۰، عمق ۱۸ سانتی متر
  • طول ۸۵، عرض ۶۰ و عمق ۱۸ سانتی متر
  • طول ۷۰، عرض ۸۵ و عمق ۱۸ سانتی متر
  • طول ۷۰، عرض ۶۰ و عمق ۱۸ سانتی متر
  • طول ۶۵، عرض ۵۵ و عمق ۱۸ سانتی متر
  • طول ۶۰، عرض ۵۰ و عمق ۱۸ سانتی متر

کیفیت جعبه آتش نشانی

جعبه های آتش نشانی معمولا از آهن یا فولاد ساخته می شوند. بنابراین هر چه ضخامت آن بالاتر باشد، در نتیجه کیفیت نیز بهتر خواهد بود.برخی جعبه های آتش نشانی با ضخامت نیم میلی متر یا ۰.۵۰ میلی متر تولید می شوند که محصول بی کیفیت خواهد بود. به طور کلی جعبه هایی با ضخامت ۱ میلی متر و رنگ کوره ای انتخاب مناسب تری هستند.

عوامل مؤثر در انتخاب جعبه آتش نشانی

همان طور که گفته شد، جعبه آتش نشانی یک وسیله ضروری برای تامین ایمنی ساختمان در برابر آتش سوزی است. از این رو باید در انتخاب نوع آن دقت کرد. عوامل متعددی در انتخاب بهترین جعبه می تواند مؤثر باشد.

ضخامت جعبه: ضخامت جعبه باید طوری باشد که در اثر فشار و آسیب مکانیکی تغییر شکل ندهد و مستحکم باشد. ضخامت مناسب برای جعبه آتش نشانی بین ۱ تا ۲ میلی متر است.

سایز و ابعاد جعبه: همان طور که گفته شد، ابعاد متفاوتی از جعبه آتش نشانی در بازار وجود دارد. اما باید به نحوی باشد که تمام محتویات در آن قرار گرفته و به آسانی قابل دسترسی باشند.

جنس جعبه: جعبه های آتش نشانی با جنس های مختلفی در بازار عرضه می شود. از بین این موارد فولاد و استیل بهترین گزینه هستند که در برابر خوردگی و اسید نیز مقاوم هستند.

قفل و لولای جعبه: قفل و لولای جعبه نباید به مرور زمان خشک و مستهلک شود. همچنین هر فردی با هر توان جسمی باید بتواند آن را باز و بسته کند.

فرایند ساخت جعبه: جعبه های آتش نشانی که با روش های اتوماتیک ساخته می شود، بهتر هستند.

قرقره: داخل جعبه های آتش نشانی دو عدد قرقره وجود دارد. درب قرقره مثلثی و نبشی طوری طراحی شده تا به راحت بتوان از آن استفاده کرد.

فرایند ساخت جعبه های آتش نشانی

جعبه های آتش نشانی هم به صورت دستی و سنتی و هم به صورت الکترونیکی ساخته می شوند. فرایند تولید این جعبه ها در عملکرد آن ها مؤثر است. بنابراین نمی توان چندان به جعبه های ساخته شده به صورت سنتی اعتماد کرد. برای داشتن یک جعبه با کیفیت تر و کارایی بالاتر بهتر است از جعبه هایی که با با دستگاه های برش، پانچ و cnc ساخته شده اند، استفاده کرد. در هنگام جوشکاری باید به حرارت نامتوازن و غیر یکنواخت هم دقت کرد.

تعداد جعبه های مورد نیاز ساختمان

تعداد جعبه های آتش نشانی مورد نیاز برای ساختمان را باید بر اساس تعداد طبقات آن محاسبه کرد. هر جعبه دارای شیلنگی به طول ۳۰ تا ۴۰ متر است. این جعبه ها باید به تعدادی باشند که شیلنگ ها تمام ساختمان را پوشش دهند.

استاندارد NFPA14جعبه آتش نشانی

استاندارهایی که برای جعبه آتش نشانی تعریف شده است عبارتند از:

  • طول شیلنگ موجود در جعبه آتش نشانی نباید بیش تر از ۳۰ متر باشد.
  • دیوار محل نصب جعبه آتش نشانی باید مستحکم مستحکم بوده و عمق آن حداقل ۱۰ سانتی متر باشد.
  • در فاصله ۱۲۰ تا ۱۳۰ سانتی متری از زمین نصب شود.
  • محل نصب نزدیک درب خروجی، راه پله ها و پاگردها باشد. باز و بسته شدن درب جعبه آتش نشانی با سهولت انجام شود.
  • باید حداقل فاصله شیلنگ و قرقره با دیواره جعبه آتش نشانی ۵ سانتی متر باشد.

جعبه آتش نشانی

شبکه آب رسانی جعبه آتش نشانی

منظور از شبکه آب رسانی جعبه آتش نشانی، یک سیستم لوله کشی مشخص است که از سطح زمین تا بالای ساختمان کشیده می شود و به جعبه های آتش نشانی متصل است. این شبکه مسئول آب رسانی به فایرباکس است. به سیستم های آب رسانی جعبه آتش نشانی رایزر هم گفته می شود که به سه روش انجام می شود:

سیستم آب رسانی تر: در این روش شبکه لوله کشی از کف ساختمان تا بلندترین قسمت آن نصب شده و به آب شهر وصل می شود. بدین ترتیب لوله همیشه آب دارند و هر لحظه می توان از آن استفاده کرد. از این روش برای جعبه های آتش نشانی هوزریلی استفاده می شود.

سیستم آب رسانی خشک: در این روش آبی درون سیستم نیست و برای تامین آب مورد نیاز هنگام آتش سوزی، لوله ای در طبقه هم کف یا ورودی ساختمان نصب می شود که به پمپ های آتش نشانی وصل هستند. در صورت نیاز آب به درون لوله ها پمپاژ می شود. این روش برای جعبه های فایرباکس استفاده می شود.

سیستم آب رسانی ترکیبی: در این روش هر دو سیستم تر و خشک وجود دارد. در روش ترکیبی در حریق های کوچک می توان از سیستم آب رسانی تر استفاده کرد و برای حریق های بزرگ تر از سیستم خشک استفاده نمود که فشار آب بیشتری دارد.

چگونگی نصب جعبه آتش نشانی

  • برای نصب جعبه آتش نشانی باید دقت کرد که هر کدام ۳۰ متر از همدیگر فاصله داشته باشند تا در صورت بروز مشکل در عملکرد، یکدیگر را همپوشانی نکنند. همچنین شعاع پوشش آن ها باید ۲۰ متر باشد و کمترین فشار در آخرین خروجی نباید کمتر از ۲ بار باشد.
  • جعبه آتش نشانی را باید در راه پله های فرار، پاگردها، درب ورودی ساختمان ها، دالان هاو مکان های عمومی ساختمان نصب کرد تا قابل رویت باشد.
  • قرقره باید در محلی نصب شود که مانع عبور و مرور نشود.
  • ارتفاع جعبه آتش نشانی از کف زمین حداقل ۱۱۰ سانت و حداکثر ۱۳۰ سانت است.

فلوسوئیچ چیست؟

فلوسوئیچ قطعه ای است که در شبکه لوله کشی آتش نشانی طراحی و نصب می شود تا فرمان روشن شدن پمپ ها را به شبکه صادر کند. عملکرد آن بدین شکل است که به محض باز شدن شیر در جعبه آتش نشانی و جاری شدن مقداری آب در لوله ها، فلوسوئیچ آن را حس کرده و با ارسال فرمان برقی پمپ متصل به منبع را روشن می کند. بدین ترتیب شبک دارای آب پر فشاری می شود.

قفل جعبه آتش نشانی

جعبه های آتش نشانی باید فاقد قفل باشند تا هر کسی بتواند در صورت نیاز از آن استفاده کند. بنابراین طبق ضوابط سازمان آتش نشانی تنها قفل با کی تایید می شود.

شیر سیامی آتش نشانی

شیر سیامی آتش نشانی قطعه ای است که در محل ورودی ساختمان و پیاده رو ها نصب می شوند. هدف اصلی نصب شیر سیامی این بوده که ماشین آتش نشانی در هنگام آتش سوزی بتواند با اتصال یک یا دو شلنگ به این قطعه، آب بیشتری به شبکه لوله کشی ساختمان اضافه کند.

جعبه آتش نشانی

قیمت جعبه آتش نشانی یا فایرباکس

قیمت گذاری جعبه های آتش نشانی به موارد مختلفی وابسته است از جمله:

  • ضخامت ورق استفاده شده در جعبه آتش نشانی
  • کیفیت و چگونگی ساخت و جوشکاری جعبه
  • کیفیت یراق آلات به کار رفته در ساخت جعبه فایرباکس
  • کیفیت قرقره و محتویات درون جعبه آتش نشانی

جمع بندی

آتش سوزی بدترین اتفاقی است که می تواند برای ساختمان ها رخ دهد. در طول تاریخ بسیاری از ساختمان های باشکوه به دلیل آتش سوزی از بین رفتند. پیشرفت تکنولوژی باعث شده تا با بکار بردن جعبه های مخصوص اطفاء حریق در ساختمان ها، با این مشکل مقابله شود. امروزه وجود جعبه های آتش نشانی جزو ضروریات ساختمان هاست که ایمنی آن را تضمین می کند. انواع مختلفی از جعبه های فایرباکس یا آتش نشانی در بازار وجود دارد که با توجه به نوع کاربرد آن استفاده می شوند. جعبه های آتش نشانی استانداردهایی دارد که باید رعایت شوند والا جعبه عملکرد خود را از دست داده و بی مصرف خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان املاک داران در تماس باشید.

گروه تحریریه املاک داران

هدف گروه تحریریه املاک داران همه سوالات شما را در حوزه املاک و ساخت و ساز پاسخگو باشد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا