شهر ری یکی از شهرهای بزرگ و تاریخی استان تهران است که تاریخ سکونت در آن به ۸۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح برمی‌گردد. این شهر مذهبی با اینکه در طول تاریخ پایتخت نبوده اما همواره مورد توجه عموم مردم قرار است. شهر ری با ۲۲۹۳ کیلومتر مربع، دارای جاذبه‌های گردشگری بسیاری است که از معروف ترین آنها شاه عبدالعظیم را می‌توان نام برد. در ادامه همراه ما باشید تا شما را با جاذبه‌های گردشگری و دیدنی‌های شهر ری بیشتر آشنا کنیم.
یکی از بهترین مکان‌ها برای سرمایه گذاری مسکن در شهر تهران، شهر ری است، درست است در جنوب شهر تهران قرار دارد ولی از دیرباز مورد توجه خیلی از مردم ایران و جهان است.
۱- حرم عبدالعظیم حسنی
مرقد شاه عبدالعظیم حسنی از معروف ترین مکان‌های گردشگری شهر ری محسوب می‌شود که هر روز میزبان سیل عظیمی از زائران، از سراسر ایران و کشورهای مسلمان است. حضرت عبدالعظیم حسنی از نوادگان امام حسن مجتبی علیه السلام است که در طی ۸ دهه عمر خود، امامت ۴ تن از امامان (امام موسی کاظم علیه السلام، امام رضا علیه السلام، امام جواد علیه السلام و امام هادی علیه السلام) را دیده است.
این شخصیت بزرگ و مجتهد که خلیفه وقت دستور دستگیری ایشان را داد، مخفیانه به شهرهای مختلف سفر کرد تا بالاخره در ری ماندگار شد. حرم عبدالعظیم حسنی هر ساله میزبان جشن‌های تاریخی و مذهبی، مراسم تحویل سال، مراسمات عاشورا و تاسوعا، محل نذورات و غیره است که خاطرات ماندگاری را برای اهالی ری و مسافران آن بجای می‌گذارد.
حرم شاه عبدالعظیم حسنی نماد فاخر شهر ری است که علاوه بر صحن حرم، مکان‌های دیدنی دیگری همچون موزه، کتابخانه، مدرسه و حوزه علمیه دارد. نمای داخلی دیوارهای حرم کاشی کاری و آیینه کاریست که نمایانگر معماری اصیل ایرانی است، درب‌های آن منبت کاری و خاتم کاری شده‌اند که این آثار هنر دستان هنرمندان ایرانی بخصوص در دوره قاجار بوده است. اگر مسافر تهران هستید حتما به شهر ری رفته و از این مکان متبرک معنوی و زیبا دیدن کنید. البته این موزه تنها ترین موزه در شهر تهران نیست، بلکه موزه‌هایی مثل موزه صلح تهران نیز وجود دارد
۲- برج طغرل
برج آجری طغرل با قدمتی ۹۰۰ ساله، یکی از شاهکارهای معماری ایران بوده که در دوره سلجوقیان ساخته شده است. این برج فاصله چندانی با شهر ری ندارد و در نزدیکی آرامگاه ابن بابویه قرار دارد. با اینکه عمده مواد ساخت این برج از آجر و خشت است اما تاکنون تخریب نشده، زیرا در ساخت آن موادی بنام ساروج (ترکیب پودر سنگ، پشم شتر، مو بز، آهک، سفیده تخم مرغ، خاکستر ذغال) بکار رفته است. برج طغرل یک شاهکار معماریست که در گذشته از روی تابش خورشید روی کنگره‌های آن، زمان را تشخیص می‌دادند. همچنین در گذشته این برج در مسیر جاده ابریشم قرار داشت و آتشی بالای آن روشن می‌کردند تا مسافران راه را در مسیر خراسان به ری گم نکنند. بازدید از این سرمایه ملی در سفر به ری خالی از لطف نیست.
۳- قبرستان ابن بابویه
شهر ری تنها شهر تاریخی تهران است که جاذبه‌های قدیمی بسیاری در خود جای داده است. قبرستان ابن بابویه با ۲۰۰ سال قدمت، دومین قبرستان بزرگ شهر تهران به حساب می‌آید که برخی قدمت آن را به دوره ساسانیان نسبت می‌دهند. نام این مکان از نام “محمد بن بابویه” معروف به شیخ صدوق گرفته شده است که مقبره آن به شکل سازه‌ای هشت ضلعی در این قبرستان قرار دارد.
همچنین این قبرستان آرامگاه ابدی بزرگ مردانی همچون علی اکبر دهخدا، غلامرضا تختی، موذن‌زاده اردبیلی و غیره است. در این قبرستان مقبره‌های قدیمی و خانوادگی، با سنگ‌های کم نظیری توجه افراد را به خود جلب می‌کند. شما نیز برای بازدید از این مکان می‌توانید به خیابان ابن بابویه در شهر ری بروید و از نزدیک شاهد تاریخ گذشته ایران باشید. مکان‌هایی مبنی بر ترسناک‌ترین مکان‌های دیدنی تهران نیز وجود دارد که قبرستان ابن بابویه جزع آنها نیست.
۴- آتشکده بهرام
آتشکده بهرام گور یا تپه میل از دیگر آثار باستانی شهر ری محسوب می‌شود که در سال ۱۳۳۴ در فهرست آثار تاریخی ملی ایران به ثبت رسیده است. ساخت این بنا را به دوره ساسانیان نسبت می‌دهند که امروزه قسمتی از آن تخریب شده است. برای دیدن این جاذبه تاریخی می‌توانید از سمت جنوب شرقی ری در مسیر ورامین، ۱۲ کیلومتر را جلو بروید و در روستای قلعه نو بر بالای تپه‌ای پهناور آن را مشاهده کنید. این آتشکده در گذشته محل نیایش و مراسمات زرتشتیان بود که امروزه بخشی از آن تخریب شده است. همچنین علت نامگذاری آن به تپه میل، شباهت پایه‌های آن از فاصله دور به میل است. این آتشگاه شما را به یاد آتشگاه اصفهان می‌اندازد.
۵- چشمه علی
چشمه علی یکی دیگر از مکان‌های گردشگری و تاریخی شهر تهران است که در شهر ری قرار دارد. مورخان قدمت چشمه علی را از ۶ هزار تا ۸ هزار سال پیش تخمین می‌زنند. این چشمه از زیر تپه‌ای سنگی خارج می‌شود که بالای آن دیوار تاریخی ری قرار دارد. چشمه علی از دیرباز محل تفریحی برای عموم و حتی پادشاهان گذشته بوده است.
گفته می‌شود به دستور فتحعلی شاه قاجار کتیبه‌ای سنگی در حوالی چشمه حک کرده‌اند که در آن شاه در حال پرتاب نیزه به سمت یک شیر است. همچنین کوچه‌های پلکانی پشت چشمه از دیگر جذابیت‌های این منطقه تفریحی به شمار می‌رود. تحقیقات نشان می‌دهد که سرچشمه آب چشمه علی از آب‌های جاجرود و قیطریه است و پس از رسیدن به آن، به طرف جنوب و جنوب شرقی تهران حرکت می‌کند. چشمه علی تفریح گاه بینظیری مخصوصا برای روزهای گرم تابستان است، پس در سفر به شهر ری حتما از آن دیدن کنید.
۶- تالاب عشق آباد
تالاب عشق آباد از دیگر نقاط بکر و دیدنی استان تهران است که در ۲۵ کیلومتری مرکز شهر ری قرار دارد. این اکوسیستم با وسعت کم خود توانسته پناهگاه مناسبی برای پرندگان بومی، مهاجر و عبوری باشد. گفته‌می‌شود تاکنون ۱۵۱ گونه پرنده در این تالاب به ثبت رسیده که گونه‌های مختلف شکاری مثل مرغابی و آبچلیک هستند. همچنین در اطراف این تالاب پوشش گیاهی مناسبی وجود دارد و زیستگاه دیگر حیوانات خشکی است. به دلیل محافظت از منطقه و پرندگان و حیوانات آن، از سال ۱۴۰۰ به بعد اجازه ورود برای عموم وجود ندارد.
۷- دژ رشکان
شهر ری از باقدمت ترین شهرهای ایران است که در مسیر جاده ابریشم بودن، توانسته مکان‌های تاریخ و کهنی را در خود جای دهد. دژ رشکان با قدمتی ۲۳۰۰ ساله از دوره اشکانیان برجای مانده که امروزه تنها قسمتی از آن باقی مانده است. این دژ باستانی بر روی یک قله قرار دارد و اطراف آن را حصار بندی کرده‌اند. گویند نام دژ رشکان از پادشاه اشکانی بنام ارشک گرفته شده است. در این دژ آثار باستانی و ابزارالات قدیمی بسیاری کشف شده که علاقمندان می‌توانند در موزه ایران باستان از این آثار تاریخی دیدن کنند.
۸- قلعه گبری
از دیگر مکان‌های تاریخی شهر ری که قدمتی ۲۰۰۰ ساله دارد قلعه گبری است. این قلعه بلند و خشتی از دور آن چنان ابهتی دارد که گویی تمام آن از سنگ ساخته شده ولی هنگامی که به آن نزدیک می‌شوید تنها دیوارهای قطور خشتی را می‌بینید. دیوارهای بسیار بلند قلعه برای جلوگیری از حمله دشمنان و پناهگاهی برای مردم بوده است. این قلعه اسرارآمیز تاکنون توانسته از دست شرایط جوی تا حدودی سالم بماند. ولی از ۴ قلعه اطراف آن فقط ۲ قلعه باقی‌مانده و مابقی با مرور زمان تخریب شده‌اند. اطراف این قلعه خشتی با فضای سرسبز و دلنشین خود، مکانی مناسب برای تفریح است. امروزه این قلعه بعنوان انبار حرم عبدالعظیم حسنی استفاده می‌شود.
۹- برج یزید
برج یزید یا برج نقاره خانه از آثار تاریخی بر جای مانده در شهر ری است که در غرب امین آباد در بالای تپه طبرک قرار دارد. این برج خشتی با ساختاری هشت ضلعی قدمتی هزار ساله دارد و می‌گویند به دستور امید بزرگ یک فرد زرتشتی برای آرامگاه ابدی آن ساخته است. زیر این بنا سردابی تعبیه شده که با راهرویی که زیر آن حفر شده، می‌توانید به زیر برج راه پیدا کنید. در کنار بازدید از این برج شگفت انگیز از گورستان آل بویه، قلعه طبرک و برج اینانج که در نزدیکی آن قرار دارند، دیدن کنید.
۱۰- زندان هارون الرشید
زندان هارون الرشید یکی دیگر از آثار مهم و باستانی شهر ری بوده که به ثبت آثار ملی رسیده است. قدمت این سازه سنگی و محکم به قرن چهارم هجری بر می‌گردد که قسمتی از آن تخریب شده ولی با مرمت‌هایی که صورت گرفت، قسمتی از آن هنوز پابرجاست. این زندان در منطقه ای بدون سکنه، در ۱۰ کیلومتری حرم عبدالعظیم حسنی و در کوه‌های مسگر آباد قرار دارد و تنها نشانه آن وجود درختان انار و انجیر در اطراف آن است. گفته می‌شود این مکان نظامی متعلق به دوره سلجوقیان است و از آن برای زندان انفرادی افراد استفاده می کردند.
۱۱- بازار تاریخی ری
بازار تاریخی شهر ری از کهن ترین و البته مهمترین بازارهای استان تهران محسوب می‌شود که در امتداد حرم شاه عبدالعظیم حسنی قرار دارد. ساخت این بازار به دوره صفویه برمی‌گردد و در طی چندین بار بازسازی شده است. در این بازار ادویجات، داروهای گیاهی، نقره جات، انگشتر، سجاده و موارد فرهنگی از اجناس مهمی هستند که در این بازار به فروش می رسند. همچنین پوشاک، گز و سوهان از دیگر اقلام فروشی در غرفه‌های این بازار کهنه است. از همه مهمتر نمای خشتی و آجری با سقف‌های گنبدی آن می‌تواند بسیار جالب و دیدنی باشد.
بعلاوه به پاس کمبودهای این بازار قدیمی، بازار جدیدی در سه طبقه و در ضلع غربی حرم ساخته شده که اجناس بروز و جدیدتری دارد. عمده اجناس این بازار با حدود ۴۰۰ مغازه، پوشاک است که می‌توانید برای خرید از آنجا بازدید کنید.
نکته ای در اینجا باید ذکر کرد، فقط شهر ری در شهر تهران نیست که دارای مکان‌های گردشگری است، بلکه مکان‌های دیدنی شهر تهران که نباید آنها را از دست بدهید نیز وجود دارند.
۱۲- آرامگاه بی بی شهربانو
بر اساس روایات بی بی شهربانو از همسران امام سوم شیعیان امام حسین علیه السلام و مادر امام چهارم امام زین العابدین علیه السلام است، که حتی در کتاب‌های مختلف مثل بهارالانوار، ابی مخنف و غیره به آن اشاره شده است. آرامگاه بی بی شهربانو با معماری خاص خود از دیگر مکان‌های گردشگری شهر ری بر فراز کوهی و در نزدیکی یک چشمه قرار گرفته است. برای رسیدن به این مکان بهتر است با خودروهای شخصی و در جاده امین آباد بروید. این آرامگاه دارای امکانات رفاهی همچون سکوهای استراحت، پارکینگ برای رفاه حال مردم عزیز، سرویس بهداشتی و غیره است. همچنین وجود فروشگاه‌ها در این مکان، امکان خرید را برای شما مهیا ساخته است.
نتیجه گیری
همانطور که گفته شد شهر ری از کهن ترین شهرهای استان تهران به شمار می‌رود که آثار باستانی و تاریخی بسیاری در دل خود جای داده است. ما در این مقاله سعی کردیم به چند مورد از این آثار اشاره کنیم اما این تنها گوشه‌ای از شگفتی‌های این منطقه قدیمی است. علاقمندان می‌توانند برای درک بهتر و دیدن شگفتی این آثار تاریخی، از نزدیک تمامی آثار را بازدید کنند.
