آنچه در این مقاله می خوانید:
شهر اصفهان یکی از معدود شهرهای ایران است که ابنیه های تاریخی فراوانی دارد. امروز یکی از جاذبه های گردشگری در این شهر یعنی آتشگاه اصفهان یا کوه آتشگاه را معرفی می کنیم. این بنای کهن بر بالایی کوهی در کنار زاینده رود قرار گرفته و قدمتی ۱۰۰۰ ساله دارد. آتشگاه از یادگارهای ایران باستان و یکی از هفت آتشکده بزرگ و مهم دوران ساسانی محسوب می شود. وجود بناهای تاریخی همچون آتشکده اصفهان سبب شده که گردشگران داخلی و خارجی اصفهان را برای سفر خود انتخاب کنند.
نام اصلی آتشگاه اصفهان، دژ مهربین بوده است که امروزه در بین مردم به آتشگاه یا قلعه ماربین شهرت دارد. آتشگاه بر بالایی کوهی که به همین نام خوانده می شود بنا شده است. طبق مدارک موجود، آتشگاه در دوره ساسانی و در زمان پادشاهی قباد بنا شده که تمام مصالح آن از خاک رس، آب و نی های کنار رودخانه زاینده رود است.
در دوره های مختلف از این مکان استفاده های گوناگون می کردند. در تاریخ طبری آمده که کوه آتشگاه مکان مقدس و محل دفن طهمورث پیامبر بوده که در سده ششم قبل از میلاد زندگی می کرده است.
همچنین این کوه دارای تونل های مخفی به شهر خمینی شهر کنونی بوده که یکی از مکان های نگه داری گنجینه ها بوده است. حتی مردم در زمان حمله اسکندر مقدونی اموال و وسایل قیمتی خود را در این کهندژ (خمینی شهر) قرار می دادند. همین امر باعث شده در گوشه گوشه این اثر تاریخی نشانه های تخریب جستجوگران گنج به چشم بیاید. خوشبختانه این بنای تاریخی در سال ۱۳۳۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید است.
آتشگاه اصفهان در ۱۰۰ متری کوه آتشگاه و در ۸ کیلومتری غرب اصفهان قرار دارد. در واقع این بنا در سمت شمال بزرگراه اصفهان به نجف آباد و ۲ کیلومتر بعد از منارجنبان قرار گرفته است. برای دیدن از این بنای تاریخی پیشنهاد می شود از خودروی شخصی یا تاکسی استفاده کنید. اگر با وسیله نقلیه خود هستید، از بزرگراه خرازی یا خیابان جهاد به خیابان آتشگاه بروید. بعد از اینکه حدود ۸ کیلومتر از این خیابان را طی کردید به آتشگاه می رسید که در سمت راست شما دیده می شود. چون رسیدن به این بنا صعود از کوه را به همراه دارد برای عده ای از بازدیدکنندگان مشکل خواهد بود.
آتشگاه جزو سه آثار قدیمی در اصفهان است. طبق تحقیقات به عمل آمده این بنای تاریخی در هر دوره کارآیی مختلفی داشته، همانطور که در بالا گفته شد قدمت این بنا به حدود قرن ششم پیش از میلاد می رسد در قرن سوم میلادی از این مکان برای برپایی آتش جاودان استفاده می کردند.
بر اساس کاوشگری های صورت گرفته توسط باستان شناس ایتالیایی پروفسور گالدیری، عمر مصالحی که در آتشگاه به کار رفته است متعلق به ۱۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح است. حتی مورخان، زمان ساخت آتشگاه را به قبل از دوره ساسانی نسبت می دهند؛ زیرا در زمان ساسانیان آتشکده ها را بر روی تپه ها و کوه ها نمی ساختند.
سازه این بنا از خشت و گل ساخته شده و در طی ادوار گذشته دست خوش تغییرات بسیاری شده است. حتی در سال هایی که اسلام ظهور کرده آثار دیگری نیز به آتشگاه اضافه شده که هنوز آثاری از بقایی آن وجود دارد.
معماری این بنای قدیمی نشانگر ارزش و قدمت تاریخی آن است. این سازه بزر ۱۷۰۷ متر طول دارد که جزو مهم ترین سازه های باستانی ایران زمین است. بنای اولیه ۵ طبقه بوده که در حال حاضر فقط ۲ طبقه از آن باقی مانده است.
همچنین ستون های متعدد بلند و محکمی در این بنا وجود دارد که توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب می کند. در حین بالا رفتن از کوه پله های بنا را مشاهده می کنید که در دل کوه کنده شده است. بخش دیگر آتشگاه می توان به گنبده دوار آن اشاره کرد که هنوز پایه های آن به جای مانده است.
در این مجموعه و بر فراز کوه آتشگاه اتاقکی استوانه ای شکل دیده می شود که تماما از جنس خشت خام به طول و عرض ۴۰ سانتی متر و قطر ۱۴ سانتی متر ساخته شده است. دور تا دور این بنا ۸ پنجره به قطر نیم متر وجود دارد و فقط یک راه ورودی به آن دیده می شود. عده ای از مورخان معتقد هستند که موبدان زرتشتی، آتش مقدس را در این مکان نگه داری می کردند. اما از دورانی که آتشکده فروزان بوده اطلاعاتی در دست نیست.
بررسی های مختلفی هم توسط اوستاشناسانی همچون آندره گدار (سال ۱۹۳۸ میلادی)، ماکسیما سیرو (در اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی)، کلامی شیپ مان، رشید (موبد ایرانی تبار)، علیرضا جعفری زند (۱۳۸۱ خورشیدی) و میترا آزاد بر روی آتشگاه صورت گرفته است که همگی نشان از کاربردهای مهم این بنای خشتی عظیم در طی دوران های گذشته است.
مجموعه آتشگاه متشکل از ساختمان ها و اتاق هایی بوده که در چهار طرف تپه قرار داشته است. اما این روزها فقط بخش شمالی و تا حدودی بخش شرقی آن باقی مانده اند. روی برخی از خشت های بخش شمالی این بنای تاریخی عدد ۱۳۵۲ حکاکی شده که نشان می دهد مرمت اساسی این آتشگاه در زمان پهلوی انجام شده است.
همچنین در دهه ۶۰ نیز به خاطر جلوگیری از تخریب های احتمالی ورودی اصلی ساختمان کاملا گرفته شده و امروزه کمتر کسی می داند راه اصلی این ساختمان در کجا قرار دارد. متاسفانه تاکنون اقداماتی خاصی برای بازسازی این بنای تاریخی صورت نگرفته و در آینده شاهد تخریب این سازه باستانی خواهیم بود.
اگر جزو علاقمندان به تاریخ بوده باشید باید بدانید که قبل از حمله اعراب به ایران، مذهب و فرهنگ ایرانیان بر دین زرتشتی بنا نهاد شده بود. یکی از چهار عنصر مقدس در این آیین آتش بوده که توسط زرتشتیان در مراسم تطهیر مورد احترام قرار می گرفت. متاسفانه اطلاعات دقیقی از نقش و ارزش آتش در دین زرتشتی وجود ندارد؛ اما از شواهد امر به نظر می رسد که آن ها یکتا پرستند و آفریدگار یکتا را ستایش می کنند، آتش را محترم می دانند ولی آن را در حد پرستش نمی دانستند.
آتش جاودان در درون ظروفی شبیه گلدان نگه داری می کردند که هرگز نباید خاموش شود. آتش را با چوب های که از این آتش روشن میشده به آتشگاه انتقال می دادند. مردم دور آتش جمع می شدند و جشن ها و آیین های مذهبی را اجرا می کردند. پس از حمله عرب ها به ایران اکثر آتشکده ها تبدیل به مسجد شد و تنها چندین آتشگاه در مناطق دورافتاده باقی ماند.
آتشکده اصفهان به سبب نوع سازه و کاربری آن در محیطی باز بنا شده و برای دسترسی به آن باید از کوه صعود کنید. بهترین زمان برای بازدید از این مجموعه فصل بهار است. زیرا گرمای تابستان و سرمای پاییز و زمستان آزار دهنده است. اصفهان در فصل بهار هوای معتدل و مطبوعی دارد. همچنین به خاطر موقعیت آتشگاه بهتر است که ساعات بازدید قبل از ظهر باشد.
اگر به اصفهان سفر کردید حتما از این ساختمان کهن، تمدن ایران باستان دیدن کنید. ساعات بازدید آتشگاه اصفهان در زمستان ها از ساعت ۹ الی ۱۶ و تابستان ها از ساعت ۹ الی ۱۹ امکان پذیر است. برای دیدن این بنا باید از کوه بالا بروید پس حتما از کفش مناسب استفاده کنید. هزینه بلیط این بنای تاریخی بین ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان است که متاسفانه با وجود این هزینه، مسئولین اقدامات لازم برای بازسازی این بنا انجام نداده اند.
شهر اصفهان به سبب داشتن بناهای تاریخی، سالانه میزبان تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است. اگر شما هم قصد دارید به این شهر زیبا و کهن سفر کنید می توانید به اجاره خانه در آتشگاه اصفهان فکر کنید. یکی از گزینه های که به شما توصیه می کنم اجاره روزانه آپارتمان در اصفهان است؛ زیرا امکانات و تجهیزات مناسب و قیمت پایین تری نسبت به بقیه اقامتگاه ها دارند.
همچنین این آپارتمان ها در جاهای مناسب شهر و نزدیک به مکان های تفریحی قرار دارد. نزدیک ترین بنای تاریخی به آتشگاه اصفهان، منارجنبان است که دیدن آن خالی از لطف نیست. اجاره آپارتمان در نزدیکی بناهای تاریخی به ما این اجازه را می دهد که از تمامی ساعات سفر بهترین استفاده را داشته باشیم.
اصفهان یکی از شهرهای مهم ایران از نظر گردشگری است که بناهای تاریخی و سازه های بی نظیری دارد. آتشکده اصفهان اثر مهم و به جا مانده از قلب تاریخ یعنی دوران باستان است که در ۶ کیلومتری غرب اصفهان و در سر راه اصفهان به نجف آباد بر روی کوهی بنا شده‌است.
این بنای خشتی نظر بسیاری از گردشگران را به خود جلب کرده و سوالات گوناگونی را در ذهن آنها به وجود می آورد. آیا برج دیدبانی بوده یا محل نگه داری آتش جاویدان یا محل پرستش؟ متاسفانه به خاطر قرارگیری آتشگاه عوامل طبیعی مانند باد، باران و برف باعث تخریب بخش وسیعی از این سازه شده و امکان تحقیق را برای کاوشگران مشکل کرده است. در این مقاله سعی کردیم آتشگاه اصفهان را از تمامی جهات مورد بررسی قرار دهیم. امیدوارم اطلاعات خوبی کسب کرده باشید. برای مشاهده منزل کلنگی در آتشگاه اصفهان می توانید به این لینک مراجعه کنید.
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
