آنچه در این مقاله می خوانید:
امروزه در ساخت و ساز منازل مسکونی و غیر مسکونی طراحی و اجرای رمپ مورد توجه معماران و طراحان قرار گرفته است. رمپ ها ارتباط بین دو بخش از ساختمان را برای عبور ایمن افراد و وسایل نقلیه مهیا می کند. همچنین ارتباط بین طبقات ساختمان بدون وجود رمپ امکان پذیر نیست. در ادامه این مقاله به نکاتی در خصوص طراحی و اجرای رمپ اشاره می کنیم. پس با ما همراه شوید.
شیب راهه یا رمپ به سطح شیب داری می‌گویند که دو سطح غیر همتراز دارای اختلاف را به هم متصل می کند. مهمترین خصوصیات طراحی و اجرای رمپ، استاندارد بودن آن است که باید مطابق اصول باشد. زیرا استاندارد نبودن رمپ می تواند خطر آفرین باشد. رمپ ها وسایلی برای انتقال افراد از سطحی با ارتفاع کم است که در بیشتر مکان های عمومی کاربرد دارد.
استفاده از رمپ برای انتقال ماشین به طبقات بالایی و پایینی بسیار لازم است. اگر رمپ در یک ساختمان درست اجرا نگردد از نظر قوانین و مقررات شهرداری مورد قبول نخواهد بود و مالک موظف است جریمه پرداخت کند. همچنین برای جلوگیری از سرخوردن ماشین در مسیر رمپ می توان از بریدگی های آج دار استفاده کرد. علت دیگری که از این بریدگی ها استفاده می شود این است که اصطکاک را افزایش می دهد و مانع از جمع شدن آب در ابتدای پارکینگ ها می شود.
اصولا رمپ استاندارد را برحسب درصد شیب آن بررسی می کنند. منظور از درصد شیب آن است که بر حسب هر یک متر مربع طول رمپ، تغییر درصد شیب را براساس سانتی متر نشان می دهد. جهت تعیین شیب رمپ می توان از فرمول طول عمودی تقسیم بر طول افقی، ضرب در ۱۰۰ استفاده کرد.
ماشین ها برای وارد شدن به داخل ساختمان نیاز به عبور از رمپ دارند. حداکثر شیب تعیین‌شده برای ماشین در حدود ۱۵ درصد است. همچنین فضای پیچش اتومبیل ۵×۵ متر هستند.
طراحی و اجرای «رمپ آدم رو» برای مکان هایی که رفت و آمد زیاد است استفاده می شود. مانند بانک ها، اداره ها و مکان های عمومی دیگر. رمپ آدم رو باید دارای شیب حداکثر ۱۲/۵ درصد و عرض حداقل ۱۱۰ سانتی متر باشد. همچنین ابعاد پاگرد رمپ باید در ابعاد ۱۵۰ × ۱۵۰ سانتی متر باشد و فاصله بین دو پاگرد باید از ۹ متر بیشتر نباشد.
همانطور که از نام این رمپ ها مشخص است برای عبور و مرور راحت معلولین تعبیه می شود. بسیاری از افراد معلول برای استفاده از اماکن عمومی نیاز به وسیله دارند که بتوانند به راحتی بین طبقات رفت و آمد داشته باشند. حداقل شیب برای این رمپ حدود ۸ درصد تعیین می شود. ابعاد پاگرد معادل ۱۵۰ × ۱۵۰ سانتی متر بوده و طول مجاز بدون احتساب پاگرد ۹۰۰ سانتی متر است. همچنین طراحی و اجرای رمپ از نظر ظاهری به مستقیم، قوسی و سایر موارد تقسیم می شود. طراحی رمپ قوسی از رمپ مستقیم سخت تر است و فضای کمتری برای ساخت نیاز دارد.
رمپ های ساختمانی از نظر اجرا به دو نوع زیر تقسیم می شوند:
هر گونه رمپی که بار آن به سازه منتقل شود و روی خاک نباشد از نوع رمپ سازه ای است. رمپ های سازه ای زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که نیاز به خالی بودن زیر رمپ باشد. معمولا این نوع رمپ ها به صورت دال بتنی ساخته می شوند. همچنین طراحی و اجرای رمپ سازه ای باید توسط نرم افزارها مدل سازی شود و بار وارد شده بر سازه نیز در نظر گرفته شود. اما رمپ های غیره سازه ای (خاکی) روی فونداسیون یا خام ساخته می شوند و با خاک شیب آن را درست می کنند. رمپ غیره سازه ای نیاز به طراحی و مدل سازی ندارد.
یکی از مهم ترین عواملی که در طراحی و اجرای رمپ نقش دارند، شیب آن است. شیب رمپ پارکینگ توسط معماران و مهندسین محاسبه و سپس توسط پیمانکاران و انبوه سازان اجرا می شود. یکی از عواملی که نقش سازنده ای در ساخت رمپ دارد، طول رمپ پارکینگ است. طول رمپ بایستی استاندارد بوده و با شیب پارکینگ، محل پارکینگ و غیره هماهنگ باشد. برای محاسبه رمپ فرمول های زیادی وجود دارد ولی پرکاربردترین آن به این گونه است که شیب رمپ را در ارتفاع ضرب کرده تا طول رمپ به دست آید.
شیب مجاز برای رمپ به دو صورت است. مقدار شیب مجاز و استاندارد برای محلی که خودرو در آن پارک می شود و بین ۶ تا ۷ درصد هستند. همچنین در مکان های که پارک خودرو مقدور نیست از رمپ برای انتقال بین طبقات استفاده می شود که اصولا بین ۱۲ تا ۱۳ درصد است. در زمان محاسبه شیب رمپ، نکته مهمی وجود دارد و آن این است که یک متر ابتدا و انتهایی پارکینگ از بابت ورود و خروج اتومبیل ها اهمیت دارد. برای این که ورود و خروج برای راننده آسان تر باشد شیب رمپ را در این مکان ها کمتر می گیرند.
همان گونه که می دانید یکی از ضوابط طراحی و اجرای رمپ پارکینگ، در نظر گرفتن عرض ۳/۵ متری برای رمپ های یک طرفه و عرض ۵ متر برای رمپ دو طرفه است. همچنین در پارکینگ ها که عبور و مرور افراد پیاده و سوار بر خودرو به صورت جداگانه انجام می شود ارتفاع درب ورودی باید حداقل ۱۹۵ سانتی متر باشد. اما در پارکینگ های بزرگ (عمومی) برای ورود و خروج ماشین ها حتما باید درب خروجی و ورودی جدا باشد. برای استفاده بهینه از رمپ ها و کاهش اصطکاک آن بهتر است که رمپ ها به شکل استاندارد ساخته شده باشند و حتی در صورت امکان از بتن های مقاوم برای ساخت آن استفاده شود.
همانطور که گفته شد طراحی و اجرای رمپ، پارکینگ باید دارای شیب استاندارد باشد تا مورد تایید شهرداری قرار گیرد. اگر رمپ دارای شیب استاندارد نباشد ممکن است ماشین ها لیز بخورند و موجب وارد شدن صدمات بیشتری شود. زمانی که رمپ در حال ساخت است باید بیشترین فضا برای رمپ ها استفاده شود تا مشکلی برای چرخش ماشین هنگام پارک به وجود نیاید. همچنین در پیچ رمپ پارکینگ ها باید از تابلوهای ترافیکی، تجهیزات روشنایی مناسب و آینه ترافیکی (برای دید بهتر رانندگان) استفاده شود. نبود یا کمبود هر کدام از این وسایل باعث پایین آمدن استاندارد و ایمنی پارکینگ ها می شود.
در ساختمان مقدار عرض برای رمپ یک طرفه ۳/۵ متر و برای رمپ دو طرفه ۵ متر است. رمپ دوطرفه یعنی این که دو ماشین همزمان بتوانند از کنار هم عبور کنند. طراحی و اجرای رمپ دو طرفه برای ساختمان های بزرگ که تعداد پارکینگ های آن زیاد هستند الزامی است.
حداکثر طول مجاز برای رمپ بدون پاگرد ۹ متر است. وجود دست انداز و نرده برای عبور عابرین پیاده در رمپ ها لازم است. برای این که طول رمپ را محاسبه کنید باید درصد شیب را در ارتفاع ضرب می کنید. پس هر چه درصد شیب رمپ بیشتر باشد، طول به دست آمده کمتر خواهد بود. ارتباط بین شیب و طول باید به صورتی باشد که برای افراد مشکلی ایجاد نکند؛ لذا به ازای هر ۹ متر طول رمپ بایستی یک پاگرد توسط طراحان تعبیه شود. حداقل میزان ارتفاع برای رمپ ها حدود ۱۸۰ سانتی متر است.
شیب مجاز برای رمپ ها حدود ۱۷ درصد است که ماشین ها بتوانند به راحتی عبور کنند. البته در برخی موارد شهرداری شیب بیشتر را هم تایید می کند؛ ولی نباید از ۲۰ درصد بیشتر باشد.
این استانداردها در راستای اصول شهر سازی و مقرارت ملی ساختمان سازی است که عبارتند از:
اجرا و طراحی رمپ ها علاوه بر دقت نیاز به رعایت نکاتی دارد که در اینجا به اختصار نکات لازم و مفید در طراحی رمپ را بیان می کنیم:
نیاز به استفاده از رمپ در ساختمان های امروزی امری ضروری بوده و به دنبال نیازهای جدید به وجود است. همچنین با توجه به افزایش جمعیت و زیاد شدن خودروها و کمبود فضا، ساخت پارکینگ های چند طبقه بیش از گذشته احساس می شود. وجود رمپ ها بالا و پایین رفتن را از این طبقات را آسان می کند. رمپ های معلولین باعث شده‌است که افراد سالمند و معلول از مکان های عمومی راحت تر استفاده کنند. حتی در پل هوایی برای عبور دوچرخه و موتور سیکلت بهترین گزینه است. اما نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد ایمنی و عدم لغزش آن بوده که برای جلوگیری از این مشکل از ترمز رمپ استفاده می شود. ترمز رمپ یکی از مطمئن ترین راه های حفظ ایمنی است.
یکی از پرکاربردترین و با اهمیت ترین بخش های یک سازه رمپ ها هستند که برای دسترسی آسان اتومبیل ها و افراد در یک ساختمان ساخته‌می‌شود. استفاده از رمپ هم در ساختمان ها و هم جاده سازی کاربرد دارد که در این مقاله طراحی و اجرای رمپ های ساختمانی مد نظر بوده است. در این مقاله به مباحثی همچون تعریف رمپ، انواع رمپ (ماشین رو، آدم رو و رمپ معلولین)، نحوه اجرای رمپ پارکینگ، ضوابط اجرای رمپ و غیره پرداختیم. امیدوارم از این مقاله نهایت استفاده را کرده باشید.
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
