آنچه در این مقاله می خوانید:
پل خواجو از آثار معروف و تاریخی استان اصفهان است. این پل در سال ۱۰۶۰ هجری قمری بر روی آب زاینده رود احداث شد که برای عبور مرور عابران و کالسکه های آن ها استفاده می شد. با توجه به اهمیت این پل شاعران نیز از آن در کتب و آثار خود اسم برده‌اند.
در گذشته با ورود صنعت خودرو این پل نیز مانند سایر پل ها به مسیری برای عبور مرور اتومبیل تبدیل شد. ولی بعدها به دلیل ارزش تاریخی و فرهنگی، عبور و مرور خودروها در این پل ممنوع شد که این اثر فرهنگی دچار تخریب نگردد و تنها عابرین می توانند از این پل عبور کنند. پل خواجوی اصفهان دارای ارزش فرهنگی تفریحی و گردشگری بسیاری است به همین دلیل یک تجربه عالی و بی نظیر را برای بازدیدکنندگان فراهم می کند.
این بنا در دوره صفوی و توسط شاه عباس دوم ساخته‌شد. پل خواجو را با نام های پل شاه، بابا رکن الدین، حسن آباد، شاهی و شیراز نیز می شناسند. این پل در سمت شرق سی و سه پل ساخته‌شده و فاصله بین این بنا کمتر از دو کیلومتر است.
علت نامگذاری این پل به نام خواجو، این است که در محله خواجوی اصفهان قرار دارد. همچنین خواجو در لغت همان تحریف‌شده کلمه خواجه و به احترام خواجه های زمان صفویه گذاشته‌شده است. پل خواجو در پایان خیابان کمال اسماعیل در اصفهان و بر روی ویرانه های پل حسن بیگ ساخته شده است.
پل حسن بیگ دوران تیموری ساخته شده بود و به دستور شاه عباس دوم ویرانه شد و پل خواجو بنا شد. هدف از ساخت پل خواجو توسط شاه عباس دوم ایجاد راه ارتباطی بین محل های خواجو و تخت فولاد و شیراز بوده است. همچنین گفته می شود بعد از ساخت پل خواجو از آن به عنوان سد استفاده کرده اند. طبق گفته عده ای از تاریخ دانان، خانواده شاه در میان پل و ساختمانی به نام بیگلر بیگی لحظات شادی را داشته اند. در دو طرف قسمت شرق و غرب پل خواجو مکانی برای پادشاهان و درباریان برای تماشای مسابقات شنا و قایق رانی تعبیه شده بود.
پل خواجو ۱۳۳ متر طول و ۱۲ متر عرض دارد. از یک سمت دارای ۱۱ پله است که مردم با نشستن روی این پله ها فضایی آرام و دلنشین برای خود و خانواده هایشان فراهم می کنند.
از همین سمتی که یازده پله دارد نیز با رودخانه هم جوار است. پل خواجو ۲۴ دهانه دارد و در قسمت شرقی این پل نیز دو مجسمه شیر قرار گرفته که نماد و نشانه سپاهیان بختیاری اصفهان است. حکاکی هایی نیز بر روی بدنه این شیرها صورت گرفته که نشان دهنده ورزش های باستانی است.
پل خواجو به دلیل این که قبلا سد بند بوده معماری آن نیز به گونه ای طراحی شده است که بتواند جریان آب را به وسیله دریچه هایی که باز و بسته می شوند به خوبی کنترل و هدایت کرد. از این طریق علاوه بر کنترل و هدایت آب، برای مصارف کشاورزی و باغداری همچنین برای کارهای ورزشی از جمله شنا و قایقرانی استفاده می شود.
طبق نظرات کارشناسان اگر این پل وجود نداشت احتمال اینکه که اصفهان به دلیل وقوع سیل های متعدد از بین میرفت زیاد بود. ولی پل خواجو باعث کاهش شدت جریان آب به منطقه مسکونی و شهر شده است.
طبق نقل های گفته شده در مورد پل خواجو، پایه های پل به گونه ای طراحی شده است که هرچه مقدار آب بیشتری به پل برسد پایه ها دارای استحکام بیشتری می شوند. در واقع استحکام پایه ها با مقدار آب ورودی به پل رابطه مستقیم دارد. با توجه به کتیبه های موجود دراین پل نشان از این دارد که در سال ۱۲۹۰ بخش هایی از پل خواجو به دستور ناصرالدین شاه بازسازی شده است.
طراحی شیرهای سنگی پل خواجو به گونه ای است که نورهای پل و مهتاب را انعکاس می دهد. طبق گفته های موجود در کتاب دانش نامه تخت فولاد از استاد جلال الدین همایی ۱۲عدد شیر سنگی در اصفهان وجود دارد که در مکان های زیر قرار گرفته اند:
پل خواجو از دیگر پل ها متفاوت است و دلیل آن را می توان اسراری که در این پل وجود دارد نام برد.
دلیل تفاوت پل خواجو با سایر پل ها را می توان تزیینات کاشی کاری زیبا به کار رفته در پل و غرفه های هشت ضلعی آن دانست که جلوه خاصی به آن بخشیده است. در وسط پل نیز ساختمان شاه نشین بنا شده که سراسر از نقاشی های زیبای زمان صفوی است و هر گردشگری را می تواند ساعت ها مشغول تماشای آن ها کند.
این پل از سنگ و آجر ساخته شده است و در بعضی از قسمت ها طول سنگ ها به ۲ متر نیز می رسد. دو معبر در این پل وجود دارد که معبر بالایی آن در گذشته برای عبور مرور گاوها، اسب ها و بعدها ماشین ها بوده است. معبر دیگر راه های باریکی هستند که به وسیله طاق برای عابرین سایه تشکیل می شد. در هر سوی معبر بالایی نیز مکانی برای استراحتگاه عابرین پیاده تعبیه شده است.
از دیگر تفاوت ها که سبب جلب توجه تاریخ شناسان و ایران شناسان شده است به شرح زیر هستند:
اگر در قسمت پایانی پل و در طبقه پایین بایستید به طوری که با افق، زاویه ۳۰ درجه داشته باشید آنگاه متوجه می شوید که از ترکیب دیواره های پل پیشین در دوره تیموری و پل جدید شکل شمعی ایجاد شده که در هنگام غروب آفتاب بسیار چشم نواز است. این شاهکار مایه تعجب و تحسین همگان شده است. زیرا در دوره ای که از هیچ گونه نرم افزاری برای ساخت پل وجود نداشت معمار این پل با دید سه بعدی نسبت به طرح مد نظرش مکانی چشم نواز و زیبا ایجاد کرده است.
در کنار این همه زیبایی، در زمان مرمت نیز این پل با سنگ قبرهای منقش روبرو شده است. این قبرهای منقش را به موزه تخت فولاد انتقال داده اند و هنوز بعد از گذشت چندین سال راز این سنگ قبرها کشف نشده است.
بسیاری از مردم بر این باورند که این شیرها نگهبانان پل هستند ولی این تصور آن ها نادرست است. زیرا ممکن است این سوال پیش بیاید که مگر چه چیز با ارزشی در پل وجود دارد که نیاز به نگهبان داشته باشد؟ در پاسخ به این سوال باید متذکر شویم که این شیرها اصلا متعلق به این پل نبوده اند و از مکانی دیگر به پل خواجو انتقال داده شده اند.
گروه دوم از مردم بر این باور هستند: نوع تراش زدن چشمان این شیرها به گونه ای است که نور را تا مسافت زیادی انعکاس می دهد و آن را مانند این می دانند که شیرها چشم در چشم هم قرار گرفته اند و دشمنان را تهدید می کنند. ولی با گذشت زمان و صاف و صیقلی شدن شیرها مشخص شد اگر در کنار یکی از آن ها بایستید می توانید انعکاس نور محیط اطراف را در چشمان شیر روبرویی مشاهده کنید.
بدن این شیرها با ترسیم هایی از ورزش باستانی ایران نقش دار شده که زیبایی آن ها را دوچندان کرده است. همچنین روی بدن یکی از شیرها ابزارهای زورخانه ای نقاشی شده و روی بدن دیگری نقشی از شمشیر کشیده شده است که جنگ آوری صاحب خود را به تصویر می کشد.
در دهان شیرها نیز سر یک پهلوان قرار دارد که نشان دهنده این است، دلاوری که در این مکان دفن شده از چیزی ترس و هراسی نداشته و به عبارتی به دهان شیر می رفته و شجاعانه مبارزه می کرده است.
در پل خواجو شکلی شبیه قطب یا ساعت وجود دارد که مایه تعجب بسیاری از مردم شده‌است. این شکل در قسمت شمالی رودخانه واقع و در کنار شیر سنگی قرار دارد. عده ای به اشتباه عقیده دارند که این شکل برای تعیین دقیق شب و روز در گذشته استفاده می شد. همچنین در گذشته مردم معتقد بودند که روی سنگ قبر فرد فوت‌شده گودی وجود داشته که در این گودی آب و دانه برای پرندگان می ریختند و از این طریق ثوابی به فرد فوت شده برسد. این قطب نما نیز در واقع یک گودی است که به شکل گل دوازده پر است و برای آب دانه از آن استفاده میشد.
یکی از موارد جالب دیگر که در پل خواجو ساخته‌شده اتاق خاستگاری است. عده ای عقیده دارند که طاق های این پل به صورتی طراحی شده‌اند که دختر و پسر بدون آن که همدیگر را از نزدیک ملاقات کنند، بتوانند با یکدیگر به صحبت بپردازند.
این اتفاق کمی عجیب است. ولی ماجرای شنیدنِ صدا حتی در صورت کم بودنِ آن از یک گوشه هلال تا گوشه دیگر هلال قوس واقعی است. دلیل این امر نیز بخاطر ارتفاع دقیق قوس ها و منحنی آن ها است به صورتی که اگر فرد اول خیلی آرام و پچ پچ کند نفر دوم می تواند صدای او را به وضوح بفهمد. شما نیز اگر به اصفهان سفر کرده آید می توانید آن را امتحان کنید. بسیاری از خوانندگان و افرادی که صدای خوبی دارند از این قابلیت برای خوانندگی و شاد کردن مسافران استفاده می کنند.
در زمان قدیم زیر قوس های پل خواجو چای خانه وجود داشت. اما اکنون در سمت جنوبی پل کافی شاپ و رستوران هایی وجود دارد که پذیرای میهمانان است. اگر زیر طاق های قوسی شکل نیز قدم بزنید افرادی هستند که با چای آتیشی و ذرت مکزیکی و غیره از شما پذیرایی می کنند. در سمت شمال این پل نیز مکان هایی برای فروش بستنی تعبیه شده‌است که می توانید طعم بستنی فالوده و آب هویج های این مغازه ها را بچشید و از طعم آن ها لذت ببرید.
عده ای از افراد تفاوت بین سی و سه پل و پل خواجو را نمی دانند و تصور می کنند سی و سه پل همان پل خواجو است که در واقع ایطور نیست و با هم تفاوت دارند. مسافت بین دو پل تقریبا ۲ کیلومتر می باشد. همچنین سی و سه پل دارای سی و سه دهانه است ولی پل خواجو ۲۴ دهانه دارد. همچنین اسامی دیگر آن ها نیز با هم متفاوت است. نام دیگر سی و سه پل، پل الله وردیخان است و از نظر نوع معماری نیز متفاوت هستند. سی و سه پل از نظر نوع کاشی کاری ها نیز با پل خواجو تفاوت دارد.
پل خواجو یکی از آثار بسیار دیدنی و شگفت انگیز ایران است. با توجه به معماری بی نظیر این پل که با فضای تفریحی و نسیم ناشی از رودخانه زاینده رود تلفیق شده‌است می تواند فضایی مناسب و مکانی بکر برای مخاطبان گردشگری باشد. فضایی که با دیدن آن می توان تا سال های زیادی خاطرات آن را مجددا مرور کرد. این پل مکانی مناسب برای کسانی است که به خواندنِ آواز علاقه دارند. زیرا در کنار پل افرادی هستند که مشغول خواندنِ آواز هستند و گردشگران می‌توانند از این فضا لذت ببرند.
اگر قصد سفر به پل خواجو در اصفهان را دارید و در کنار گردش و تفریح های آن به فکر اقامتگاه و جای مناسب هستید به شما اجاره روزانه آپارتمان در اصفهان را پیشنهاد می کنیم. اکثر این آپارتمان ها در جاهای مناسب شهر و نزدیک به مکان های تفریحی شهر قرار دارد. این اقامتگاه ها امکانات و تجهیزات مناسب و همچنین قیمت مناسبی در برابر هتل ها و اقامتگاه های بوم گردی دارند و بهترین انتخاب برای شما هم هستند. چنانچه قصد اجاره روزانه خانه یا آپارتمان را دارید می توانید از طریق سایت املاک داران اقدام کنید و در صورت هر گونه سوال از کارشناسان ما کمک بگیرید.
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
