آنچه در این مقاله می خوانید:
قلعه های دیدنی چهارمحال و بختیاری از دوران صفویه تا دوره پهلوی دوم ساخته شدند. قلعه چالشتر، قلعه سردار اسعد، قلعه امیرمفخم دزک، قلعه بارده، قلعه صمصام السلطنه شلمزار، قلعه امیر مجاهد و بسیاری قلعه های باستانی دیگر که توجه گردشگران زیادی را به خود جلب می کنند. با املاک داران همراه باشید تا بدانید قلعه های زیبای تاریخ معاصر ایران در کجا جمع شده اند؟
استان چهارمحال و بختیاری به خاطر وجود حاکمیت ایلی و زندگی قبیله ای ایلخانی در دوران قاجار، اغلب قلعه های تاریخی ایران را در خود جای داده است. می توان گفت سرزمین های بختیاری با حاکمیت پر قدرت حسینقلی خان ایلخانی همزمان با دوران ناصرالدین شاه در ایران تحت تیول وی قرار گرفته و به عنوان قلمرو حکومت او برشمرده شدند. قدرت سیاسی در ایل به ترتیب در دست ایلخان، ایلبیگ و حاکم بوده و در رده های پایین تر نیز کلانتر، کدخدا و ریش سفیدان قرار داشتند. بر اساس منابع تاریخی بختیاری در زمان غیب ایلخان، زنان بلند پایه ایل در مقام بی بی وظایف را بر عهده می گرفتند. از این رو نمی توان نقش زنان در قدرت بختیاری را نیز نادیده گرفت. قدرت حاکمیت ایلی بر مبنای رابطه ارباب و رعیتی بود. به این صورت که ایلخان هر روستایی به یکی از خان ها می سپرد. هرچند قدرت ایلخان زیر نظر حاکمیت مرکزی بود ولی در برخی موارد قدرت ایل بختیاری با قدرت حاکمیت قاجاری برابری می کرد.
هر یک از خوانین بختیاری در محل حکومت خود بر اساس رسم ارباب و رعیتی یک قلعه بنا کردند. این قلعه ها از جهاتی با هم متفاوت بودند ولی اکثر آن ها در تعداد طبقات و کاربری وجه اشتراک هایی داشتند. معمولا این قلعه ها ورژن کوچک تری از کاخ ها و عمارت های پادشاهی بود و به عنوان محل سکونت خان ها ساخته می شد.
قلعه سردار اسعد واقع در شهر جونقان یکی از زیباترین قلعه های تاریخی چهار محال و بختیاری است. این قلعه با الهام از معماری فرانسه و مطابق با کاخ های اروپایی قرن 19 میلادی ساخته شد. از آنجایی که این کاخ پایتخت تابستانی سردار اسعد بوده و بسیاری از جلسات شور در زمینه مشروطیت در آن برگزار می شد، به آن قلعه سردار اسعد می گویند. طبقه بالای این کاخ بخش شاه نشین آن است که دارای ایوان با ستون های سنگی است. به محض ورود به این کاخ با گچبری ها، آجرکاری ها و تزئینات زیبای حجاری آن روبرو خواهید شد و در برخی بخش های آن نقاشی های اسلیمی و گل بوته به چشم می خورد. یک موزه سنگی در این قلعه وجود دارد که توجه گردشگران را به خود جلب می کند.
قلعه صمصام السلطنه یا قلعه شلمزار در شهری به نام شلمزار در مرکز شهرستان کیار استان چهار محال و بختیاری واقع شده است. این بنا توسط صدر اعظم ایران در دوره صمصام السلطنه ساخته شد. قلعه شلمزار زمانی به عنوان پایگاه مشروطه خواهان مورد استفاده قرار می گرفت و در اصل محل زندگی صمصام السلطنه بود. این قلعه دو طبقه هزار متر مربع مساحت دارد و در ورودی بنای قلعه یک ایوان سرتاسری دیده می شود. طبقه دوم این قلعه امروزه ویران شده ولی طبقه دوم همچنان سالم است.
قلعه چالشتری با نام های قلعه ستوده، قلعه خانی، و یا خانه تاریخی خدا رحم خان نیز شناخته می شود. روی یکی از ستون های سنگی این قلعه می توان تاریخ ساخت آن را دید که با توجه به آن حدود 120 سال پیش در دوران قاجاریه ساخته شده است. این خانه دو طبقه در گذشته محلی برای اقامت خاندان خان محسوب می شد. طبقه اول این بنا به عنوان انبار و طبقه بالا محل پذیرایی از میهمانان و اتاق نشیمن و خواب استفاده می شده است.
قلعه خانی با نقوش بی نظیری از یوسف و زلیخا، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، گل و گلدان های زیبا، مناظر طبیعی و کتیبه های قرآنی تزئین شده است. این بنا از دو بخش حیاط اندرونی و حیاط بیرونی تشکیل شده که حیاط اندرونی همان قلعه ستوده محسوب می گردد.
قلعه سورک که با نام قلعه نصیرخان یا قلعه سردار جنگ نیز شناخته می شود، یکی از معروف ترین قلعه های استان چهارمحال و بختیاری به شمار می رود. این قلعه واقع در 40 کیلومتری جنوب شرق شهرکرد، در روستایی به نام سورک بنا شده است. شما می توانید با اجاره روزانه آپارتمان در شهرکرد، به روستای سورک بروید و از این قلعه بازدید کنید. در واقع قلعه نصیرخان در بیرون از شهر قرار دارد و با زمین های کشاورزی احاطه شده است. یکی از بخش های قلعه سورک شاه نشین آن است که 14 ستون و طراحی ساده ای دارد. و اما زیرزمین خشت و گلی این بنا محل سکونت خدمه، انبار آذوقه و غیره بوده است. در این بنای ساده به جز چند گچبری معمولی، شما با تزئینات آنچنانی روبرو نخواهید شد.
یکی دیگر از جذاب ترین قلعه های چهار محال و بختیاری، با نام قلعه دزک توسط امیرمفخم ایلخانی هفت لنگ در روستای دزک ساخته شد. این قلعه محل سکونت چندین نسل از ایلخانان بختیاری بوده است. اما امروزه به عنوان موزه سنگ و پوشاک مورد استفاده قرار می گیرد. در ابتدا قرار بود این قلعه به عنوان یک کاخ نظامی مورد استفاده قرار گیرد ولی پس از اجرای طراحی و تزئینات بخش های داخلی به مکانی مسکونی تبدیل شد. کتابخانه امیر مفخم، تالار آیینه و اتاق سفره خانه از جمله بخش های زیبای این قلعه به شمار می روند که تزئینات آن چشم هر بیننده ای را خیره می کند. کتابخانه امیرمفخم مکانی است که علی اکبر دهخدا برای نوشتن لغت نامه از آن استفاده می کرد. در تالار سفره خانه با نقاشی های بی نظیری از شیر، فرشته، گل و بوته و گچبری های زیبا روبرو خواهید شد. اتاق آینه نیز همانطور که از اسمش پیداست دارای بخش های آینه کاری شده است و سبکی اروپایی دارد.
قلعه ضرغام السلطنه یکی از بزرگ ترین قلعه های بختیاری محسوب می شود که در 5 کیلومتری بروجن قرار دارد. این قلعه دو طبقه حدود 10 هزار متر مربع وسعت دارد و از حمام، ایوان، و اندرونی تشکیل شده است. اتاق آینه یکی از مهم ترین بخش های این قلعه است که منبت کاری های بی نظیری دارد. در گذشته این قلعه ضرغام السلطنه فرادنبه، آینه کاری ها و گچبری های زیبایی داشته ولی امروزه به یک مخروبه تبدیل شده است.
قلعه شمس آباد یا همان قلعه امیر مجاهد در 15 کیلومتری شهرکرد، در روستای شمس آباد واقع شده است. این قلعه مانند سایر قلعه های واقع در چهارمحال و بختیاری از دو طبقه تشکیل شده که طبقه زیرین محل اقامت خدمه بوده و طبقه فوقانی شاه نشین محسوب می شده است. این قلعه بر خلاف برخی از قلعه های معروف چهارمحال و بختیاری از تزئینات چندانی برخوردار نیست و طراحی ساده ای دارد.
قلعه تاریخی بارده واقع در 40 کیلومتری شهرکرد، در شهرستان بن، یکی از قدیمی ترین قلعه های بختیاری به شمار می رود. این قلعه که توسط داراب خانه و محمد حسن خان بنا شد، قدمتی 160ساله دارد. همانطور که می دانید ایل بختیاری به دو طایفه چهار لنگ و هفت لنگ تقسیم می شدند که هفت لنگ از قدرت بیشتری برخوردار بود. قلعه بارده یکی از معدود قلعه های بازمانده از خوانین چهارلنگ است. اغلب قلعه های چهارمحال و بختیاری که امروزه بر جا مانده اند، متعلق به خوانین هفت لنگ هستند. برای اجاره روزانه خانه ویلایی در شهرکرد اقدام کنید و از این قلعه تاریخی دیدن نمایید.
قلعه بارده در بیرون از شهر ساخته شده و اطراف آن یک سری زمین کشاورزی وجود دارد. این قلعه دارای چهار برج است که برج های غربی مسکونی و برج های شرقی جنبه دفاعی داشتند. طبقه همکف این قلعه از ده اتاق نشیمن و یک شاه نشین تشکیل شده است. طبقه زیرین این قلعه نیز برای اسکان خدمه و انبار استفاده می شد.
در این مقاله به معرفی قلعه های تاریخی چهارمحال و بختیاری پرداختیم که قدمت آن ها به دوران قاجار و اوایل عصر مشروطه باز می گردد. در واقع استان چهارمحال و بختیاری به دلیل حاکمیت ایلی و فئودالی بختیاری، اغلب قلعه های تاریخی ایران را در خود جای داده است. متاسفانه بیشتر این قلعه ها در سال 57 تخریب و ویران گشتند و برخی از آن ها که در مرکزیت شهر بودند با ناآگاهی به مکان های مسکونی تبدیل شدند. این قلعه های باستانی یکی از مهم ترین میراث ایل بختیاری به شمار می روند و هر سال گردشگران زیادی را به سوی خود می کشانند. به منظور اجاره روزانه باغ و ویلا در سامان و اجاره آپارتمان در شهرکرد با همکاران ما تماس بگیرید.
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
