آنچه در این مقاله می خوانید:
معماری منظر یا چشم انداز در واقع شاخه ای از علم معماری بوده و همان طراحی فضای خارجی منزل است. هدف اصلی از ایجاد این معماری سازماندهی زمین و ساختمان برای رسیدن‌به آرامش است. همچنین این نوع معماری با در نظر گرفتنِ رابطه میان محیط پیرامون و انسان، دیدگاه طبیعت و هنر و زیبایی سعی در درک زیبایی ها و جاذبه های زیست محیطی دارد.
به‌گفته بسیاری از معماران برجسته این معماری روشی است که با در نظر گرفتنِ شرایط محیطی در کنار قابلیت ها و تفاوت های آن تلاش می‌کند تا طرحی نو را به وجود بیاورد و راهکارهای مفیدی برای بهینه‌سازی محیط زیست پیدا کند. معماری های منظر در واقع تلفیقی از علوم مهندسی شهرسازی، مهندسی معماری، علوم تجربی، هنر، فلسفه و ریاضیات بوده که تخصص اصلی آن تمرکز بر روی طراحی و فضاسازی در محیط های باز است.
این معماری در اصل مربوط به فضاهایی مانند پارک (بوستان) یا یک بنا بزرگ بوده و در بیش تر تعریف ها از این معماری تقویت ارتباط میان انسان و طبیعت و محیط مورد تاکید قرار گرفته‌است. در ادامه بیش تر راجع به این نوع از معماری صحبت خواهیم کرد. با مجله املاک داران همراه باشید.
همانطور که گفتیم معماری های منظر شاخه ای از علم معماری بوده که به معنای انجام اعمالی بر روی زمین نظیر طراحی، برنامه ریزی، تحلیل و بررسی، نگهداری و ترمیم است. در این نوع معماری با ایجاد تغییرات فیزیکی در محیط به صورت آگاهانه و با تخصص کافی شرایطی را فراهم می کند تا مکان با محیط زیست اطراف خود مرتبط باشد.
فردی که به عنوان معمار منظر شناخته می شود در اصل در تمام ساختارهای بیرونی شهری و روستایی با توجه به مسائل محیط زیستی فعالیت دارد. این فعالیت بدون در نظر گرفتنِ نوع مصالح به کاررفته در این مکان ها است. این معماری با در نظر گرفتنِ کیفیت زندگی انسان و توجه به سلامت آن تاثیر بسزایی در کاهش تنش ها دارد و آسایش افراد را افزایش می دهد.
پایداری و مکان دو مفهومی است که برای رسیدن‌به این آسایش الزامی است. پایداری در واقع میزان توانایی و مقاومت محیط برای ادامه بقا است. مکان نیز همان فضایی است که تصاویر ذهنی در آن خلق می شوند و به مدت طولانی در ذهن باقی می مانند. توجه به این مفاهیم درک ما را از علم معماری های منظر بالا می برد.
وقتی سخن از منظر می‌شود مهم ترین نکته محیط اطراف و فضای قابل مشاهده ای است که به زیباسازی آن پرداخته‌می‌شود. اگر این معماری و طراحی آن اصولی و درست صورت گیرد نخستین ویژگی که با خود همراه خواهد داشت آرامش روحی و روانی برای انسان است. علاوه بر این ها توجه به طراحی اصولی باعث پاکسازی محیط و پاسخ مناسب به نیازهای انسان نیز می شود.
از طرفی دیگر معماری منظر ارتباط زیادی با طراحی شهری داشته با این تفاوت که در سطوحی پایین تر قرار دارد و هدفش ایجاد رابطه ای مستحکم بین انسان و طبیعت است. برای به انجام رساندنِ این امر محققانی که در زمینه این معماری فعالیت دارند به دنبال الگوهایی برای درک بیشتر طبیعت هستند. بیشتر پروژه های طراحی فضاهای متعدد شهری یا مکان های تفریحی امروزه با طراحی شهری ارتباط دارند.
یکی از ویژگی های بارز معماری های منظر داشتن پتانسیل کافی برای اعمال تنوع بالا در آن است. این امر سبب می شود طرح های تکراری کمتری در این حوزه یافت شود. در این نوع از معماری تاکید بر طراحی المان های فضای باز و ایجاد تعادل بین المان های نرم و سخت محیطی بسیار زیاد است.
همانطور که گفتیم این معماری روشی برای ایجاد رابطه بین انسان و طبیعت است. این نوع از معماری اهدافی نظیر ساماندهی مطبوع محیط، طراحی عرصه های باز و فضاهای بیرونی را به دنبال دارد. عنصر شکل دهنده به این معماری طبیعت است که به عنوان محیطی بیرونی باعث ایجاد آرامش روحی در زندگی انسان می شود.
به طور کلی می توان گفت هدف استفاده از معماری های منظر ایجاد فضایی آرام بخش است که علاوه بر داشتن این آرامش زیباسازی نیز باید مورد توجه قرار گیرد. خوانایی منظر و اهداف عملکردی از دیگر اهداف این نوع معماری به شمار می رود.
معماری های منظر در حوزه های گوناگون فعالیت دارد و این گستردگی یکی از ویژگی های مهم این معماری محسوب می شود. ارزیابی و بررسی محیط برای مدیریت بیشتر و توجه به حفظ آثار و فضاهای تاریخی یکی از حوزه های فعالیت این نوع از معماری است.
معمار منظر در طراحی محیط های جذاب طبیعی و توریستی، بازسازی فضاهای شهری، انجام برنامه ریزی های لازم برای ساخت تونل ها و پل ها، طراحی شهرک های صنعتی و تجاری و طراحی پیاده روها و میدان ها نیز ایفای نقش می کند.
به جرات می توان گفت که خلاقیت اساسی ترین بخش در علم معمار منظر است. راهکارهای ساده و پیش پا افتاده در معماری منظر این روزها دیگر طرفداری ندارد. ترس مواجه شدن با تازگی ها و بدایع یا عادت به بدیهات علت اصلی بکارگیری از آن است. اولین پیامد ترس از ریسک کردن تکرار بدون نتیجه طرح های پیشین و یکنواختی است.
برای اینکه بتوانید طرح یا ایده ای را عملی کنیم اولین کار اعتماد به آن است. هیچ ایده ای به ذات خود اشتباه نیست و نادرست جلوه کردن ایده ها به دلیل شرایط زمانی و مکانی موجود است. اعتماد کافی به ایده تان در کنار تفکر خلاق سبب به روز شدن ایده و عملی شدن آن خواهد شد.
داشتن تفکر خلاق مستلزم داشتن یک فضای مناسب است. بهترین راه برای اینکه یک ایده درست و عملی باشد بررسی پروژه و کنترل و تغییر طرح است تا جایی که به تصویر دلخواه خود برسید. در طی این راه بررسی راه حل های غیر عملی را دست کم نگیرید. زیرا سبب تغییر مسیر شما به سوی بهتری خواهد شد. علاوه بر این ها اعتماد به نفس در کنار استراحت ذهن در ایجاد تفکری خلاق بسیار ضروری است.
در برخورد اول شاید متوجه تفاوت این دو از یکدیگر نباشید اما باید بدانیم که طراحی منظر تفاوت هایی با معمار منظر دارد. دانستنِ این تفاوت ها باعث درک راحت تر ما و آشنایی بهتر در زمینه رشته‌های مختلف است. یکی از مهم ترین دلایلی که باعث‌شده یافتنِ تفاوت بین طراحی منظر و معماری منظر سخت و مبهم باشد، اشتراکات زیاد میان این دو رشته است.
طراحی منظر به طور کلی به معنای طراحی و اجرای ویژگی های منظر سخت مانند پاسیو، دیوارهای حائل و مسیرهای حرکتی و پیاده روها است. همچنین این رشته در ساخت‌و سازهایی مانند نرده‌ها، آلاچیق ها، و دروازه‌ها کاربرد دارد. اجرای ویژگی های منظر نرم مانند کاشت گیاهان نیز جزئی از طراحی منظر به شمار می رود.
اما معمار منظر شاخه ای است که در آن باید توانایی های نظیر توانایی شناسایی و حل و فصل مسائل پیچیده خاکبرداری و زهکشی، طراحی نقشه و اجرای مفهومی آن و غیره را داشته باشید. به طور کلی می توان گفت که تفاوت اصلی بین این دو رشته در این است که طراحان منظر معمولا برای پروژه های کوچک تر و معماران منظر در محیطی بزرگ تر فعالیت می کنند.
ایران همواره از کشورهایی بوده که به معمار منظر و طراحی اهمیت زیادی داده‌است. به همین دلیل باغ سازی ایرانی در گذشته یکی از مثال های بارز برای ثابت کردن آن به شمار می رود. یکی از راه های درک بهتر معمار منظر بررسی دیدگاه معماران بزرگ در ارتباط با این معماری است. در ادامه تلاش کردیم تا به صورت خلاصه به نظر بزرگترین معماران برجسته ایران در ارتباط با معمار منظر بپردازیم.
معماران ایرانی نظیر مرتضی ادیب، مریم یوسفی و سینا رزاقی از مشهورترین افراد در این زمینه هستند و افتخارات بسیاری را از آن خود کرده اند.
مرتضی ادیب فارغ التحصیل معماری منظر از دانشگاه شهید بهشتی و دارنده جوایز گوناگون در مسابقات داخلی و خارجی است. به‌گفته این معمار بزرگ، معماری منظر از جمله رشته‌هایی است که چه در ایران و چه در خارج از ایران، نیاز به تکامل بیش تر دارد. معماری منظر ارتباط نزدیکی با علم معماری دارد و این نزدیکی باعث بروز ویژگی هایی در آن شده‌است.
ویژگی های این رشته باعث شده‌است تا معماران منظر علاوه بر درک مفاهیم عمیق درباره خلق فضا، نیاز به آشنایی درباره مفاهیم هنری و تاریخی و مولفه های طبیعی داشته‌باشند.
مریم یوسفی دارنده کارشناسی ارشد از دانشگاه شهید بهشتی در رشته معماری منظر است. ایشان عقیده دارند برای نتیجه دادن و ایجاد یک طرح مناسب در حیطه طراحی محیط برای مردم ابتدا باید مجموعه ای از عوامل ایجاد شوند. علاوه بر این برای تاثیرگذاری بیش تر معماری منظر اولین و مهم ترین گام احترام‌گذاشتن به جایگاه تخصصی این‌رشته در میان فعالیت های دیگر در زمینه معماری و طراحی است.
رعایت این امر در سال های گذشته یکی از علل اصلی افزایش پروژه های موفق است. به طوری که امروزه شاهد حضور معماران منظر در پروژه های خصوصی یا عمومی به شکل دفاتر یا شرکت های مشاور هستیم.
دکتر سینا رزاقی فارغ التحصیل طراحی شهری و معماری منظر از دانشگاه شهید بهشتی بوده و جوایز ارزشمند زیادی را در کارنامه خود دارد. این معمار بزرگ بیان می کند که تخصص این معماری در رشد جنبه های توریستی، اجتماعی، اقتصادی و تفریحی نقش موثری را ایفا کرده است.
همین تاثیرگذاری سبب شده‌است تا امروزه انجمن ها و موسسات بین المللی گوناگونی با رویکرد ارتقای کیفی منظر در حوزه های طبیعی، کتاب ها و مقالات مختلفی را منتشر کنند. معماران منظر امروزه نقش بسیار مهم تر و تاثیرگذارتری در ایجاد و گسترش چشم اندازهای منحصر به فرد در شهر و طبیعت اطراف آن دارند.
دامنه فعالیت این افراد در دهه های گذشته شامل مواردی نظیر ایجاد مناظر مصنوع شهرها، گسترش فضاهای تفرجگاهی، ساماندهی زمین های رهاشده و غیره بوده‌است.
به طورکلی می توان گفت که معماری منظر شاخه ای از معماری و تلفیقی از شاخه های مهندسی عمران و مهندسی شهرسازی است. هدف معماران منظر ایجاد فضاهایی بهینه و محوطه سازی در محیط باز بوده و در این راه خلاقیت می تواند گزینه کمک کننده ای محسوب شود.
علاوه بر این ها هدف هایی نظیر مدیریت جلوه های بصری و افزایش کیفیت محیط های باز طبق برنامه ریزی اصولی و استفاده از راهکارهای کارگشا نیز در معمار منظر مورد توجه قرار می گیرند. در ادامه نیز باید اضافه کنیم که معمار منظر از مصالح ساختمانی هوشمند به همراه معماری نوین استفاده کرده و با ساماندهی تخصصی محیط پیرامون سبب ایجاد رفاه برای انسان ها می شود. همچنین استفاده از این نوع از معماری در فضا سازی و ایجاد آرامش و آسایش نقش مهمی را ایفا می کنند.
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
