اما اگر سند ملکی خود را از دست دهید یا به هر دلیلی از جمله آتشسوزی یا سایر فاجعههای طبیعی خراب شود، باید اقدامات لازم برای دریافت سند جدید را انجام دهید. این فرایند شامل تقاضا و درخواست از مراجع ذیصلاح، مانند دفتر ثبت اسناد و املاک، است. مراحل این فرایند ممکن است به دلیل موارد مختلف، از جمله دقت در ارائه اطلاعات، زمانبر و پیچیده باشد. در این متن به بررسی تمامی موارد درباره دریافت سند المثنی ملک خواهیم پرداخت. با املاک داران همراه باشید.
سند مالکیت المثنی
سند مالکیت یکی از اسناد مهم در حوزه املاک است که در صورت گم شدن یا از بین رفتن، میتوان اقدام به دریافت سند جدید کرد. این اتفاق ممکن است مثلا به دلیل آتشسوزی رخ دهد و سند کاملاً از بین برود. در چنین مواقعی، مالک میتواند با مراجعه به اداره ثبت منطقه، درخواست صدور سند جدید را داشته باشد.
قانون جمهوری اسلامی ایران اجازه میدهد که در صورت گم شدن یا دزدیده شدن سند مالکیت، از طریق مراجع قضایی برای یافتن آن اقدام شود. اگر این راه به نتیجه نرسید، میتوان مجدداً به دفتر اسناد مراجعه کرده و درخواست صدور سند جدید را داشت.
برای صدور مجدد سند مفقود یا از بین رفته، مالک باید درخواست خود را به صورت کتبی به اداره ثبت اسناد ارائه دهد و همچنین استشهادیهای جمعآوری و تایید شده را ارائه کند. امضای افراد مورد اعتماد، باید توسط دفتر اسناد رسمی گواهی شده و سپس به اداره ثبت اسناد تحویل داده شود.
مواردی که میتوان برای آن سند المثنی گرفت
شرایط لازم برای اخذ سند المثنی ملکی میتواند در وضعیتهای مختلف متفاوت باشد. اما ابتدا باید توضیح دهیم که سند المثنی یا همان سند مالکیت المثنی، یک سند قانونی است که به جای سند اصلی در مواردی که سند اصلی از بین رفته است یا در اختیار فرد دیگری قرار دارد و او موافق به بازگرداندن آن نیست، صادر میشود.
اخذ سند المثنی ملکی معمولاً در موارد زیر ممکن است:
۱. از بین رفتن یا آسیب دیدن سند اصلی: اگر سند اصلی یا سند تک برگ ملک از بین رفته و یا به دلیل آسیب دیدگی قابل استفاده نیست، میتوان سند المثنی را صادر کرد.
۲. سند در اختیار شخص دیگری بوده و وی حاضر به بازگرداندن آن نیست: در صورتی که مالکیت ملک در اختیار فرد دیگری باشد و او موافق به بازگرداندن سند نباشد، میتوان سند المثنی را درخواست کرد.
۳. مفقود شدن سند: اگر سند مالکیت به طور کلی مفقود شود، میتوان اقدام به دریافت سند المثنی کرد.
مراحل دریافت سند المثنی ملک
برای دریافت سند مالکیت المثنی، ابتدا باید یک آگهی در روزنامه منتشر شود. این آگهی شامل مواردی مانند ابطال سند مالکیت المثنی، جزئیات مربوط به سند المثنی و مدارک مورد نیاز برای صدور سند مالکیت المثنی است. همچنین، یک نمونه فرم درخواست سند المثنی نیز در آگهی منتشر میشود.
در آگهی که در روزنامه برای دریافت و گرفتن سندالمثنی منتشر میشود باید مطالب زیر قید شود:
- نام و نام خانوادگی مالک
- شماره پلاک و بخش و محل وقوع ملک
- خلاصه ادعای از بین رفتن یا گم شدن سند مالکیت
- معاملاتی که به حکایت سوابق ثبتی و اظهار مالک مستند به سند رسمی در سند مالکیت نوشته شده است
پس از انتشار آگهی، برای دریافت و صدور سند مالکیت المثنی، باید مراحل زیر را انجام داد:
۱. دریافت برگهای استشهادیه از بخش حسابداری اداره ثبت
۲. پر کردن فرم استشهادیه محلی با اطلاعات مربوطه
۳. مراجعه به یک دفتر اسناد رسمی برای دریافت گواهی امضاء شهود در زیر استشهادیه
۴. ارائه درخواست همراه با استشهادیه به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و پرداخت هزینههای مربوط به انتشار آگهی
این مراحل باید به دقت و به ترتیب انجام شوند تا سند المثنی به درستی صادر شود و حقوق مالکیت مورد تأیید قرار گیرد.
اطلاعاتی که باید در فرم استشهادیه ذکر شود
برگ استشهادیه، به عنوان قسمتی از مراحل صدور سند المثنی ملکی، اطلاعاتی مهم را در اختیار مقامات مربوطه قرار میدهد. این اطلاعات عبارتند از:
۱. نام و نام خانوادگی متقاضی: در این قسمت، نام و نام خانوادگی فردی که درخواست صدور سند المثنی ملکی را دارد، به عنوان صاحب ملک یا وکیل آن ثبت میشود.
۲. پلاک فرعی و اصلی ملک: این بخش شامل شماره پلاک فرعی و اصلی ملک میشود، همچنین بخش ثبتی که ملک در آن واقع شده است نیز ذکر میشود.
۳. مقدار مالکیت: اگر ملک مورد نظر دارای مالکین مشترک یا مشاع باشد، تمام مالکین یا وکیلان آنها باید زیر تقاضا و دو برگ استشهادیه را امضاء نمایند. این بخش شامل شماره ثبت ملک، شماره دفتر املاک، صفحه دفتر املاک (در صورت آپارتمان) و شماره قطعه تفکیکی و طبقه آن (اگر مورد مالکیت آپارتمان باشد) است.
به طور کلی، این اطلاعات ضروری را فرد درخواست کننده یا وکیل آن به همراه فرم درخواست صدور سند المثنی ملکی به دفتر ثبت اسناد و املاک ارائه میدهد تا فرآیند صدور سند المثنی به درستی و با دقت انجام شود.
پیدا شدن سند اصلی بعد از صدور سند ملکی المثنی
وقتی پس از صدور سند المثنی برای یک ملک، سند اصلی آن پیدا شود، چه باید کرد؟ این سوال ممکن است برای خیلی از افراد پیش بیاید. در این شرایط، دو حالت وجود دارد که باید به آنها توجه شود:
۱. اگر با سند المثنی، معاملهای انجام شده باشد، در این صورت، سند المثنی معتبر است و سند اصلی بیاعتبار میشود. به عبارت دیگر، حقوق مالکیت بر اساس سند المثنی تأیید میشود و سند اصلی از اعتبار ساقط میشود.
۲. اگر با سند المثنی، هیچ معاملهای انجام نشده باشد، در این صورت، سند المثنی از اعتبار ساقط شده و سند اصلی دارای اعتبار باقی میماند. به عبارت دیگر، اعتبار سند المثنی به دلیل عدم انجام معامله، لغو میشود و سند اصلی باز هم اعتبار خود را حفظ میکند.
مدت زمان دریافت سند المثنی ملکی
اخذ سند المثنی برای ملک یکی از مراحل مهم در فرآیند انتقال مالکیت است و زمان لازم برای صدور آن یکی از موارد مورد توجه است. در اکثر موارد، مدت زمان لازم برای دریافت سند المثنی ملکی حدود یک ماه است. این مدت زمانی که به طور تقریبی در نظر گرفته میشود، شامل دو مرحله اصلی است:
۱. پر کردن فرم استشهادیه و انجام مراحل مربوط به آن که معمولاً حدود دو هفته زمان میبرد.
۲. انتشار آگهی و انجام مراحل مربوط به اعلامیه که حدود ١٠ روز زمان میبرد.
این دو مرحله در کل به طور تقریبی یک ماه زمان را میگیرد. بنابراین، در نظر گرفتن این مهلت زمانی برای اخذ سند المثنی ملکی بسیار حائز اهمیت است تا افراد بتوانند بهطور صحیح و به موقع اقدامات لازم را انجام دهند و از پیش آمدن مشکلات در این فرآیند جلوگیری کنند.
تبصره های مورد توجه در دریافت سند المثنی املاک
آیین نامه ثبت اسناد و املاک در ماده ۱۲۰ خود مجوز صدور المثنی برای سندهای مفقود شده را صادر کرده است. این ماده مهم دارای تبصرههایی است که باید به آن توجه شود:
تبصره ۱. اداره ثبت مکلف است در هنگام صدور سند المثنی مالکیت، مراتب را به دفاتر حوزه کتبا اعلام و متذکر شود که هرگاه نسبت به پلاک موضوع سند المثنی مالکیت، هر نوع سند معاملهای صادر کنند، جریان ثبتی ملک را استعلام کنند.
سپس در صورت عدم وجود مانع، دفاتر مکلف به تنظیم و ثبت معامله میباشند و برای ثبت شماره پلاک اینگونه املاک، دفتری ویژه را برای ثبت ایجاد میکنند. در مناطقی که از رایانه استفاده میشود، اعلام موضوع به دفاتر اسناد رسمی لازم نیست. اما دفاتر با توجه به سند المثنی مالکیت در موقع انجام معامله باید استعلام سند ملک انجام شود و در صورت عدم وجود مانع، اقدام به تنظیم و ثبت معامله نمایند. تخلف از رعایت این دستور، با کیفر درجهبالا مواجه خواهد شد که در قانون دفاتر اسناد رسمی ماده ۳۸ مشخص شده است.
تبصره ۲. در صورتی که سند مالکیت در دست شخص ثالث باشد و دادگاه حکم به بازگرداندن آن داده باشد، اما با صدور اجراییه امکان بازگرداندن سند مالکیت وجود نداشته باشد، مالک میتواند با دریافت گواهی از دادگاه صادرکننده حکم و تحویل آن به اداره ثبت مربوطه، درخواست صدور سند المثنی مالکیت را داشته باشد.
در این حالت، ارائه فرم استشهاد و انتشار آگهی فقدان سند مالکیت لازم نیست و اداره ثبت باید با رعایت تبصره یک، بر اساس گواهی دادگاه، به صدور المثنی مالکیت اقدام کند.
تبصره ۳- هرگاه برخی از وراث، با ارائه رونوشت گواهی انحصار وراثت و مدارک مورد نیاز، سهمیه خود را از ماترک درخواست کنند و اعلام کنند که سند مالکیت مورث در دست یکی از وراث است که موافقتی برای استفاده از آن ندارد، اداره ثبت باید بعد از اخطار به شخص مذکور و انقضاء مهلت ده روزه از تاریخ ابلاغ اخطار، یکبار در روزنامههای معتبر آگهی نماید. اگر فرد در این مدت سند را تحویل نداد، برای مابقی وراث سند صادر میشود و به مابقی دفاتر اسناد بخشنامهای صادر میشود تا در صورت دیدن سند، آن را اخذ کنند. برای اطلاع از شرایط کامل انحصار وراثت املاک پیشنهاد میکنیم مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.
تبصره ۴ـ در مواردی که سند مالکیت بنام دولت صادر گردیده و یا سند مالکیت بنام دیگری صادر و بعدا به دولت منتقل شده باشد و مرجع ذیربط به علت از بین رفتن یا گم شدن سند مالکیت مربوطه با گواهی وزارت دارایی و امور اقتصادی تقاضای صدور المثنای سند مالکیت مفقود را مینماید از شمول این ماده مستثنی است.
تبصره ۵- در صورت خرابی یا از بین رفتن بخشی از سند مالکیت، اداره ثبت میتواند با انجام مراحل مقرر در این ماده، سند المثنی مالکیت را صادر کند و سند مالکیت ناقص را باطل و در پرونده بایگانی ذخیره کند.
تبصره ۶- در صورت اعلام کتبی مالک در مورد یافتن سند مالکیت اصلی، اگر هیچگونه معاملهای با سند المثنی مالکیت انجام نشده باشد، سند المثنی باطل شده و بر اساس بخشنامه مربوط به دفاتر اسناد رسمی، اعلام خواهد شد و اگر معاملهای صورت گرفته باشد، سند مالکیت اصلی اخذ و پس از ابطال، در پرونده ثبتی ذخیره خواهد شد.
جمع بندی
یکی از مشکلاتی که احتمال رخ دادن آن زیاد است، گم شدن یا خراب شدن سند اصلی ملک است. از آنجایی که سند اصلی ملک نشان دهند مالکیت فرد و حق استفاده از آن است، قانون در ماده ۱۲۰ آیین نامه ثبت اسناد و املاک اجازه داده تا تحت شرایط خاص، سند المثنی برای ملک صادر شود. این شرایط شامل انتشار آگهی مفقودی در روزنامه کثیر الانتشار و تهیه یک استشهادیه است که به تایید دادگاه رسیده باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان املاک داران در تماس باشید.
