روستای کندوان، تجربه زندگی در میان صخره ها!

آنچه در این مقاله می خوانید:

روستای کندوان یکی از معروف ترین روستاهای کشور است که مردم آن زندگی متفاوتی دارند. ساکنین روستای کندوان در دل صخره های سنگی که بدون دخالت انسان ایجاد شده‌اند، زندگی می کنند.

قدمت روستای کندوان به 6000 سال پیش بر می گردد. در حالی که عده ای از مردم قدمت این روستا را به 3000 سال پیش نسبت می دهند. جدا از قدمت زیاد این روستا، بیشتر شهرت آن به دلیل خانه هایی است که به کندو زنبور عسل و کله قند شباهت دارد. به همین دلیل گردشگران زیادی را به خود جلب کرده است.

سوغاتی اصلی روستای کندوان عسل است. چشمه های آب زلال و معدنی این روستا به همراه آب و هوای کوهستانی آن و مردمی با سبک زندگی متفاوت از دیگر ویژگی های بارز این روستا به شمار می رود. در حال حاضر روستای کندوان جزو آثار ملی ایران است.

این روستای گردشگری در 15 اردیبهشت ماه سال 1376 با شماره 1857 در آثار ملی ایران ثبت شد. به همین خاطر روستای کندوان جزو روستاهای شگفت انگیز کشور است و گردشگران زیادی را به خود جلب کرده است. در صورتی که دوست دارید بیشتر در مورد قدمت و جاذبه های گردشگری این روستا بدانید پیشنهاد در ادامه مقاله همراه ما باشید.

کندوان

موقعیت جغرافیایی روستای کندوان

روستای کندوان یا کندجان یکی از جاذبه های گردشگری استان آذربایجان شرقی است که در بخش مرکزی شهرستان اسکو قرار دارد. این روستا در 18 کیلومتری شهر اسکو و 60 کیلومتری تبریز واقع شده است. نوع بناهای موجود در این روستا کاملا سنگی هستند و در ساخت آن ها از مصالح ساختمانی با دخالت انسان استفاده نشده است.

روستا در 2200 متری سطح دریا قرار دارد. به همین دلیل روزهای زمستانی آن سرد و یخبندان است. روستای کندوان با کندنِ دل کوه های آتشفشانی سهند ایجاد شده که در حال حاضر 117 خانوار در آن زندگی می کنند. جمعیت روستا حدود 800 نفر است و مردم روستا بسیار خون گرم و مهمان نواز هستند.

بد نیست بدانید که علاوه بر روستای کندجان اسکو روستاهای دیگری شبیه این روستا در کاپادوکیه ترکیه و داکوتا آمریکا وجود دارند که از نظر معماری ساختمان ها کاملا شبیه هم هستند. شما برای رفتن به روستای گردشگری کندوان باید از تبریز به شهر اسکو در 60 کیلومتری آن بروید.

در آن جا باید از سمت جنوب شهر و خیابان چایکنار عبور کنید تا در مسیر خود به شهر اسفنجان برسید. حالا باید ۷ کیلومتر راه طی کنید تا به یک دوراهی برسید. در این جا مسیر خود را به سمت چپ سوق دهید تا روستای گردشگری کندوان را از نزدیک مشاهده کنید.

قدمت روستای کندوان

همانطور که اول مقاله نیز اشاره کوتاهی داشتیم، در مورد قدمت روستای کندوان نظرات متفاوتی وجود دارد. عده ای از اهالی مردم روستا تاریخ آن را به 6 هزار سال پیش و عده ای آن را به 3 هزار سال پیش نسبت می دهند. در مورد تاریخچه آن داستان های زیادی در میان روستاییان وجود دارد. آن ها می‌گویند روستای کندوان برای اولین بار در زمان حمله قوم مغول به ایران شکل گرفته‌است.

کندوان

در آن زمان مردم روستای حیله ور برای فرار از دست مغول ها به این کوه ها پناه آورده‌اند. روستای حیله ور یک روستای کوچکی در دو کیلومتری غرب کندوان است. در واقع ساکنین فعلی روستای کندوان اجداد خود را مردمان روستای حیله ورد می دانند که با فرار از دست مغولان به این کوه ها پناه آورده‌اند. سپس با کندنِ صخره های سنگی این روستا را ایجاد کرده‌اند تا برای پناه گرفتنِ مکان مناسبی باشند.

حکایت دیگری در مورد قدمت و سرگذشت روستای کندوان وجود دارد که در آن ساکنین این روستا عقیده دارند، اجداد آن ها ساکن جزیره شاهی اسلامی در دریاچه ارومیه هستند. در آن زمان میان دولت ایلام و آشور در کنار دریاچه ارومیه جنگ بزرگی رخ داده‌بود که دولت ایلامیان برای فراری دادنِ مردم مارهای بزرگی را در کنار دریاچه رها کرده‌بودند. به همین دلیل مردم روستا برای حفظ جان خود مجبور شدند از آن جا مهاجرت کنند و با پناه آوردن به صخره های سنگی این روستا را ایجاد کرده اند.

علت نام گذاری روستای کندوان اسکو

در مورد علت نام گذاری روستای کندجان اسکو مانند قدمت آن داستان های زیادی توسط مردم سرایت می شود. عده ای از مردم بیان می کنند علت نام گذاری روستای کندوان به دلیل پرورش زنبور عسل در این منطقه است. به طوری که در حال حاضر عسل به عنوان یکی از سوغاتی های این روستا به شمار می آید. عده دیگری نیز بیان می کنند علت نام گذاری روستا کندجان به دلیل شکل ظاهری آن است که صخره های سنگی آن شبیه کندو عسل هستند. عده دیگری از اهالی روستای کندجان بیان می‌کنند عبارت کندوان از واژه کندئوان نشات گرفته‌است. کندئوان از سه واژه کندی (به معنای خود) + ائو به معنای خانه + ان تشکیل شده که به معنای خانه ای از خود است.

معماری ساختمان های روستای کندوان

همان گونه که می دانید شکل مخروطی خانه های سنگی، از منحصر به فردترین ویژگی این روستا محسوب می شود که باعث جلب توجه بیشتر گردشگران شده است. در قسمتی از روستا نیز خانه هایی به شکل پلکانی وجود دارند که در میان کوچه هایی باریک با شیب های تند واقع شده اند. به هر کدام از صخره ها، کران یا در زبان محلی قبه می گویند. هر کدام از کران ها به صورت طبیعی و بدون دخالت انسان شکل گرفته اند. شکل این کران ها به ساکنین روستا اجازه می دهد تا در درون آن ها به میل خود فضاهای متعددی مانند خانه، آغل، فضای نشیمن، انبار و غیره درست کنند. تمامی مصالحی که در ساختِ خانه های روستای کندوان به کار رفته‌است از جنس سنگ، صخره و چوب هستند. ارتفاع برخی از کران ها به ساکنین آن ها اجازه می دهد تا خانه های چند طبقه ایجاد کنند.

کندوان

معمولا طبقات همکف بیشتر برای نگهداری حیوانات استفاده می شوند. در طبقات دوم و سوم محل اقامت ساکنین خانه و طبقه چهارم نیز به عنوان انباری استفاده می شود. آشپزخانه آن ها در فضای بیرون قبه ها قرار دارند. طبقات مختلف ساختمان به وسیله پله های سنگی به هم متصل می شوند. معمولا این پله ها در بیرون طبقات مختلف ساختمان قرار دارند و در درون قبه ها نیستند.

در داخل برخی از خانه ها سکوهایی وجود دارند که از آن به عنوان محل خواب استفاده می کنند. ارتفاع درها در خانه های کندوان به دلیل محدودیت حفاری کوتاه هستند و ارتفاع آن ها بین 1.5 تا 1.6 متر و عرض آن ها بین 1 تا 1.3 متر است. برای این که از ورود سرما به داخل ساختمان جلوگیری کنند، درها را درون قبه ها ایجاد کرده اند.

جنس خاک کندوان

جنس خاک کندوان از آهک است و برای همین نمی توان چاه های فاضلاب در آن ایجاد کرد. مردم کندوان برای حل این مشکل آبریزگاه هایی در بیرون کران ایجاد کرده اند که به شکل اتاق هایی دست ساز در دو طبقه قرار دارند. طبقه پایین آن محل جمع آوری فاضلاب است که پس از پر شدن از آن استفاده نمی کنند و از فاضلاب دیگری بهره می برند. فضولاتی که در این چاه ها خشک می شوند را دور نمی ریزند و از آن برای منبع سوخت تنور یا به عنوان کود در باغ ها و زمین کشاورزی استفاده می کنند. در گذشته مردم برای گرم کردن فضای داخل خانه ها از تنور استفاده می کردند. اما در حال حاضر از نفت برای سیستم گرمایش خانه های خود استفاده می کنند. تنورها هم برای کارهای آشپزی به خارج از کران ها در آشپزخانه ها هدایت شده‌اند.

جاذبه های گردشگری روستای کندوان اسکو

در حال حاضر جاذبه های گردشگری زیادی در روستای کندوان اسکو وجود دارد. هر کدام از این جاذبه ها از دیدگاهی منحصر به فرد هستند. بنابراین اگر شما به دیدن پیوند شگفتی های طبیعت با زندگی انسان علاقه دارید حتما از این روستا دیدن کنید. در ادامه به چند مورد از جاذبه های گردشگری روستای کندجان اسکو اشاره می کنیم.

کندوان

خانه های صخره ای

همان گونه که می دانید اصلی ترین جاذبه گردشگری روستای کندجان اسکو خانه های سنگی است که در دل کوه های آتشفشانی سهند قرار دارد. قدم زدن در کوچه های پر شیب این روستا و دیدن خانه های صخره سنگی آن برای گردشگران بسیار جذاب است. به طوری که شما با قدم زدن در کوچه های این روستا می توانید با مردم آن معاشرت کرده و در مورد محصولات و صنایع دستی آن ها صحبت کنید. عکاسی از کوچه خیابان های این روستا با خانه های کندو مانند آن، می تواند خاطرات خوبی را برای شما ایجاد کند.

مسجد صخره ای روستای کندوان

خوب است بدانید که در روستای کندوان اسکو در میان صخره سنگ های آن مسجد نیز وجود دارد که مردم برای نماز خواندن و عبادت به آن جا می روند. در واقع بزرگترین کران روستا مسجد آن است که 4 طبقه دارد. در طبقه همکف آن آغل وجود دارد و در طبقات بالا به ترتیب مسجد، مسکونی و انبار قرار دارند. فضای داخلی مسجد به دو بخش زنانه و مردانه تقسیم می شود. داخل مسجد را با پوششی گچی پوشانده‌اند و دور تا دور آن را با شمع، چراغ و مهر تزئین کرده‌اند.

یک مسجد کوچک صخره ای دیگری نیز در این روستا وجود دارد که از آن برای نماز صبح استفاده می کنند؛ اما در حال حاضر این مسجد متروکه شده و چیز زیادی از آن باقی نمانده است.

موزه مردم شناسی

اگر دوست دارید با آداب و فرهنگ مردم روستای کندوان آشنا شوید می توانید از موزه مردم شناسی آن دیدن کنید. این موزه مربوط به بخش خصوصی است که در آن از معیشت و زندگی مردم روستای توریستی کندوان آثاری را در اختیار بازدیدکنندگان قرار داده‌اند.

آب معدنی روستای کندوان

خوب است بدانید که یکی از بهترین چشمه های آب گرم کشور در روستای کندوان قرار دارد. این چشمه آب گرم به دلیل خاصیت درمانی خود افرادی زیادی را به این روستا جلب کرده است. آب گرم این چشمه نیز بیشتر برای درمان بیماری های کلیوی و مجاری ادراری مناسب است. این چشمه آب گرم در دامنه کوه و در کنار دره سرسبز روستای کندوان قرار دارد. به طوری که به وسیله چند شیر آب در اختیار مردم و گردشگران قرار داده‌شده است.

کندوان

اقامتگاه ها و رستوران های گردشگری روستای کندوان

اگر شما به عنوان یک گردشگر به روستای کندوان بروید در آن جا می توانید از اقامتگاه های مختلفی استفاده کنید تا بتوانید برای چند روز در این روستا بمانید و از تمام بخش های گردشگری آن دیدن کنید. در حال حاضر چند اقامتگاه برای توریست ها در این روستا ایجاد شده است که در زیر به چند مورد آن ها اشاره می کنیم:

  • هتل صخره ای لاله کندوان که با فاصله 500 متری از روستا قرار دارد.
  • هتل صخره ای هما کندوان که در 110 متری روستا پذیرای مهمانان است.
  • هتل نظری که در 150 متری روستا کندجان واقع است.
  • هتل عمارت سنگی با فاصله 170 متری از روستا قرار دارد.
  • هتل صخره ای تورال با فاصله 270 متری از روستا کندوان پذیرای مهمانان و گردشگران است.
  • اقامتگاه بومگردی گونش کندوان که در فاصله 190 متری روستا قرار دارد.
  • سوئیت صخره ای بام کندوان در فاصله 180 متری روستای گردشگری کندوان واقع است.
  • اقامتگاه بوم گردی آراز
  • اقامتگاه بوم گردی سهند کندوان

در این روستا برای استقبال از توریست ها و گردشگران رستوران ها و سالن های غذاخوری نیز وجود دارد. به طوری که شما می توانید عطر و طعم غذاهای محلی روستای کندوان را در این جا بچشید.

  • غذاخوری ارشد چمن با فاصله 2 متر از روستای کندوان واقع است.
  • رستوران ملل کندوان در 3 متری روستای کندوان قرار دارد.
  • رستوران باغ فدک در 24 متری روستای کندجان آماده خدمت رسانی به گردشگران و توریست ها است.
  • سفره خانه سنتی جوانی با فاصله 26 متری از روستا قرار دارد.
  • رستوران وحید در 300 متری روستا قرار گرفته‌است.
  • باغچه سنتی بابایی با فاصله 450 متر از روستا فضای دل انگیزی دارد.
  • غذاخوری حاج قربان در 700 متری روستای گردشگری کندوان واقع است.

کندوان

آداب و رسوم مردم روستای کندوان

آداب و رسوم مردم کندوان مانند روستای آن ها منحصر به فرد است. به طوری که اگر شما با آن ها سر صحبت باز کنید متوجه گذر زمان نخواهید شد. در نگاه اول فکر می کنید مردم این روستا کمی خجالتی هستند. در حالی که اگر با آن ها صحبت کنید متوجه می شوید که آن ها مردمی خون گرم و مهربان هستند.

مردم روستای کندوان از اقوام ترک هستند که به زبان آذری صحبت می کنند. بیشتر شغل مردم روستای کندوان دامداری و فروش محصولات دامی، خشکبار (فندق، بادام، میوه های خشک و عسل) و صنایع دستی (گلیم و قالیچه) است. پوشش زنان و دختران روستای کندوان سنتی و زیبا است.

در زمستان به دلیل آب و هوای سرد در این روستا رسم و رسومات خاصی برگزار می شود که 4 چهارشنبه یکی از آن ها است. همچنین اگر پسری قصد ازدواج داشته باشد باید قبل از ازدواج در میان صخره های دست نخورده کوه های سهند برای خود و همسرش خانه ای بسازد تا بتواند در آن زندگی کند.

سخن پایانی

در این مقاله در مورد روستای توریستی کندوان و بخش های مختلف گردشگری آن صحبت کردیم. این روستا در میان کوه های آتشفشانی سهند در آذربایجان شرقی واقع‌شده و در 18 کیلومتری شهر اسکو قرار دارد. در ساخت این روستا از هیچ گونه مصالح ساختمانی استفاده‌نشده و تنها با کندن دل کوه ایجاد شده‌است. ویژگی منحصر به فرد این روستا باعث‌شده تا جزو آثار ملی ایران به شمار بیاید.

این روستا جاذبه های گردشگری زیادی دارد که خانه های صخره سنگی و پلکانی آن گردشگران زیادی را به خود جلب کرده است. سوغات روستای کندوان خشکبار و صنایع دستی است که شما می توانید آن ها را تهیه کنید. مردم روستای گردشگری کندجان برای پذیرایی از مهمانان و گردشگران داخلی و خارجی هتل های سنگی و رستوران های مختلفی را ایجاد کرده اند که شما می توانید در ۶ ماه اول سال برای بازدید از این روستا سفر کنید.