چند دههای است که در نظام مهندسی ساختمان برای مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله و همچنبن ساخت منازل مقاون در برابر خطرهای احتمالی طبیعی و مصنوعی، نحوه بتن ریزی ساختمان و همچنین بتن سازی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شن مصالح ساختمانیای است که ۶۰ تا ۸۰ درصد بتن را تشکیل میدهد. به غیر از آنکه شن جزع مصالح ساختمانی به حساب می آید در صنعت آسفالت، زیر سازی راه و جاده، ریل آهن، سد سازی و غیره نیزاستفاده دارد. با املاک داران همراه باشید و مقاله راهنمای خرید انواع شن از نظر جنس و اندازه را مطالعه کنید تا زمان خرید با مشکلات کمتری مواجه شوید.
شن چیست؟
به سنگهای خرد شده یا ریزی گفته می شوند که از نظر انواع، در کنار رودخانه و در ساحل دریا یافت شده و یا در کارخانههای مخصوص خرد و به ابعاد مختلف به جهت کارایی مختلف تولید و تهیه میشوند.
شن در زبان عامیانه به سنگهای ریزه گفته میشود که از ریگ کوچک تر و از ماسه بزرگتر هستند. سنگدانههای کوچکتر ۷۵ میلیمتر و درشت تر از ۷۵/۴ میلیمتر است.
سعی کنید قبل از خرید و فروش مصالح ساختمانی با پیمانکاران یا استادکاران ساختمانی مشورت کنید، ممکن است در خرید شن که تنوع بالایی دارد دچار مشکل شوید.
نکته: در قسمت انواع شن توضیح داده خواهد شد که سنگهای درشت خرد شده که حتی اندازه آنها حدود ۸ تا ۱۵ سانتیمتر است را هم شن حساب میکنند.
سنگدانه چیست؟
سنگدانه ها مجموعهای از ذرات ریز و درشت، طبیعی و مصنوعی هستند که برای مصالح ساختمانی، مواد اولیه، پرکننده و فیلتر برای مصارف مختلف عمرانی، صنعتی و معدنی مورد مصرف قرار میگیرند. سنگدانهها بیشترین مواد استخراجی در دنیا هستند. دلیل آن فراوانی و کاربردهای بسیار گسترده آن در حوزههای مختلف است.
انواع شن از نظر استفاده در ساختمان
- شن طبیعی
- شن نخودی
- شن شکسته
- شن شسته
- شن شکسته شده کوهی(خاصیت سیمانی)
- شن رنگی
شن طبیعی
شن طبیعی به شنهایی گفته میشود که از بستر رودخانه، زمینهای کشاورزی شنی آبرفتها، مخروط افکنها استخراج میشود. این نوع شن از مخلوط شدن سنگهای ۱۵ سانتیمتر گرد سیقلی و سنگهای کوچکتر و ماسه ترکیب میشوند. به این نوع از شن، شنهای رودخانهای هم گفته میشود.
محل استفاده از این شنها در کارخانههای بتن سازی برای ساخت بتن استاندارد، دیوارهای بتنی، ستون گذاری بر اساس قواعد سازه ای، پی ریزی ساختمان و کارخانجات و غیره است.
شن نخودی
از نظر ابعاد بین بزرگ تر از شن ریز ساختمانی و کوچک تر از شن شکسته است. شکل گرد دارند و معمولا در کنارههای رودخانه به علت فرسایش سنگ به وجود میآیند. اندازه نیم سانت تا ۲ سانت دارند. این نوع شن را می توان در کارخانههای شن سازی هم پیدا کرد.
شن شکسته
این نوع شنها توسط تولید کنندگان مصالح ساختمانی از کوه استخراج میشوند. یعنی سنگهای درشت را در کارخانههای شن سازی خرد و به ابعاد مختلف تبدیل میکنند. این سنگها به صورت گوشه دار در دسترس هستند.
به این نوع شنها نخودی، بادامی، ماکادام، شکسته، شسته، هم گفته میشوند. این نوع شنها ابعاد مختلفی دارند. ابعاد نوعی از این شنها از ۱ تا ۴ سانتی متر، نوع دیگر از ۵ تا ۱۰ سانتی متر و ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر هستند.
در زمانهای قدیم برای جاده سازی ها و زیر سازی جادهها از این نوع شنها استفاده میکردند. این نوع شنها در زیر ریل راه آهن، در بعضی از حیاطهای منازل، در تاسیسات بزرگ مثل لوله کشی فاضلابهای شهری، صدسازی، زیر سازی جادهها، زیر سازی برای موزاییک و سرامیک کاری سطح، باغچهها، گلدانها وغیره استفاده میشوند.
در بین شنها شنهای نخودی و یا بادامی بسیار کاربرد دارند، چه از نظر استفاده در ساخت ساختمان و چه مصارف تزئینی.
شن شسته
این نوع شنها یا از خردشدن سنگها برای تولید شنهای شکسته و یا از شسته شدن خاک ایجاد میشوند. اندازه آنها از نیم سانت کمتر است. یه این علت به آنها شن شسته میگویند که حتما باید مقادیر زیادی از خاک که بر روی کارایی شن تاثیر دارد شسته شود و آن مواد جدا شوند.
نکته: خاک چسبیده به شن، از چسبیده شدن سیمان به شن و سفت شدن آنها با هم جلو گیری میکند ، و میزان کیفیت بتن و ملات را بسیار کاهش میدهد. بنابراین شن را میشویند.
شن شکسته شده کوهی(خاصیت سیمانی)
این نوع شنها چون به شکل سنگ خرد شده با خاصیت سیمانی هستند اگر شسته شوند قبل از ارسال به مرحله استفاده، سفت میشوند. این نوع از شنها با تقاضای بالایی مواجه هستند. یادآوری می شود به علت خاصیت سیمانی یاد شده این نوع شنها را نمیشویند.
شن رنگی
یکی از ویژگیهای شن رنگ سنگی شن است. این رنگ به منشا آن بر میگردد. ممکن است کوهی که شن از آن استخراج شده سنگ رنگی داشته باشد. این نوع سنگها برای کارهای تزیینی استفاده میشوند.
انواع شن بر اساس چگالی
- شن سبک دانه
- شن معمولی
- شن سنگین دانه
شن سبک دانه
به شنهای توف، پومیس، رس، شیل، خاکستر آتشفشان و دیاتومیت که چگالی پایینی دارند سبک دانه میگویند.
شن معمولی
به شنهایی که در اطراف ما و در طبیعت وجود دارند شنهای معمولی میگویند. از این نوع شن بیشتر در ساخت بتن با وزن معمولی استفاده میکنند.
شن سنگین دانه
به دانههایی مانند مگنتید، سرپانتین، مگنت، ژئوتیت، ایلمنیت، باریت و لیمونیت، شنهای دانه سنگین میگویند که میتوان برای ساخت بتن سنگین از آن استفاده کرد.
کاربرد انواع شن
شن در صنایع مختلف کاربردهای زیادی دارد، به طور مثال استفاده به عنوان یک فیلتراسیون طبیعی است. به دلیل وجود همین خاصیت شن را در صنعت تصفیه آب استفاده میکنند. در این نوع کاربری، شن، از عبور آلودگیها و ذرات هم اندازه با ماسه جلوگیری میکند و فقط آب را از درون محیط خود عبور میدهد.
کاربرد شن طبیعی
بیشترین کاربردهای این نوع شن در بتن سازی است. کارخانههای بتن سازی از این نوع شن استفاده میکنند چون هم سنگ درشت و هم سنگ ریزه در این نوع شن وجود دارد. در زیر سازی بعضی از کارگاهها و تعمیرگاهها به دلیل رفت و آمد زیاد ماشین آلات سنگین نیز از نوع شن استفاده میشود.
کاربرد شن نخودی
این نوع شن بیشتر برای تنظیم شیب بندی کف ساختمان برای موزاییک و سرامیک کاری استفاده میشود. در بعضی موارد نادر و برخی نانواییهای سنگکی هم استفاده میشوند.
کاربرد شن شکسته
از آنجایی که شن شکسته خود ابعاد مختلفی دارد مصارف بسیار زیادی هم دارد.
شنهای ۱ تا ۴ سانت برای تنظیم سطح و شیب بندی، سفت کاری زیر سطح، موارد تزیینی مثل حیاط و دور باغچهها، جاده سازی، بتن سازی، پرکردن حفرهها، تاسیسات بزرگ شهری مثل لولههای بزرگ فاضلاب و آب، زیر سازی ریل قطار، وغیره استفاده می شوند.
شنهای ۵ تا ۱۰ سانت برای تاسیسات بزرگ مثل لوله کشیهای شهری، زیر سطح بعضی از کارگاههایی که رفت و آمد ماشین آلات بزرگ زیاد است، جاده سازی و زیر ساخت ریل آهن، به دلخواه بعضی از سقفهای ساختمان وغیره بکار می روند.
شنهای ۱۰ تا ۱۵ سانت برای زیر ساخت کارگاههای بزرگ، زیر سازی جادههای مخصوص، تاسیسات صنعتی بزرگ، حیاط منازل، وغیره قابل استفاده هستند.
کابرد شن شسته
معمولا قبل از استفاده شن طبیعی و شن شسته در کارخانههای شن شویی آن را میشویند. به جز شنهای کوهی.
این نوع شن ابعاد نیم سانت و کمتر دارد و کاربرد بسیار زیادی در ساخت ساختمان از صفر تا صد را دارد. برای دیوار چیدن، برای پلاستر دیوار، برای بتن سازی، برای چسباندن موزاییک و سرامیک و سنگ، برای استحکام ساختمان، برای صاف کردن سطح، برای شیب بندی، برای ضد آب کردن ساختمان و غیره، چه در ساختمان و چه در هر مکان که نیاز به ساخت بتن است، کاربرد دارد. استادکاران ساختمانی در ساخت و ساز از این نوع شن بسیار مصرف می کنند.
کاربرد شن رنگی
این نوع شن بیشتر برای تزیینات حیاط، باغچهها و یا گلدانها استفاده میشوند.
کاربرد شن شکسته کوهی(شسته نشده)
این نوع شنها نیز از تقاضای بالایی برخوردارند. در صنعت بلوک سازی، ساختمان سازی، پلاستر، برای چسباندن کفپوشها، سنگ کاری و غیره استفاده میشوند.
این شن انواعی دارد مثل؛ نوع ۰۳ (صفر سه) که بسیار خرد هستند و نوع ۰۵ (صفر پنج) که یک مقدار کم درشت هستند.
مراحل تولید شن
هر نوع شنی محل استخراج متفاوتی دارد. بعضی از شنها باید ساخته شوند. بنابراین هرکدام فرایند مخصوص خود را دارند.
استخراج و فرآوری شن طبیعی (رودخانهای)
این نوع شن از کف آبرفتها، رودخانهها، از زیر زمینهای کشاورزی توسط ماشینآلات حفاری، ماشینآلات لایروبی، و غیره صورت میگیرند. سپس در کارخانه شن شویی با استفاده از آب شسته شده و بعد مورد استفاده قرار میگیرند.
استخراج و فرآوری انواع شن
شن نخودی، شن شکسته، شن شسته، شن رنگی و همچنین شن شکسته کوهی، از کوههای مخصوص و مختلف استخراج میشوند. نکتهای که هست بعضی از کوهها و سنگهای مرغوبتری دارند، این مرغوبیت کیفیت بهتر و کارایی راحت تر و سرعت بالا تر تاثیر دارد.
این نوع شنها را اول از کوه با استفاده از ماشین آلات مخصوص، انفجارات و تخریب استخراج میکنند. این استخراجات در اکثر موارد به شکل سنگهای درشت هستند. آنها را در دستگاه سنگ خردکن انداخته تا به ابعاد مختلف تبدیل شوند. بعد از خرد شدن در دستگاه سرند وارد شده و هر کدام به ابعاد مختلف جداسازی میشوند.
در این قسمت شن کوهی نوع ۰۳ و ۰۵ جدا شده و نکته مهم که این نوع شن شسته نمیشوند.
بعد از جداسازی وارد دستگاه شستشو شده و با آب کاملا شستشو میشوند. سپس در انبارهایی قرار گرفته و بعد مورد استفاده قرار میگیرند.
نتیجه گیری
یکی از مصالح پر کاربرد از صفر تا صد صنعت ساختمان و دیگر صنایع کاربرد دارد شن است. شن در مکان های مختلف کاربرد های متفاوتی دارد، این محصول در انواع مختلف شن طبیعی، شن نخودی، شن شکسته، شن شسته، شن شکسته شده کوهی، شن رگی و غیره است. شن در یتن سازی، مقاوم سازی، پر کردن حفره ها، سد سازی، ریل قطار، صنایع غذایی تصفیهی آب و غیره کاربرد دارد. شن در مکان های مختلف استخراج می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر راهنمای خرید انواع شن از نظر جنس و اندازه و کاربردهای آن و همچنین در حوزه املاک، ساخت و ساز و مشاوره املاک که تخصص اصلی همکاران ما در املاک داران است، با کارشناسان املاک داران تماس حاصل نمایید.
