آشنایی با انواع قطعات بتنی پیش ساخته ساختمانی!

آنچه در این مقاله می خوانید:

قطعات ساختمانی به تمامی مصالح و موادی که در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرند، گفته می شود. برخی از این مواد به صورت طبیعی و دستی ساخته می شوند و برخی دیگر در کارخانه ها به دست می آیند. این قطعات پیش ساخته در صفر تا صد ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند.

سنگ، بتن، سیمان، آجر و مقاطع فولادی از پر کاربردترین قطعات ساختمانی هستند که برای هر پروژه ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند. اما با این حال مصالح ساختمانی را در دسته های مختلف قرار می دهند که در ادامه آن ها را معرفی می کنیم.

در واقع آشنایی با انواع مصالح ساختمانی برای هر شخص که به نوعی در این حوزه فعالیت دارد، الزامی است. چون با شناخت این قطعات می تواند آن ها را دقیق انتخاب کند و این به افراد کمک می کند تا سازه ای را با دوام و با کیفیت بسازند. این مقاله به صورت کاملا جامع به معرفی تمام اطلاعات مربوط به مصالح و قطعات ساختمانی می پردازد. پس تا ادامه همره ما باشید.

قطعات بتنی پیش ساخته

معرفی تاریخچه قطعات پیش ساخته ساختمانی

این قطعات اولین بار توسط فردی به نام جوزف پاکستون معرفی شد. او در سال ۱۹۸۰ موفق به ساخت قطعات پیش ساخته ساختمانی شد و از آن ها برای ساخت و ساز استفاده کرد. بعد از او فردی به نام والتر گروپیوس این قطعات را به شکل صنعتی به وجود آورد. جالب است بدانید که این قطعات در جنگ جهانی دوم به اوج معروفیت و کاربرد خود رسیدند.

چراکه در آن زمان مردم نیاز جدی و سریعی به ساخت و ساز داشتند، در نتیجه در این زمان قطعات پیش ساخته ساختمان توانستند بازار ساخت و ساز را در دست بگیرند. البته الان هم قطعات پیش ساخته ساختمانی توسط بسیاری از انبوه سازان مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از این قطعات نشان می دهد که این مصالح به خاطر داشتن مزایا و کاربرد گسترده در سطح جهانی معروف هستند.

قطعات پیش ساخته ساختمانی اول در کشورهای اروپایی ساخته و مورد استفاده قرار گرفتند که در ساخت این مصالح نه تنها از با کیفیت ترین بتن استفاده می شود، بلکه آخرین تکنولوژی را در ساخت آن به کار می گیرند. در نتیجه آن را به تعداد انبوه می سازند تا عموم مردم و پیمانکاران به آن دسترسی داشته باشند.

این قطعات در کارخانه و کارگاه های ویژه ساخته می شوند و سپس آن ها را آزمایش می کنند تا از استحکام، کیفیت و دوام آن مطمئن شوند. بعد از آن برای استفاده در ساخت و سازها در هر مکانی مورد استفاده قرار می گیرد.

چرا وجود قطعات پیش ساخته ساختمانی در ساخت و ساز مهم است؟

قطعا مهم ترین ویژگی که یک سازه باید داشته باشد اولا دوام و استحکام آن دوما کیفیت فرآیند ساخت و ساز است. البته با این حال وجود استحکام در هر سازه از مهم ترین و کلیدی ترین نکاتی است که در فرآیند ساخت و ساز باید به آن توجه کرد، چراکه امنیت ساکنین را تامین می کند. پس اولین ویژگی که در فرآیند ساخت و ساز باید مورد توجه قرار گیرد، استحکام است.

نخستین گام برای به وجود آوردن این استحکام، تهیه مواد اولیه مناسب برای ساخت و ساز است که می توانید این مصالح را از فروشندگان مصالح ساختمانی تهیه کنید. بنابراین قطعات پیش ساخته ساختمانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند. به طوری که ویژگی های یک سازه به این قطعات بستگی دارد.

با توجه به آزمایش هایی که روی این قطعات انجام شد، متوجه شدند که به لحاظ استحکام از دیگر مصالح مناسب تر هستند. چون این مصالح را در بهترین شرایط می سازند و فرآیند تولید آن تحت نظر کارشناسان است و روی آن آزمایش های بسیاری صورت می گیرد. بنابراین عمر یک سازه به قطعات پیش ساخته ساختمانی بستگی دارد.

قطعات بتنی پیش ساخته

آشنایی با انواع قطعات ساختمانی

همانطور که بیش تر گفتیم قطعات ساختمانی از انواع مختلفی برخوردار هستند:

  1. قطعات پیش ساخته مسلح
  2. قطعات پیش تنیده
  3. قطعات بتنی پیش تنیده پیش کشیده
  4. قطعات بتنی پس تنیده پس کشیده
  5. قطعات دیوارهای پیش ساخته بتنی و مشبک ماندگار
  6. قطعات اصلی سازه (شامل دیوارهای لارج پنل، تک جداره و دو جداره عایق دار ساده باربر، فیسینگ، ماندگار قلزی مشبک دیوار)
  7. قطعات پیش دال و دال بتنی پیش ساخته
  8. قطعات پیش دال، کوبیاکس، دال کامل و دال کف
  9. قطعات پیش ساخته بتنی سفارشی
  • قطعات باکس، نیوجرسی بریر، منهول، سنگ دال
  • قطعات پیش ساخته دیوار محوطه
  • قطعات یک رو، دو رو، نقش دار

قطعات بتنی پیش ساخته

معرفی انواع قطعات پیش ساخته ساختمانی

  • قطعات ساختمانی پیش ساخته مسلح

همانطور که از نامش بر می آید آن را به وسیله میله، گرد مسلح کرده اند و توسط این میله ها آن را نگهداری می کنند.

  • قطعات ساختمانی پیش تنیده

اولا منظور از این پیش تنیدگی ها این است ‌که یک تنش ثابت و دائمی را در عضو بتنی ایجاد می کنند که در این بخش به طور دلخواه و به اندازه لازم تنش ایجاد می شود. به جای استفاده از میله های گرد معمولی که نام دیگر آن آرماتور است از کابل استفاده می شود. در واقع این کابل ها خاص هستند و روی آن ها دندانه وجود دارد که به آن تاندون می گویند.

جالب است بدانید که این کابل ها قدرت کششی خاص و قوی دارند. این کابل ها گاها در سقف های ساختمانی که خیلی بلند هستند و بیش از هفت متر ارتفاع دارند مورد استفاده قرار می گیرند. البته در پل و قطعات پل و تراورس های راه آهن هم مورد استفاده واقع می شوند.

این نوع از قطعات به دو نوع پیش تنیده و پس تنیده تقسیم می شوند. تفاوت این دو در نوع کابل ها است. به عبارت دقیق تر در نحوه اجرا و نصب کابل با هم متفاوت هستند.

قطعات پیش ساخته ساختمانی از چه ویژگی برخوردار هستند؟

  • مرحله ساخت این قطعات با تمرکز زیاد در کارخانه ها همراه بوده که هزینه های مخصوص به کارگاه را کاهش می دهد.
  • از کیفیت بالا برخوردار است که نتیجه دقت در کنترل کیفیت تولید صنعتی را نشان می دهد.
  • منجر به افزایش کارایی نیروی انسانی می شود. از طرف دیگر امکان برنامه ریزی مناسب برای خط تولید و شرایط مناسب کار در کارخانه را به وجود می آورد.
  • به کار بردنِ بتن برای ساخت این قطعات باعث افزایش مقاومت آن شده‌است.
  • امکان استفاده از تجهیزات متنوع وجود دارد.
  • کاهش زمان ساخت و ساز
  • عدم تاثیر شرایط جوی بر سازه

قطعات بتنی پیش ساخته

قطعات پیش ساخته ساختمانی چه معایبی دارند؟

از آن جایی که قطعات پیش ساخته ساختمانی نوعی محصول کارگاهی و کارخانه ای است، به همین خاطر در انواع و اقسام گوناگون با تعداد بالا ساخته می شوند. این موضوع برای انبوه سازان و پروژه های بزرگ مهم و حائز اهمیت است‌. اما اگر از جهت دیگر به این مسئله نگاه کنیم می بینیم که قطعات پیش ساخته ساختمانی برای پروژه های کوچک نمی تواند مفید واقع شود و ممکن است در این پروژه ها مشکلاتی به وجود آید، به طوری که نتوان آن ها را به راحتی استفاده کرد.

نحوه ساخت قطعات پیش ساخته ساختمانی

قطعات پیش ساخته ساختمانی از نظر نوع معماری دارای انعطاف پذیری بالا هستند و به هر شکلی که مورد نظر ما باشد می توان به آن ها شکل داد. میزان عایق کاری این قطعات با توجه به نوع ساخت و تکنولوژی به کار رفته، بسیار مناسب و مطلوب است.

البته در صورتی که در ساخت این قطعات از پانل های بزرگ استفاده شود منجر به عملکرد ضعیف به عنوان عایق صدا می شود. اما اگر از لایه های پلاستوفوم در ویار عایق بندی استفاده شود، بسیار خوب و مناسب است.

نحوه تولید قطعات پیش ساخته ساختمانی در کارخانه ها

برای تولید قطعات پیش ساخته ساختمانی در کارخانه ها باید مراحلی که شامل قالب گیری، فولاد گذاری، بتن ریزی و عمل آوردی است را طی کنیم. البته در صورت نیاز، عملیات پیش تنیدگی هم انجام می شود. با انجام عملیات پیش تنیدگی، ارتفاع تیرها کاهش می یابد و این تاثیر بسزایی بر کنترل کیفی مراحل مختلف اجرا قبل بتن ریزی می شود.

به طور کلی روش های مختلف تولید این قطعات شامل تولید قطعات به صورت درجا و تکی، تولید قطعات به صورت در جا و چند تایی، تولید قطعات با استفاده از جا به جایی شاسی، پالت جا به جایی با نقاله و تولید خطی است.

قطعات بتنی پیش ساخته

اجرا ساختمان بتنی پیش ساخته قطعات ساختمانی

سیستم مربوط به اجرا قطعات ساختمانی از طریق یکی از دو روش زیر اجرا می شود:

  1. اجرای خطی

در روش خطی اجرای اجزای تشکیل‌دهنده سازه ساختمان بتنی شامل پی، شناژ، تیر و ستون و سقف به صورت پیش ساخته است. اتصال قطعات به وسیله اجرای بتن در فاصله بین دو قطعه و با استفاده از میلگرد پیش بینی شده، در لبه قطعات و میلگرد متصل کننده صورت می گیرد.

اجزای تشکیل دهنده سازه در این روش شامل شناژ، پی، سقف، تیر و ستون است. اتصالات قطعات به وسیله اجرای بتن در فاصله بین دو نقطه و با استفاده از میلگرد قابل اجرا است. البته در لبه قطعات و میلگرد اتصال دهنده که قبل از بتن ریزی اتصال نصب شود، قابل انجام است.

  1. اجرای دیواری

در این روش اجزای تشکیل دهنده سازه ساختمان شامل پی نواری و پانل های دیوار و سقف به صورت پیش ساخته است. اتصالات این روش از نوع پیچ و مهره و در برخی موارد اتصال تر است. کلیه باز شوهای در و پنجره و هر نوع داکت تاسیساتی و یا حتی محل کلید و پریز و لوله های برق از قبل پیش بینی شده‌اند و قابل اجرا است. در این روش اجرا کلیه باز شوهای در و پنجره و هر نوع داکت تاسیساتی در کارخانه و به صورت صنعتی انجام می شود.

انواع اتصالات در سیستم های قاب ساده قطعات پیش ساخته ساختمانی

  • اتصال ستون به پی

این نوع از روش اتصال در دو دسته قرار می گیرد که این دو روش شامل اتصال توسط پیچ هایی که صفحات فولادی نصب شده‌است و روش دوم انتهای ستون هایی که برای بتن ریزی مورد استفاده قرار می گیرد.

  • اتصال سقف به سقف

در این نوع اتصال فاصله بین قطعات سقف توسط میلگردهای کلاف کننده در لبه قطعات و میلگرد اتصال دهنده انجام می شود، در نتیجه آن باعث انسجام و اتصال قطعات سقف می شود.

  • اتصال تیر به ستون

این اتصال از طریق نبشی و صفحات فولادی که از قبیل به صورت پیش ساخته روی تیرها و ستون های سازه تعبیه شده و در محل نصب گذاشته‌شده و اجرا می گردد.

  • اتصال سقف به تیر

اتصال سقف به تیر در حالت معمول به صورت تر و با استفاده از میلگردهایی که از قبل در قطعات سقف و تیر پیش بینی شده‌است، انجام می گردد. با اضافه کردن میلگردهای طولی برای به هم پیوستن میلگرد پیش بینی شده در قطعات تیر و سقف و بتن ریزی فاصله بین این دو قطعه در محل اجرای سازه اتصال سقف به تیر تکمیل می شود.

  • اتصال ستون به ستون

در این نوع اتصال قطعات بتنی پیش ساخته با استفاده از صفحات فولادی در طرفین محل اتصال به دو روش کام و زبانه وصل می گردد.

سخن پایانی

قطعات پیش‌ساخته ساختمانی همان مصالحی هستند که برای ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرند. این قطعات از انواع مختلف تشکیل شده‌اند که از نظر شکل، ابعاد و اندازه و کاربرد با هم متفاوت هستند. نحوه ساخت و ساز این قطعات به دو صورت دستی و صنعتی است که امروزه بیشتر به شکل صنعتی و در کارخانه ها ساخته می شود.