آنچه در این مقاله می خوانید:
همانطور که می دانید بتن از جمله مصالح پرکاربرد در تمامی جهان است. استفاده بیش از حد از منابع طبیعی برای ساخت بتن مشکلات زیست محیطی را سبب می شود که در اینجا موضوع تولید بتن از مصالح بازیافتی اهمیت پیدا می کند. این روزها نقش بتن بازیافتی در ساختمان سازی مورد توجه واقع شده به صورتی که می توان یک سازه مقاوم و مستحکم را بسازد. در این مقاله می خواهیم تولید بتن از مصالح بازیافتی را مورد بررسی قرار دهیم. پس با ما همراه شوید.
با گذشت زمان مصالحی که در ساختمان سازی توسط پیمانکاران استفاده شده است تحت تأثیر تغییرات آب و هوایی قرار می گیرند. این امر باعث می شود که مقاومت آنها کمتر شود و شروع به تخریب شدن می کنند. امروز با پیشرفت تکنولوژی تولید بتن و بازیافت آن می توان کمترین اثرات زیست محیطی را به همراه داشته باشد. معمولا در طی فرآیندی، بتن های باقی مانده از آوار را خرد یا پودر می کنند و بتن های جدید مانند بتن خود ترمیم شونده و بتن سبز تولید می شوند که طول عمر بالایی دارند. این نوع بتن ها جزو مصالح دوست دار محیط زیست هستند.
همان گونه که در بالا گفته شد بازیافت بتن شامل شکستن و خرد شدن ضایعات بتن است و این امکان را حاصل می کند که دوباره مورد استفاده قرار گیرد. مزایا و کاربردهای بتن بازیافتی به قدری هستند که جزو بهترین گزینه ها برای حذف ضایعات بتن است. بتن بعد از تخریب به محل بازیافت منتقل می شود تا فرآیند بازیافت بر روی آن صورت پذیرد.
سالانه تخریب سازه های بتنی موجب شده حجم زیادی زباله ساختمانی ایجاد شود. بیشترین راه دفع این نوع زباله ها ریختن آن ها در محل دفن زباله ها است که آلوده شدن محیط زیست را به همراه دارد. وجود مشکلات این چنینی سبب شده که اهمیت تولید بتن از مصالح بازیافتی مورد توجه واقع شود. بازیافت کردن بتن اهمیت زیادی دارد، زیرا:
تخریب ساختمان ها برای ساختمان سازی سبب شده است که مقدار زیادی زباله ساختمانی ایجاد شود. بیشتر این زباله ها به محل دفن زباله انتقال داده می شود که می توان با بازیافت، بهترین استفاده را در تولید بتن از آن داشت. روش های بازیافت بتن متفاوت است و اندازه یا شکل قطعات بتن در روش بازیافت تاثیر دارد. مهم ترین ویژگی تولید بتن از مصالح بازیافتی، پایین آمدن هزینه های ساخت و حمل و نقل نخاله ها به محل دفن است. مزیت های دیگر بتن بازیافتی عبارتند از:
هر محصولی علاوه بر محاسن زیادی که دارد می تواند دارای معایبی هم باشد که هر کسی با توجه نوع کارآیی آن محصول می تواند تصمیم بگیرد از آن استفاده کند یا نه. برخی از معایب بتن بازیافتی شامل موارد زیر هستند:
تخریب ساختمان ها باعث شده است که نخاله های حاصل از نوسازی، تعمیرات، ساخت و ساز و گود برداری در اکثر نقاط شهر به چشم بیاید. این ضایعات با نام طلایی کثیف شناخته می شوند که جزو مهم ترین آلاینده های محیط زیست هستند. بتن جزو مصالح پر کاربرد در صنعت ساخت و ساز، علاوه بر مقاومت دارای دسترسی آسان، زیبایی و سهولت کار در بین دیگر مصالح است. بتن یکی از مصالح سخت و سنگین بوده که از ترکیب آب، سیمان، ماسه و شن تشکیل می شود.
آیا می توان بتن را بازیافت کرد؟
باید بگوییم بله، اگر بازیافت بتن کار آسانی هم نباشد می توان از ضایعات بتن برای ساخت قطعات جدید استفاده کرد. حتی کیفیت و مقاومت بتن بازیافتی در این پرسه حفظ می شود. همان گونه که در بالا اشاره شد با استفاده از عملیات بازیافت استخراج سنگدانه ها و تولید سیمان، کمک زیادی به احیای محیط زیست می کند.
بعد از تخریب ساختمان ها، بتن ها را توسط ماشین های مخصوص خرد می کنند تا به قطعات یک اندازه تبدیل شود. در حین خرد کردن بتن، میلگرد و آهن ها از ضایعات جدا شده و بازیافت می شود. نکته مهمی که در اینجا باید به آن اشاره کنیم این است که بتن های دارای مواد آلاینده مانند روغن ها، سولفات کلسیم، رنگدانه ها و کلریدها هستند و می توانند باعث آسیب شوند. به همین خاطر نمی توان به عنوان مواد اولیه از آن ها استفاده کرد. خرد کردن بتن در محل انجام شود باعث کاهش هزینه ها (ساخت و ساز، آلودگی ناشی از حمل و نقل) می شود و حداکثر ۶۰ درصد تولید بتن از مصالح بازیافتی قابل استفاده است.
در فرایند تولید بتن از مصالح بازیافتی، به کمک تجهیزات صنعتی ضایعات خرد می شود. سپس خرده های بتن را از غربال ها عبور می دهند تا فاقد هر گونه آلودگی و ذرات (سنگدانه های بزرگ و کوچک) شود. در مرحله جداسازی ذرات می توان از شناور آب، جدا کننده ها و آهن ربا استفاده کرد. بعد از مرحله غربال، ذرات اضافی را با کمک جریان آب و دستگاه جدا کننده از بتن جدا می کنند و یک ماده قابل استفاده مجدد را در اختیار پیمانکاران و انبوه سازان قرار می دهد.
تجهیزات لازم برای بازیافت بتن
در اولین قدم برای بازیافت بتن باید عملیات تخریب را با استفاده از تجهیزات مورد نظر انجام گیرد. این تجهیزات تنوع بالایی دارند که درصورت نیاز می توان یکی از آن ها را به کار گرفت. بهترین گزینه برای این امر انتقال یک سنگ شکن قابل حمل به مکان مورد نظر است. انواع مختلفی از روش های تخریب بتن وجود دارد که عبارتند از:
اصولا از بتن معمولی می توان در ساخت سدها، تونل ها، ساختمان ها و غیره استفاده کرد؛ اما کاربرد بتن بازیافتی متفاوت تر از بتن معمولی است و به عنوان یک پر کننده، بتن غیر مسلح و بتن غلتکی از آن استفاده کرد. کاربردهای بتن بازیافتی شامل:
تولید بتن از مصالح بازیافتی نسبت به بتن تازه دارای قابلیت های ویژه ای است که در این قسمت به مقایسه بتن بازیافتی و بتن تازه می پردازیم:
سالانه حجم زیادی از ضایعات و زباله های ساختمانی روانه محیط زیست می شود و در پی آن آلودگی های را به همراه دارد. بر همین اساس بررسی مشخصات فنی تولید بتن از مصالح بازیافتی و وضع مقررات برای مصرف این نوع مصالح در کشور مورد توجه قرار گرفته است. مشخصات فنی بتن عبارتند از:
همان طور که گفتهشد مردم در حال حاضر تمایل زیادی به ساختِ سازه های بتنی دارند و همین امر باعث استفاده بیشتر از بتن شده که سبب پدید آمدن مشکلات زیست محیطی زیادی می شود. استفاده مجدد از ضایعات بتنی جهت جلوگیری از برداشت و استخراج منابع طبیعی گزینه مناسبی است.
تولید بتن از مصالح بازیافتی هیچ آسیبی به طبیعت وارد نمی کند و هزینه تولید پایینی دارد. در این مقاله سعی کردیم بتن بازیافتی را از تمامی زوایا مورد بررسی قرار دهیم و هر آنچه لازم بوده درباره بتن بازیافتی، مزایا، معایب، کاربردها آن را در اختیار کاربران قرار دهیم. امیدوارم نهایت استفاده را کرده باشید.