حتما تا به حال با مشکلات نوسان جریان برق روبه رو شده‌اید و احتمالا برخی از وسایل برقی تان نیز به دلیل همین مشکل سوخته‌اند. یکی از بدترین و بزرگ ترین مشکلاتی که می تواند در ساختمان ها به وجود بیاید، نوسان جریان برق است. نوسانات جریان برق خسارت های سنگینی دارند و معمولا باعث سوختن لوازم الکتریکی می شوند. نوسان جریان برق ساختمان، می تواند دلیل های مختلفی داشته باشد. گاهی این دلایل مربوط به سیم کشی درون ساختمان است؛ گاهی هم مشکل از ولتاژ برق و فیوز و غیره است.
در حال حاضر روش هایی هست که می توان برای مقابله با خسارات نوسان برق استفاده کرد. البته برای آن که این مشکل بزرگ را حل کنید، باید در ابتدا با دلایلی باعث ایجاد مشکل در جریان برق ساختمان می شود، به خوبی آشنا باشید. با املاک داران همراه باشید تا همه چیز را درباره نوسان جریان برق و راهکارهای حل آن بدانید.
میزان جریان برق در تمامی کشورها یک مقدار مشخص است. اگر این مقدار از جریان برق کمی بالا و یا پایین شود، به اصطلاح برق دچار نوسان می شود. در ایران میزان جریان برق 220 ولت با شدت جریان 50 هرتز است. وقتی ولتاژ برق ورودی ساختمان از 220 ولت کمتر یا بیشتر شود، جریان برق دچار نوسان می شود. بنابراین تمامی وسایل برقی که استفاده می کنید باید در این محدوده ولتاژی باشند.
البته گاهی افت شدید ولتاژ نیز باعث سوختن وسایل برقی می شود. اگر جریان برق کافی به لوازم الکتریکی نرسد، شدت جریان زیاد شده و بسیاری از قطعات آن ذوب می شود. در نهایت وسیله برقی می سوزد. بنابراین با توجه به آن چه گفته‌شد، برق ساختمان هم با افزایش ولتاژ و هم با کاهش شدید ولتاژ دچار نوسان می شود. و این چنین به وسایل برقی خسارت می زند.
نوسان برق ساختمان می تواند علت های مختلفی داشته باشد. در ادامه برخی از مهم ترین این دلایل را با هم مرور می کنیم.
مطمئنا همه با ترانس آشنایی دارند. از ترانس برای حل نوسانات برق ساختمان استفاده می شود. اما زمانی که جریان برق با افزایش شدید ولتاژ روبه رو شود، ترانس از کار می افتد و کارایی خود را از دست می دهد.
اندازه تحمل بار الکتریکی هر ساختمان را با توجه به کنتور برق و ظرفیت فیوزهای نصب شده در آن می سنجند. بنابراین گاهی استفاده همزمان از وسایل برقی پر مصرف، می تواند باعث ایجاد نوسان در جریان برق شود.
سیم ها همواره در معرض آسیب های مختلفی قرار دارند، خصوصا اگر به صورت روکار نیز باشند. اگر لوله های آب و فاضلاب نشتی کند یا باران شدیدی ببارد، احتمالا خیس شدن سیم های برق وجود دارد. در این صورت ممکن است سیم ها اتصالی کرده و سبب نوسان جریان برق شود.
اگر یکی از لوازم های برقی منزل خراب شده‌باشد، می تواند باعث ایجاد نوسان در جریان برق شود. گاهی هم دوشاخه لوازم برقی اتصالی داشته و سبب کم و زیاد شدن جریان برق می شود.
فرسودگی سیم های برق شایع ترین علت نوسان برق ساختمان است. اگر سیم ها دچار فرسودگی شده‌‌باشند یعنی روکش از بین رفته و اتصال هادی سیم به یک جسم رسانای دیگر منجر به نوسان برق می شود. بهتر از هر از گاهی سیم کشی های برق تست شوند.
در کشور ایران دو نوع کنتور برق وجود دارد: تک فاز و سه فاز. کنتور برق تک فاز را معمولا در خانه های مسکونی استفاده می کنند و کنتور برق سه فاز برای مصارف صنعتی است. گاهی جریان برق برخی خانه ها بسیار بالاست و باید از کنتور برق سه فاز استفاده نمایند. در این شرایط کنتور برق تک فاز نمی تواند جریان شبکه را تامین کرده و سبب نوسان برق می شود.
یکی دیگر از علت های شایع در ایجاد نوسان برق ساختمان ها، بروز برخی وقایع طبیعی مانند رعد و برق است. رعد و برق یک باره مقدار بسیار زیادی اضافه بار به سیم های برق ساختمان وارد می کند. در این زمان اگر وسایل برقی فاقد دستگاه های محافظ باشند، احتمال سوختگی آن ها بالاست. بنابراین بیشتر متخصصان توصیه می کنند در زمان رعد و برق، دو شاخه تمامی لوازم های برقی را از ساختمان جدا کنید.
مهم ترین اقدامی که می توانید برای جلوگیری از نوسان جریان برق انجام دهید این است که در ابتدا ریشه این مشکل را پیدا کنید. آیا ترانس خراب شده؟ سیم ها فرسوده‌اند؟ کنتور برق مشکل دارد؟ مشکل از پریزها یا لوازم برقی است؟
بعد از آن که ریشه مشکل را پیدا کردید می توانید از یک متخصص برق ساختمان بخواهید تا سیم کشی ها و پریزها را درست کند. همچنین می توانید نوسان جریان برق منزل خود را به اداره برق گزارش دهید تا کارشناسان آن ها به محل اعزام شوند.
برای پیشگیری از نوسان برق می‌توانید از این سه روش که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت استفاده کنید، و مانع از سوختن وسایل برقی خود شوید.
بعد از آن که ریشه اصلی نوسان جریان برق را پیدا کرده و آن را حل کردید، می توانید از لوازم جانبی محافظتی استفاده کنید. یکی از این وسایل استابلایزر یا تثبیت کننده جریان برق است. این وسیله به گونه ای طراحی شده که تمامی نوسانات برق ساختمان را شناسایی کرده و ولتاژ ورودی را در تمامی وسایل الکترونیکی روی مقدار استاندارد آن یعنی 220 الی 230 ولت ثابت نگه می دارد.
همچنین استابلایزر یا تثبیت کننده جریان برق می تواند جریان برق مورد نیاز ساختمان را تامین کند. از دیگر مزایای استابیلایزر در مقایسه با دستگاه های محافظ برق در این است که این دستگاه را می توان برای مدیریت برق ورودی کل ساختمان استفاده کرد. در حالی که از محافظ های رایج تنها برای یک یا چند وسیله می توان استفاده نمود.
ترانس یا دستگاه های محافظ برق همان وسیله هایی هستند که برای محافظت از وسایل برقی در برابر نوسانات برقی استفاده می شوند. این دستگاه جریان برق ورودی به وسیله برقی را به طور دائم چک می کند و اگر از حد مجاز کمتر یا بیشتر شد، با قطع کردن جریان برق مانع از سوختن وسیله می شود. سپس وقتی نوسان از بین رفت، جریان برق را برمی گرداند. از این دستگاه می توان در مکان هایی که قطعی لحظه ای برق مشکلی ایجاد نمی کند، استفاده کرد.
یو پی اس یکی از تجهیزات برق اضطراری ساختمان است. این دستگاه به باتری هایی متصل است که همیشه برق دارند. از این دستگاه به عنوان یک منبع تغذیه همیشگی یاد می شود. اگر جریان برق ساختمان دچار نوسان شود، دستگاه یو پی اس سریعا وارد مدار شده و جریان را به حالت عادی برمی گرداند. این وسیله همچنین نوسانات برق را دائم چک کرده و اگر ولتاژ کم یا زیاد باشد، آن را تنظیم می کند.
برق شهری و خانگی مشخصه های ثابتی دارند. لوازم برقی نیز با توجه به این مشخصات ساخته و توزیع می شوند. بنابراین وسایل برقی می توانند در محدوده مقرر ولتاژ ساختمان کار کنند. اگر جریان برق دچار کاهش و افزایش شود، به این وسایل آسیب می رساند. همان طور که گفته‌شد در کشور ایران میزان جریان برق منازل 220 ولت و 50 هرتز است. برای همین سعی می شود وسایلی که وارد می شود نیز مطابق با این محوده باشد.
به طور معمول اگر نوسان برق تا 5 درصد باشد، مشکلی برای دستگاه ها ایجاد نمی شود. اما اگر این نوسان به بالای 5 درصد برسد، خطرناک است. بنابراین محدوده استاندارد جریان برق حداکثر 230 و حداقل 210 ولت است و اگر از این مقدار عبور کرد، باعث آسیب دیدن وسیله برق می شود.
برای تعیین مقدار ولتاژ برق ساختمان می توانید از دستگاه اهم متر یا مولتی متر استفاده کنید. این دستگاه با سنجش ولت و شناسایی ولتاژ دقیق مشخص می کند که آیا برق منازل در محدوده استاندارد قرار دارد یا خیر. همچنین می توان از دستگاه کلمپ متر یا مولتی متر کلمپی هم برای اندازه گیری جریان برق خانه استفاده کرد. این دستگاه کمک می کند تا عیب های احتمالی مرتبط با نوسان برق را نیز پیدا کنید.
معمولا وقتی جریان برق دچار نوسان شود، شاهد اتفاقاتی چون خاموش شدن تلویزیون یا کلید برق، جرقه زدن و غیره هستیم. این گونه علائم نشان می دهد که برق ساختمان دچار نوسان است و بهتر است که آن را جدی بگیرید. در ادامه به مهم ترین نشانه های نوسان برق ساختمان خواهیم پرداخت.
همان طور که گفته‌شد، افت شدید جریان برق نیز منجر به سوختنِ وسایل برقی می شود. یکی از دلایل شایع افت جریان برق، استفاده از کابل های بی کیفیت در برق شهری است.
اگر کابل برق بی کیفیت باشد زمانی که وسیله برقی روشن می شود، فشار زیادی به آن وارد شده و در نتیجه سبب سوختن و از کار افتادن آن می شود. اگر وسایل برقی تان به طور مداوم می سوزند یا خراب می شوند، احتمال جریان برق ساختمان دچار مشکل شده است.
یکی از دلایل دیگری که نشان می دهد جریان برق نوسان دارد این است که کلید برق گاهی کار نمی کند. یعنی اتصال برق آن ها به درستی کار نمی کند.
سوسو زدنِ نور یکی از دلایل اتصالی برق ساختمان است. اگر این مورد جدی گرفته‌نشود، می تواند منجر به آتش سوزی شود.
اگر لامپ های ساختمان پشت سر هم می سوزند، احتمال این که جریان برق دچار نوسان باشد زیاد است. برای اطمینان از این مورد باید مواردی چون را ولتاژ بالا، سیم کشی ضعیف در مدار و برق و همچنین وجود توان بیشتر در سوئیچ دیمر بررسی کرد. همچنین زمان نصب لامپ هایی که به سقف می‌چسبند مثل هالوژن ها، نباید عایق آن ها به اتصالات چسبیده‌باشد. زیرا گرمای اتصالات به مرور موجب خراب شدن محافظ های حرارتی شده و ممکن است آتش سوزی رخ دهد.
گاهی افراد از مبلغ قبض های خود شوکه می شوند. شاید ندانید که وجود نوسان در جریان برق ساختمان می توان باعث افزایش این هزینه شود.
افزایش و کاهش مدام ولتاژ در نوسان برق باعث ایجاد قوس جریان الکتریکی در دستگاه های برقی می شود. این قوس داخل دستگاه گرما ایجاد کرده و به برد مدار و سایر اجزای آن آسیب می رساند. نوسانات ولتاژ در فرکانس های پایین، سبب ایجاد تغییرات جرئی در جریان الکتریکی شده و باعث آسیب رساندن به دستگاه هایی می شود که نسبت به نوسان جریان برق حساس هستند. دستگاه هایی مانند کامپیوتر یا تجهیزات پزشکی از این دسته هستند.
نوسانات برق ساختمان از جمله بزرگ ترین مشکلاتی است که می تواند به وجود بیاید. نوسانات برق می‌تواند باعث قطعی برق، سوختن وسایل برقی، آتش سوزی و برق گرفتگی شوند اگر جریان برق ساختمان دچار نوسان باشد، معمولا نشانه هایی برای آن وجود دارد. با مشاهده این نشانه ها می توانید ریشه اصلی را پیدا کرده و آن را حل کنید. توصیه می شود برای محافظت از وسایل برقی در برابر نوسان جریان برق این اقدامات را انجام دهید:
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
